شما بگویید؛ بردگیم یا ویدیوگیم؟

بارها پیش آمده است که به همراه جمعیتی از دوستان گرد هم نشسته‌اید و از فرط بیکاری، به دنبال بازی‌های مختلف برای پر کردن زمان می‌گردید. به هنگام انتخاب بازی، این سؤال همیشه مطرح شده است که سراغ چه چیزی برویم؟ برد گیم یا ویدیوگیم؟

سرگرمی یا بهتر است بگوییم «بازی کردن»، بخشی مهم و جدا ناشدنی از زندگی است. کیفیت وجود ما و اینکه چگونه تکامل پیدا کرده‌ایم، همه مرهون اجداد ما و بازی کردن‌هایشان است. یوهان هویزینگا، تاریخ‌نگار فرهنگی، از واژه‌ی جالبی به جای لفظ «انسان» بهره برده است؛ وی با بیان اینکه «عنصر بازی کردن را می‌توان یکی از مهم‌ترین عناصر فرهنگ آدمی دانست.»، از واژه‌ی «هومو لودن» (Homo Luden)، یا به عبارت دیگر، مردی که بازی می‌کند، برای توصیف انسان استفاده کرده است.

فرقی نمی‌کند به صورت دیجیتال بازی کنیم یا به ساده‌ترین شکل آن و بدون هیچ نوع ابزاری؛ انسان نیاز به بازی کردن دارد. به همین دلیل هم اگر در عوض تحلیل‌های کارشناسانه‌ی سیاسی و اجتماعی در دورهمی‌های خود بازی کنید، نتیجه‌ی بهتری می‌گیرید و به جای اینکه نادان‌تر از قبل از جمع خارج شوید، بسیار خوشحال و با امیدی تازه محفل را ترک می‌کنید. اینجاست که تصمیم بزرگی مقابل خود می‌بینید؛ برای بازی کردن، برد گیم را انتخاب کنیم یا ویدیوگیم؟

چه بازی‌های ویدیویی و چه بازی‌های تخته‌ای یا همان برد گیم، هر کدام مشخصه‌های خاص خود را دارند. بازی‌های تخته‌ای، نیازمند یادگیری بیشتری در مقایسه با بازی‌های ویدیویی هستند و همچنین زمان بیشتری را از شما می‌گیرند. در مقابل، بازی‌های ویدیویی ساده‌تر هستند و بسیار محدودتر. به ویژه اینکه کارهایی که می‌توانید در بازی‌های تخته‌ای انجام دهید، بارها و بارها گسترده‌تر از بازی‌های ویدیویی است و محدودیت‌هایی کمتری دارد.

در ادامه تلاش می‌کنیم تا تعدادی از مشخصه‌های مختلف بازی‌های ویدیویی و بازی‌های تخته‌ای را در مقابلتان بگذاریم و در نهایت هم نتیجه‌گیری را به شما واگذار کنیم. با در نظر گرفتن مشخصه‌های مختلف هر دو نوع بازی، می‌خواهیم این سؤال را از شما بپرسیم که از بین بازی‌های ویدیویی و بازی‌های تخته‌ای، کدام را می‌پسندید و برای خود و گروه دوستانتان انتخاب می‌کنید.

بگذارید کمی بیشتر درباره‌ی نکات مختلف بین بازی‌های تخته‌ای و بازی‌های ویدیویی و مقایسه‌ی این دو توضیح دهیم.

آزادی عمل بیشتر یا داستان‌های آماده

وقتی می‌گوییم در بازی‌های تخته‌ای محدودیت بسیار کمتری در انجام کارها دارید، منظورمان نقش‌آفرینی‌های رومیزی است که هنوز هم بهترین تجربه‌ی ممکن از نقش‌آفرینی را ارائه می‌دهند و بازی‌های ویدیویی به‌سختی به آن‌ها نزدیک می‌شوند. در نقش‌آفرینی‌های رومیزی، خودتان برای خود یک شخصیت می‌سازید، همه چیز آن را مشخص می‌کنید و در انجام تقریبا هر کاری (البته مشخصا در چارچوب قوانین بازی) آزاد هستید. آیا می‌خواهید شخصیتتان لنگه دمپایی‌اش را در بیاورد و به صورت دشمن بکوبد؟ چنین چیزی در نقش‌آفرینی رومیزی ممکن است. تاس می‌اندازید، اعداد را با در نظر گرفتن تمام مشخصه‌های بازی و شخصیت و دشمن، ضرب و تقسیم می‌کنید و میزان صدمه‌ی لنگه دمپایی شما محاسبه می‌شود. در نقش‌آفرینی‌های رومیزی همه چیز به سطح تخیل شما بستگی دارد.

در مقابل، بازی‌های ویدیویی بسیار محدودتر هستند؛ اما ساعت‌ها هم شما را درگیر ضرب و تقسیم و محاسبه ده‌ها عدد نمی‌کنند. از طرفی هم تصاویری جذاب از شخصیت شما در دنیایی فانتزی مقابلتان می‌گذارند. با این حال، امکان اینکه همان کاری که شما می‌کنید را یک بازی‌کننده‌ی دیگر هم کرده باشد، بسیار زیاد است؛ در صورتی که در نقش‌آفرینی‌های رومیزی و تخته‌ای این احتمال تقریبا صفر است.

دوستان پایه یا بازی‌کننده‌های آماده

بازی‌های تخته‌ای، فرقی نمی‌کند چه نقش‌آفرینی‌های رومیزی و چه برد گیم‌های بزرگ، همگی فهرستی بلند و بالا از قوانین دارند. یادگیری آن‌ها برای افرادی که تازه می‌خواهند بازی کردن را شروع کنند، پروسه‌ای مشقت‌بار و سخت است و ممکن است هفته‌ها  بازی کردن طول بکشد تا فرد فقط قوانین بازی را یاد بگیرد. در مقایسه، یادگیری بازی‌های ویدیویی بسیار ساده‌تر است؛ البته به شرطی که آن فرد مقاومت نداشته باشد و در مقابل بازی‌های ویدیویی گارد نگیرد؛ چه بسا که برخی از افراد حتی حاضر نیستند دسته به دست خود بگیرند. در نتیجه یکی از مهم‌ترین نکات در بازی کردن بازی‌های تخته‌ای، پیدا کردن دوستان پایه است.

جمعیتی از دوستان که حاضر باشند یک روز تمام کنار همدیگر بنشینند و برد گیم بازی کنند، به‌ندرت پیدا می‌شود. ملت حاضرند دوازده ساعت تمام در جاده و راهی به سمت شمال پشت فرمان بنشینند، اما دو ساعت کنار یکدیگر برد گیم بازی نکنند. پیدا کردن گروهی از دوستان که همیشه پایه‌ی برد گیم بازی کردن باشند، کار ساده‌ای نیست. افراد نه حاضرند چیز جدیدی یاد بگیرند و نه حاضرند به چیز جدیدی دست بزنند. این موضوع کمتر برای ویدیوگیم صدق می‌کند.

بازی‌های ویدیویی، به‌خصوص اگر محبوب و بزرگ باشند، ده‌ها یا بعضا صدها میلیون بازی‌کننده دارند. بازی خودش برایتان تیمی تشکیل می‌دهد که همه‌ی اعضای آن آماده‌ی بازی کردن هستند؛ البته اگر بیمار و کودک بین آن‌ها پیدا نشود که آمده است تا بازی همه را به هم بزند.

تجربه‌ی نزدیک یا تجربه‌ی دور

تجربه‌ی بازی‌های تخته‌ای، با دوستانی که کنار هم نشسته‌اند، در چشم یکدیگر نگاه می‌کنند و کارت‌ها و مهره‌های واقعی و فیزیکی به دست دارند، از زمین تا آسمان با بازی‌های ویدیویی فرق می‌کند. رابطه‌ای که بین این گروه از دوستان شکل می‌گیرد، بارها قوی‌تر از رابطه‌ی شکل گرفته در قالب وویس چت است.

به دست گرفتن کارت‌ها و مهره‌ها و حضور در محیط و تعامل نزدیک با بازی، رابطه‌ی افراد را با خود بازی هم بسیار قوی‌تر می‌کند؛ طوری که افراد خود را بخشی از آن بازی می‌بینند. در نتیجه، بازی‌کننده‌ها غرق در بازی می‌شوند، زمان بیشتری برای آن صرف می‌کنند یا بهتر است بگوییم حتی گذر زمان را احساس نمی‌کنند، بیشتر به بازی و قوانین آن توجه می‌کنند و در همه حال بازی را جدی‌تر می‌گیرند.

نیاز به تخیل قوی، مشخصه‌ای که امروزه کمتر در افراد پیدا می‌شود، لازمه‌ی بازی‌های تخته‌ای و شرکت در تجربه‌ای این چنینی است. در مقابل، بازی‌های ویدیویی همه چیز را آماده مقابل افراد می‌گذارند و نیازی به تجربه‌ی آن‌ها کنار یکدیگر و تخیل به هیچ شکلی نیست. تجربه‌ و شرکت در بازی‌های ویدیویی و قبول آن برای ذهنی که در مقابل تخیل مقاومت می‌کند، بسیار ساده‌تر است.

زمان طولانی یا زمان قابل تنظیم

فرقی نمی‌کند برای اولین بار است می‌خواهید یک بازی تخته‌ای را تجربه کنید و نیاز به یادگیری قوانین دارید یا نه، در هر صورت، بازی کردن برد گیم زمان زیادی از شما خواهد گرفت؛ به طوری که در کمترین حالت به چند ساعت زمان نیاز دارید. ورود به بازی‌های تخته‌ای، راه‌اندازی و چیدن آن‌ها، ساخت شخصیت‌ها برای نقش‌آفرینی‌های رومیزی و محاسبات و چیزهایی از این قبیل، زمان بازی‌های تخته‌ای را بسیار طولانی می‌کند.

در مقابل بازی‌های ویدیویی را داریم که هر رقابت در آن‌ها به صورت میانگین نیم ساعت بیشتر طول نمی‌کشد و آماده‌سازی، شبیه به آن چه برای بازی‌های تخته‌ای انجام می‌دهیم، در آن‌ها وجود ندارد. حتی طولانی‌ترین بازی‌ها، مثلا انجام یک رید طولانی در دنیای وارکرفت، نهایتا یکی دو ساعت طول می‌کشد و به خاطر گوش نکردن حرف گیلد مستر است که همیشه یکی خرابکاری به بار می‌آورد و می‌بینیم یک روز تمام را مشغول تکرار یک رید در بازی بوده‌ایم.

حتی اگر کنار هم پای یک بازی ویدیویی نشسته‌ایم، می‌توانیم تجربه‌های کوتاهی، مثل چند دست فیفا یا چند دست تکن را هم در نظر بگیریم که شاید حتی نیم ساعت هم طول نکشند؛ اما به جرأت می‌گوییم که تجربه‌ی ده بیست ساعت پای یک دور نقش‌آفرینی رومیزی نشستن، بارها از هر چیزی بهتر است.

در نهایت، با بررسی این نکات، می‌خواهیم سؤالی که ابتدا از شما پرسیده بودیم را دوباره طرح کنیم. اگر بخواهید با جمعیتی از دوستان خود بازی کنید، کدام گزینه را انتخاب می‌کنید؟ تعداد زیادی نکته‌ی مختلف و مشخصه‌های بازی‌های ویدیویی و بازی‌های تخته‌ای و نقش‌آفرینی‌های رومیزی را مطرح کردیم.

تمام این نکات را در نظر بگیرید و نهایتا برای ما و دیگران پاسخ خود را از دیدگاه خودتان در بخش نظرات به این سؤال بگویید بردگیم یا ویدیوگیم؟