کوچ‌های بی‌حاصل یا بیا برگردیم فیسبوک !
تا یک دهه پیش، مفهوم شبکه‌ی اجتماعی، به آن شکلی که حالا میان کاربران جا افتاده، مطرح نبود. هر از چند گاهی از دوستان و رفقا می‌شنیدی یک سایت جدید راه افتاده که می‌توانی در آن ثبت نام کنی. بعد هم بگردی دوستان دوره‌ی دبیرستان و دانشگاه‌ات را به‌همراه بروبچه‌های در و همسایه اد کنی و برای خودت امپراتوری رفقا راه بیاندازی. معمولا هم از این شبکه‌های اجتماعی بیشتر برای گسترش همین امپراتوری استفاده میشد و انتشار و بازنشر رای، سخن و نظر، معنا و مفهومی نداشت.
اما مثل اکثر چیزهایی که در کشورمان مدتی باب میشوند و بعد هم جای خودشان را به تازه وارد‌ها می‌دهند، امپراتوری‌های رفقا دل کاربران را زدند. از گوشه و کنار خبر می‌رسید شبکه‌ای اجتماعی راه افتاده که هم استفاده از آن راحت است و هم کلی ابزار ریز و درشت دارد. باحال‌تر از همه اینکه می‌توانستی در کنار استفاده از این ابزارهای جدید، امپراتوری رفقایت را دوباره از نو بسازی. به این ترتیب فیسبوک از راه رسید و در مدتی کوتاه، کلی طرفدار برای خودش دست و پا کرد. تعدادی هم بودند که فیسبوک را به‌خاطر تقلید از «اورکات» تحریم کرده بودند؛ اما همان‌ها هم بعد از مدتی فیس بوکی شدند تا از قافله عقب نمانند.
تعدادی هم بودند که فیسبوک را به‌خاطر تقلید از «اورکات» تحریم کرده بودند؛ اما همان‌ها هم بعد از مدتی فیس بوکی شدند تا از قافله عقب نمانند.
باید اعتراف کرد کوچ و اسکان کاربران ایرانی در فیسبوک در نوع خودش رکورددار است. ایرانی‌ها برای حدود نیم دهه سفت و محکم در فیسبوک ماندند و با ابزارهای جدیدی که هر از چند وقت یک بار سروکله‌شان پیدا میشد، کلی برای خودشان حال کردند. مدتی نظرسنجی باب شده بود و اینکه مثلا کوبیده محبوب‌تر است یا چنجه، بحث‌های داغ روزمان بودند. ابزار تگ که آمد، ذوق طنز نیمی از کاربران گل کرد. همان‌هایی که تصویر سبد میوه آپلود میکردند؛ بعد هم نام هر کدام از دوستان‌شان را روی یکی از میوه‌ها تگ میکردند. مثلا یکی روی سیب تگ میشد و دیگری روی خیار و یکی هم مثلا میشد گلابی! چند وقتی هم فک و فامیل درجه یک پیدا کردن در فیسبوک از میان لیست دوستان، مد شده بود. همان موقع که فیسبوک این امکان را فراهم کرده بود تا کاربران اقوام درجه یک‌‌شان را در پروفایل‌شان، معرفی کنند. از آزمون‌های رنگ و وارنگ روانشناسی، چت‌های گروهی، پیج‌های زرد و میان‌افزار «کی پروفایل‌ات رو دید می‌زنه؟!» چیزی نمی‌گویم. این ابزارها هرچه که بودند بالاخره یک روز دوره‌شان به‌سر رسید و در نهایت حوصله‌ی کاربران داخلی از فیسبوک هم سررفت. البته در این بین عده‌ای هم بودند که پیش از رسیدن به مرز سر رفتن حوصله‌شان، به توییتر کوچ کردند.
با از راه رسیدن گوشی‌های هوشمند، شکل و شمایل شبکه‌های اجتماعی به‌طور کلی تغییر کرد. هر روز یک اپلیکیشن جدید با یک سری ویژگی‌های جدید عرضه میشد. تانگو می‌رفت، لاین از راه می‌رسید. لاین از مد می‌افتاد، همه اینستاگرامی می‌شدند. حتی اپلیکیشن‌های پیام‌رسان هم شکل و شمایل شبکه‌های اجتماعی پیدا کرده بودند؛ اپلیکیشن‌هایی مثل وایبر و واتس‌اپ. این اواخر هم که تلگرام.
با از راه رسیدن گوشی‌های هوشمند، شکل و شمایل شبکه‌های اجتماعی به‌طور کلی تغییر کرد.
نکته‌ی جالب و تقریبا مشابه در مورد اکثر این اپلیکیشن‌ها و شبکه‌های اجتماعی، عدم توانایی‌شان در پاگیر کردن کاربران ایرانی است. ایرانی‌ها دوست ندارند برای مدت زیادی یک‌جا بند بشوند و مدام از یک اپ و یک شبکه‌ی اجتماعی به دیگری کوچ می‌کنند. البته اینکه از محصول جدید استقبال کنی و به‌خودت فرصت بدهی تا امکانات جدیدتری را تجربه کنی، ابدا چیز بدی نیست و کار مفرحی هم هست. نکته‌ی تلخ ماجرا این‌جاست که ایرانی‌ها مدل کاربری‌شان را درسته از یک‌جا برمی‌دارند به مقصد بعدی انتقال می‌دهند. اگر بخواهم ساده‌تر بگویم یعنی همان کارهایی که دو سال پیش در فیسبوک و توییتر انجام میدادند را الان در تلگرام و اینستاگرام انجام می‌دهند؛ بدون کم‌ترین تغییر یا نوآوری. حالا نکته‌ی منفی تمام این‌هایی که گفتم چیست؟
شبکه‌های اجتماعی مثل فیسبوک و توییتر آن‌قدر پشتوانه دارند که برای بقا در صنعت هر روز ایده‌ها‌ی جدید و دست اول رو می‌کنند. ایده‌هایی که حالا به‌مرز پختگی رسیده‌اند و مثل ایده‌ی انتخاب اعضای درجه یک خانواده، خام و دم دستی نیستند. شبکه‌ای مثل فیسبوک حالا آن‌قدر کارش درست شده که هر سال اپلیکیشن‌اش به‌عنوان بهترین اپ سال انتخاب می‌شود و بر ارزش سهام‌اش هم روزبه روز افزوده می‌شود. اما اگر از اکثر ایرانی‌ها بپرسی “در فیسبوک حساب کاربری داری؟” خیلی شیک جواب می‌دهد “دوره و زمونه‌ی فیسبوک که خیلی وقتِ تموم شده!”
این کوچ‌های دست جمعی به مقاصد جدید، یک ایراد اساسی دارد. اینکه دوستان‌ات رهای‌ات می‌کنند و تو تنها می‌شوی.
این کوچ‌های دست جمعی به مقاصد جدید، یک ایراد اساسی دارد. اینکه دوستان‌ات رهای‌ات می‌کنند و تو تنها می‌شوی. مثلا الان دیگر اهمیتی ندارد فیسبوک چقدر امکانات تمیز و دست اول دارد، یا وایبر چقدر خفن‌تر از گذشته شده. حتی توییتر هم لطف سابق را ندارد و به‌هرحال باید به اپ‌هایی مثل اینستاگرام و تلگرام تن بدهی. تمام این‌هایی که گفتم فارغ از بحث محدودیتهای اعمال شده بر این شبکه‌های اجتماعی و اپلیکیشن‌هاست. چون وقتی فیسبوک بیش‌ترین تعداد کاربران ایرانی را هم داشت، همین محدودیت‌ها بودند و کوچ دست جمعی به وایبر حتی اگر دسترسی‌ها به آن محدود نمی‌شد هم بالاخره صورت می‌گرفت.
شاید بد نباشد برگردیم و به‌چندتایی از آن شبکه‌های اجتماعی و اپلیکیشن‌ها که در پس کوچ‌های پی در پی‌مان رهای‌شان کردیم، نگاهی بیاندازیم. شاید جای بهتری برای اتراق شده باشند.
به نظرم نویسنده محترم یک فاکتور خیلی مهم رو نادیده گرفته، علت خیلی از این کوچ ها بین اپ های مختلف فیلتر شدنه، شما تا وقتی این مسئله مهم رو نادیده بگیری تمام منطق و نتیجه گیریت با اشکال خواهد بود
مردم از فیس بخاطر فیلتر بودنش دست کشیدن اگر نه هیچ جا فیس نمیشه . کاش رفع فیلتر میشد. دیگه دوره ی فیلتر برای شبکه های اجتماعی به سر اومده
من خودم همیشه همین حرف شما رو میزدم آقای پولادی، مرسی از این که به این مهم پرداختین.
واقعا جای فکر کردن داره، کاش مردم نکته اصلی رو از این متن دریافت کنن! نه حاشیه هاشو!
دلم سوخت! 🙁 ولی خوشبحال خودم که هنوز پایبند به وبلاگ نویسی هستم! 🙂
در مورد مهاجرت خودم از فیس بوک ۲ تا دلیل کلی دارم. اولیش همون فیلترینگ سنگینه که همه بهش اشاره کردن. ولی نکته ای که کسی اشاره نکرد این بود که تو سالهای اخیر با رشد گوشی های هوشمند میانگین زمانی که برای گشت گذار پای لپتاپ هامون میشینیم کمتر شده و بیشتر تمایل داریم با تبلت ها و گوشی هامون کار کنیم چون در حالت های مختلف میشه ازشون استفاده کرد ( در حال دراز کشیدن و لم دادن به پهلو و… یا حتی تو سرویس بهداشتی ؛-) ) و اینکه بخوای تو این اسمارت دیوایس ها فیلتر شکن مناسب بریزی و با اپ فیس بوک به راحتی و با دست باز مثل لپتاپ کار کنی هم کار رو سختتر کرده… پس نیاز به داشتن اپ های ساده تر کم کم پررنگ تر شد. مثلاً با اینستاگرام تصاویر و عکسایی که دوست داریم رو شیر میکنیم…. با وایبر و تلگرام با دوستان و رفقا چت میکنیم…. در مورد بی تاک که لازم به توضیح نیست… یا برای گردشگری از آوتباند… برای ایده های نو و بکر و جالب پینترست… قبلاً بجای استفاده از همه ی این اپ ها برای فعالیتهایی که بهشون اشاره کردم به صورت متمرکز از فیس بوک بهره میبردیم و این نقاط قوت و ضعف خودشو داشت که توضیحش الآن از حوصله ی خودم و شما خارجه… ایشالا تو یه فرصت بهتر این نقاط رو شرح میدم. فعلاً
این کوچ کردن ها به خاطر خستگی نیست این ها همه به خاطر فیلترینگه. وقتی یک شبکه ی اجتماعی امکانات کاملی رو ارائه می ده دیگه به کوچ کردن نیاز نیست. مشکل ما اینه که وقتی یک شبکه اجتماعی به تکامل میرسه زود فیلتر می شه. مثلا این فیس بوک یا تویتتر خیلی بهتر از تلگرام و اینستاگرام هستن، که فیلتر شدن. تلگرام هم امکاناتش به قدری که دیگه به فیلتر شدن نزدیک شده.
مهم هدف آدم ها در استفاده از شبکه های اجتماعیه، خب اگه استفاده شخصی لاف زدن و کار های بیهوده تو شبکه های اجتماعیه اصلا مهم نیست که تو کدوم شبکه اجتماعی باشه. اما برای فردی که به شخصیت خودش احترام میزاره و به فکر استفاده درست از شبکه های اجتماعیه، بودن در شبکه های اجتماعی معتبر و جهانی مثل فیس بوک یه مزیته.
فیسبوک به خاطر فیلترینگ و کندی سرعت لود شدن کنار گذاشته شده. بدیهیه که اگه این محدودیت برداشته بشه، مردم دوباره رجوع میکنن بهش. در ضمن اون زمانی که شما بهش اشاره کردین که با وجود فیلترینگ مردم ازش استقبال میکردن، علتش اینه که اون موقع به اون صورت شبکه اجتماعی مطرحی که راحت قابل دسترسی باشه وجود نداشت.
البته چیزایی که میگین فقط مختص ایران نیست. مثلا فیسبوک به طور کل توی جهان فعالیت کاربرا توش افت شدیدی پیدا کرده و اینستاگرام بالاترین رشدها رو داره. البته من خودم از اول قبل اینکه همه استفاده کنند از چیزی یا بعد اینکه کسی استفاده نمیکنه همچنان استفاده میکنم کاری به بقیه ندارم. البته خصلتی تو ایرانیا هست که هر کاری که همه میکنن من هم باید بکنم!!!
منظورتون اگه از جهان همین دو تا کوچه پایین تره با حرفتون موافقم ولی اگه کره ی زمینو میگین که سخت در اشتباهین چون الان سراسر دنیا فیس بوک رو به عنوان مادر شبکه های اجتماعی(حتی با استفاده از اپ) میدونن و وقتی کاربرانش از مرز ۱ میلیار نفرم گذشته و روز به روز داره بزرگتر میشه اونوق حرف شما بی معنی میشه:|
من خودم به شخصه اگرفیس بوک فیلتر نبود هرروز ازش استفاده میکردم ولی به دلیل فیلترینگ سنگینی ک داره حتی عبور با فیلترینگ بسیار مشکل هست و از سرعت استفاده شدیدا میکاهد
بخاطر همین مجبورم از اینستا استفاده کنم ک هرچند امکانات کمتری داره ولی قابلیت اشتراک گذاری رو داراراست اما با سرعت بیشتر و مطمعا هستم اکثر دوستان هم دلیلشون همین هست و ن خسته شدن از فیس بود
و اما وایبر ک محبوبیت بیشترش بخاطر مکالمه بود ک بعداز مدتی کیفیتش کم شد و واتس آپ ک همه گیر تر بود هم امکان مکالمه رو اضافه کرد(البته به شخصه هیچوقت از وایبر خوشم نمیومد)
لاین هم ک متاسفانه بسیار تم نامنظم و شلوغ و گزینه های غیرکاربردی زیادی داره ک میدونم حداقا کاربران ایرانی همچین چیزیو نمیپسندن برای همین لاین هرگز نتونست محبوبیت خودشو تو ایران پیدا کنه
تلگرام اوایل بخاطر تعداد یوزرهای هر گروه ک ۲۰۰ تا بود معروف شد چون همون زمان واتس آپ گروههایی با یوزرهای ۵۰ تایی داشت ولی اجازه ساخت استیکر و روباطها و بعدهم چنل های شخصی تونست به محبوبیتش اضافه کنه ولی با این حال تلگرام بسیار حالت آشفته و بهم ریخته ایی داره و باگهای بسیاری توش میبینم ک بنظر نمیاد بخواد برطرفشون کنه ک اگر با همین سیاست پیش بره مطمعنا تا چند وقته دیگه نیمی از کاربران ایرانیشو از دست میده
این وسط هم میشه به برنامه سوما اشاره کرد ک احساس میکنم با توجه با امکانات مشابه و کیفیت مکالمات صوتی و تصویری بهتر و دارابودن کمی از امکانات تلگرام میتونه گزینه ی بعدی برای کاربران ایرانی باشه
ضمن موافقت با نظر تعدادی از دوستان باید بگم شما نقش فیلترینگ رو در تحلیلتون از این مساله در نظر نگرفتید و بنابراین نتیجه گیری انجام شده با در نظر گرفتن این جنبه از موضوع نبوده.
خیلی ها به دلیل فیلتر شدن و سرعت پایین کار با فیسبوک از اون دست کشیدن از جمله خود من.
فیلترشکن ها هم مدام به مشکل برمیخورن و مجبورین از نسخه های جدیدتر یا انواع جدیدتر استفاده کنید و تازه همینطوری سرعت اینترنت در ایران پایین هست چه برسه به وقتی که از فیلترشکن استفاده بشه.
اینه که افراد ترجیح میدن از اپلیکیشن هایی استفاده کنن که سرعت بهتر و دسترسی آسان تری دارند.
بنابراین نمیشه با قاطعیت گفت تنوع طلبی یا دلزدگی زودهنگام ایرانی ها از یک اپ باعث میشه از این شاخه به اون شاخه بپرن.
در پاسخ به شما و تمام دوستانی که به مساله‌ی فیلترینگ و نقش‌اش در کم‌رنگ‌تر شدن فعالیت کاربران در شبکه‌های اجتماعی قدیمی‌تر، اشاره کردید. در متن به‌شکل واضح به مساله‌ی ایجاد محدودیت‌ها اشاره شده و فقط از بکار بردن عبارت «فیلترینگ» پرهیز کردم. فیسبوک بیشتر از ۸ ساله که مدام با مساله‌ی فیلترینگ دست و پنجه نرم میکنه. ۲ سال بشکل منقطع و ۶ سال بشکل دایم. فکر میکنم شما هم مثل من قبول دارید که افت استقبال از فیسبوک در دو سال گذشته به اوج خودش رسیده و اون هم بخاطر ترند شدن اینستاگرام و شبکه‌های پیام‌رسان تلفن‌های همراه هوشمند هستش.ایرانی‌ها فعال‌ترین دوره‌ی فیسبوکشون رو در همون زمان فیلترینگ سپری کردند و این موضوع ربطی به ریزش مخاطب این شبکه نداره.
یک دسته از دوستان هم در مورد فیلتر بودند وایبر سخن گفتند. تمام پروتکل‌های این اپ پیام رسان الان باز هستند. در دوره‌ای روی این اپ اعمال محدودیت شد، اما الان به راحتی می‌تونید از تمام فیچرهای این اپ استفاده کنید.
سخن کلی این یادداشت چیز دیگری بود که امیدوارم دریافت کرده باشیدش.
جناب آقای پولادی با عرض ادب و سپاس فراوان از یاداشت شما
درسته ک اون زمان با فیلترینگ کاربران به شدت از فیس بوک استفاده میکردند ولی این رو هم در نظر بگیرید ک از سر ناچاری تن به عبور از فیلترینگ و سرعت کم میدادند چون برنامه های دیگری در دسترس نبود
ولی زمانی ک یکسری امکانات راحتتر و با سرعت بیشتر و بدون استفاده از ابزارهای تغییر آی پی در دسترس کاربران قراردارد حق بدید ک استفاده از فیس بوک کمتر بشه و کاربران حس وابستگیشون به این شبکه اجتماعی کمتر بشه
البته اینروهم در نظر بگیریم ک اپلیکیشن فیسبوک بسیار کندتر از نسخه ی وب اون هست ک با فراگیر شدن گوشیای هوشمند و استفاده کمتر از پی سی ها در استفاده از این رسانه بی تاثیر نیست
با وجود تمام حرف های شما این رو متذکر بشم که الان برای کمتر کسی پنهانه که فیس بوک مادر تمام شبکه های اجتماعیه و فیلتر شدن یا نشدنش در روند کاری ایرانی ها تاثیر خیلی زیادی نزاشته فقط باعث کم رنگ تر شدن شده
دقیقا منم از اونام که به خاطر اورکات فیس بوک رو تحریم کرده بودم…
بعد از مدتی منم مجبور شدم برم فیس بوک…ولی هیچوقت ازش خوشم نیومد و تا همین الان هم به خونخواهی اورکات از فیس بوک متنفرم!!
تا آخرین لحظه ی حیاتش اورکات رو رها نکردم :دی
تلگرام ویژگی هایی داشت که هیچ شبکه شناخته شده ای در زمان پاگرفتنش نداشت. مثلا امکان انتقال فایلهایی بزرگ یا فرمتهای غیر تصویر و صدا مثل پی دی اف. فیسبوک برای این کار به فضاهای ابری وابسته اس که در ایران بخاطر رواج اینترنت حجمی کمتر استفاده میشن. توجه داشته باشین که برخلاف بقیه دنیا، ما همه فایلهامون روی گوشی ها ذخیره میشن و درنتیجه، به اشتراک گذاشتنشون بدون امکان انتقال مستقیم سخته. میخوام نتیجه بگیرم که جزیره ایران با محدودیتهای گسترده سایبری و تلاشش برای تفاوت داشتن با همه دنیا و متمایز بودن از همه نظر، باعث شدا تا کاربرانش از نظر مدل تعامل با بقیه دنیا متفاوت باشن.
یکی از بزرگترین مشکلات فیس بوک ف ی ل ت ر بودنشه که دسترسی بهش رو سخت میکنه
و شاید دلیل خیلیا برا کوچ هم همین مساله باشه
من برای اینکه فیس بوک فیلتره و سخته برم از فیس دست کشیدم.وایبر هم پاک کردم چون سرعت سرورهاش افت کرده بود.لاین هم چون بقیه پاک کردن هر چی میشد می گفتن بیاد تلگرام.چاره نبود واقعا!!!
متاسفانه تنها مشکل فیسبوک اینه ک ارتباط محرمانه و خصوصی و مستقیم رو تا حد لازم روش کار نکرده ولی بازم فقط فیسبوک بقیه چرتن
علت کوچ کاربران ایرانی به شبکه های اجتماعی و یا پیام رسان مختلف هیچ دلیلی بجز فیلتر شدن این شبکه ها نداشته و ندارد . وگر نه همه میدونند که فیس بوک خیلی بهتر و کاملتر از اینستاگرام هست ولی چون که باید از انواع و اقسام فیلتر شکن ها استفاده کنی که سرعت رو میارن پایین و شما هوم پیج فیسبوکت رو باید ١٠ دقیقه صبر کنی تا که کامل لود بشه همه فیسبوک رو بوسیدن و گذاشتن کنار .
فیسبوک و خیلی شبکه های احتماعی واقعا کار راه انداز و خوب هستند.
بین دوستان و خانواده حتی از مسیر های دور ارتباط ایجاد میکنه و همچنین باعث ایجاد نوعی تبلیغ در اون شبکه ها میشه و با این روش خیلی بهتر اون کار تبلیغ میشه.
و خیلی مزایای دیگه.مثل کلاس های مجازی .دریافت و ارسال انواع فایل ها و… .
اما خیلی مسایل هستند که نمیشه تو ایران از اینا به خوبی استفاده کرد.
مثلا خیلی سو استفاده ها از نام و عکس افراد میشه و هیچ راه قانونی برای پیگیری این وضعیت وجود نداره چون دفتر اون شرکت شبکه اجتماعی تو ایران نیست.
خیلی از مردم به جای اینکه فقط در ارتباط کار خودشون و یا ارتباط بین خودشون و دوستاشونو خانوادشون بپردازن با ایجاد شایعه و پخش محتواهای غیر اخلاقی یا بدرد نخور باعث ایجاد شلوغی و اغتشاش در محیط مجازی میشوند.چون فکر میکنن محیط مجازی محیطی بی درو پیکر هست و هر کاری دوست داشته باشن میکنن.
از طرفی فیلتر ها و در دسترس نبودن شبکه ها باعث میشه خیلی از افراد از اون شبکه خارج بشه و رو به شبکه های دیگه بیاره که زیاد محبوب نیستن.
امیدوارم در اینده ای نزدیک شاهد بهتر شدن وضعیت فرهنگی استفاده از شبکه های مجازی باشیم.
(امنیت اطلاعات/صحیح و اصولی استفاده کردن از شبکه ها /ایجاد کسب و کار و تبلیغ برای مشاغل و….)
هیچ جا مثل فیس نمیشه
باهات کاملا موافقام شبکه های اجتماعی دیگه مثل هوس هستند و زدوگذر و بازگشت همه به فیس بوک هست
اصلا ما از فیس بوک زاده شده ایم و به فیس بوک برمیگردیم
?????
باهات موافقم یه روزی میرسه که همه برمیگردند فیسبوک،البته من تازه یه ساله رفتم فیسبوک وبیشتر هم از وب سایتش میرم.
دقیقا , بنده هم دقیقا همین نظر رو دارم , شبکه اجتماعی مثل وایبر به اون خوبی رو همه رها کردن و رفتن سراغ تلگرام که هنوز کامل نشده , فیسبوک که واقعا من نمیدونم چرا مردم فکر میکنن دورانش تموم شده و خیلی چیزای دیگه , انگار که تاریخ مصرف دارن.
وایبر که خیلی وقته فیلتره
آقا شما اصلا دارید در این دنیا زندگی میکنید؟
چیه وایبر تکمیل بود؟ با وایبر حتی نمیتونستی یه موزیک یا یک فایل ارسال کنی با تلگرام هر چیزی رو میشه ارسال کرد و تلگرام حداقلش برای ما ایرانی ها خیلی سریعتر و بهتر هستش و امکانات خیلی بهتر و کاملتری از وایبر داره
شما فکر کنم خواب تشریف دارید!