۱۱ حقیقت شگفت‌انگیز درباره‌ی دمای بدن
احتمالا در مدرسه چیزهای زیادی در مورد دمای بدن یاد گرفته‌اید؛ اینکه میانگین دمای بدن چقدر است و اگر دمای بدن چقدر باشد، به این معناست که تب دارید. دمای بدن شما همیشه با محیط اطراف تطبیق پیدا می‌کند و آنچه که برای شما نرمال است، ممکن است برای فرد دیگر طبیعی نباشد. در ادامه می‌توانید حقایق جالب دیگری را هم در مورد دمای بدن بخوانید. با دیجی‌کالا مگ همراه باشید.
دمای بدن و حقایقی که فاش می‌کند
دمای بدن می‌تواند اطلاعات زیادی را در مورد وضعیت سلامت بدن فاش کند. دمای بدن یکی از ۴ علامت حیاتی بدن است که پزشکان مورد بررسی قرار می‌دهند. هر عفونتی در بدن می‌تواند تب ایجاد کند اما دمای بدن بر اساس سن، جنسیت و حتی وقتی که دروغ می‌گویید، ممکن است دچار نوسان شود.
۱۱ حقیقت شگفت‌انگیز در مورد دمای بدن
در ادامه چند حقیقت جالب در مورد دمای بدن را بخوانید. اینکه دمای معمولی بدن باید چقدر باشد و چه عواملی روی آن تاثیرگذار است.
۱. میانگین دمای بدن چقدر است؟
میانگین دمای نرمال بدن ۳۷ درجه است اما دمای نرمال بدن می‌تواند بین ۳۶ تا ۳۷/۲ درجه باشد. اما این دمای نرمال برای شما ممکن است کمی کمتر یا بیشتر از این بازه باشد.
دمای بدن همیشه در واکنش به محیط اطراف تغییر می‌کند و تطبیق پیدا می‌کند. مثلا وقتی ورزش می‌کنید دمای بدن شما بالا می‌رود و اگر در این حالت دمای بدن خود را اندازه بگیرید، متوجه می‌شوید که بالاتر از حالت عادی مثلا زمانی است که تازه از خواب بیدار شده‌اید.
نوزادان و کودکان معمولا دمای بدن بالاتری نسبت به بزرگسالان دارند چون معمولا متابولیسم یا سوخت‌‌وساز بدن آن‌ها فعال‌تر است. میانگین دمای بدن نوزادان معمولا ۳۷/۵ درجه است.
۲. تب به چه معناست؟
تب به معنای افزایش موقتی در دمای بدن است و معمولا به خاطر یک بیماری یا عفونت در بدن ایجاد می‌شود. دمای رکتوم، گوش یا شریان گیجگاهی (پیشانی) که برابر با ۳۸ درجه یا بیشتر باشد، به طور کلی نشان‌دهنده‌ی تب است. تب معمولاً در عرض چند روز فروکش می‌کنند. اگر تب دارید، ممکن است علائم زیر را نیز تجربه کنید:
- لرز
- تعریق
- سردرد
- دردهای عضلانی
- از دست دادن اشتها
- تحریک‌پذیری
- کم‌آبی بدن
- ضعف عمومی
دمای بدن ۳۹/۵ درجه یا بالاتر در بزرگسالان می‌تواند نگران‌کننده باشد و نیاز به مراجعه به پزشک دارد. همچنین اگر همراه با تب، سردرد شدید، بثورات پوستی غیرمعمول، حساسیت غیرمعمول به نور زیاد، خشک شدن گردن و درد هنگام خم شدن سر به جلو، سردرگمی ذهنی، استفراغ مداوم، مشکل در تنفس یا درد قفسه سینه، درد شکمی یا درد هنگام ادرار یا تشنج دارید به مراقبت‌های فوری پزشکی نیاز دارید.
درجه حرارت کمی بالاتر از نرمال، برای نوزادان و کودکان نوپا ممکن است نشانه‌ی عفونت جدی باشد. اگر فرزند شما کمتر از ۳ ماه است و دمای بدن او ۳۸ درجه یا بیشتر است، با پزشک تماس بگیرید. بین ۳ تا ۶ ماهگی، اگر درجه حرارت بدن فرزند شما ۳۸/۸ یا بالاتر است و به طور غیرعادی تحریک‌پذیر، بی‌حال یا ناخوش به نظر می‌رسد به پزشک مراجعه کنید.
بین ۶ تا ۲۴ ماهگی، دمای بالای ۳۸ درجه که بیشتر از یک روز طول بکشد، خطرناک است.
اگر کودک شما دو ساله یا بزرگتر است، اگر تب بیشتر از سه روز دارد سریعا به پزشک مراجعه کنید.
کودکان خردسال از ۶ ماه تا ۵ سال ممکن است دچار تشنج ناشی از تب با دمای بالای بدن شوند که معمولاً شامل از دست دادن هوشیاری و لرزش اندام در دو طرف بدن می‌شود. اگر تشنج بیش از پنج دقیقه طول کشید، به اورژانس پزشکی مراجعه کنید و فرزند خود را در اسرع وقت پس از تشنج پیش پزشک ببرید تا بفهمید علت آن چیست.
۳. تب به بدن کمک می‌کند با عفونت‌ها مبارزه کند
بسیاری از افراد از اینکه دچار تب شوند بسیار نگران می‌شوند اما در واقع تب کردن در برخی موارد می‌تواند کمک‌کننده باشد. بسیاری از داروهایی که بدون نسخه‌ی پزشک عرضه می‌شوند، می‌توانند تب را کاهش دهند مثلا استامینوفن و ایبوپروفن اما گاهی اوقات لازم است که دنبال درمان آن نباشید. به نظر می‌رسد که تب نقش موثری در مبارزه‌ی بدن شما با عفونت‌ها دارد. اگر پزشک مشکوک به عفونت باکتریایی یا ویروسی باشد ممکن است داروهای آنتی‌بیوتیک را برای درمان عفونت‌ها تجویز کند.
۴. چند درجه تب از علائم کرونا است؟
تب یکی از علائم ابتلا به کرونا است؛ بیماری‌ای که با کرونا ویروس جدید به نام SARS-CoV-2 ایجاد می‌شود. دمای پایین بدن، نشانه‌ی ابتلا به کرونا نیست. اگر فکر می‌کنید مبتلا به کرونا هستید، دو بار در روز دمای بدن خود را بررسی کنید تا متوجه شوید که دچار تب شده‌اید یا نه. تب معمولا دمای بالای ۳۸ درجه است.
برای بررسی دمای بدن کودکان می‌توانید دماسنج را زیر بغل و درست در مرکز چاله‌ی آن قرار دهید. اگر دمای این قسمت از بدن کودک ۳۷/۵ درجه بود، تب دارد.
۵. دمای بدن افراد مسن، پایین‌تر است
اگر فکر می‌کنید که همیشه بدنتان سرد است حتی در روزهای بسیار گرم تابستان، این دمای پایین بدن ممکن است به خاطر سن و سال شما باشد. تحقیقات نشان داده است که با افزایش سن، میانگین دمای بدن کمی کاهش پیدا می‌کند. در یک تحقیق که نتایج آن در ژورنال Clinical Nursing منتشر شده است، ۱۳۳ نفر از ساکنان خانه‌های سالمندان مورد بررسی قرار گرفتند. در این تحقیق مشخص شد که دمای بدن افراد ۶۵ تا ۷۴ ساله کمتر از میانگین است؛ حتی کمتر از افراد ۷۵ سال به بالا.
مهم است این نکته را بدانید چون ممکن است افراد مسن، دچار تب با دمای پایین‌تری از حالت نرمال تب شوند.
۶. زنان و مردان دمای بدن متفاوتی دارند
تحقیقات انجام شده در دانشگاه یوتا نشان داده است که دمای میانگین بدن زنان به طور متوسط ۰/۴ درجه بیشتر از مردان است اما دست زنان ۲/۸ درجه سردتر از دست مردان است.
۷. کلاه ممکن است برای حفظ دمای بدن کافی نباشد
احتمالا به خاطر دارید که در کودکی مادرتان به شما توصیه کرده که زمانی که بیرون هوا سرد است، کلاه سرتان کنید چون بیشتر دمای بدن از طریق سر از دست می‌رود؟ این توصیه ممکن است کامل و دقیق نباشد. بر اساس تحقیقات منتشر شده در ژورنال BMJ، در از دست دادن دمای بدن، هیچ فرقی بین سر و سایر اندام‌های بدن نیست. هر بخشی از بدن که پوشیده نباشد می‌تواند گرمای بدن را از دست بدهد و دمای بدن را کاهش دهد.
۸. دروغ گفتن دمای بدن را تغییر می‌دهد
دروغ گفتن باعث نمی‌شود بینی شما دراز شود ولی آن را سردتر می‌کند. محققان دانشگاه گرانادا در اسپانیا نتایج تحقیقات خود در مورد دروغ و دمای بدن را، «اثر پینوکیو» نامیده‌اند. در این تحقیق که در آوریل ۲۰۱۸ انجام شد، آن‌ها از تصویربرداری حرارتی برای مشخص کردن اضطرابی که دروغ گفتن در بدن ایجاد می‌کند، استفاده کردند. آن‌ها متوجه شدند که با دروغ گفتن، دمای بینی کاهش پیدا می‌کند و دمای مناطق اطراف پیشانی افزایش می‌یابد.
۹. فلفل قرمز دمای بدن را افزایش می‌دهد
غذاهای تند و تیز را دوست دارید؟ این غذاها می‌توانند متابولیسم بدن را افزایش داده و باعث بالا رفتن دمای بدن شوند. یک تحقیق در ژورنال Physiology and Behavior در همین مورد منتشر شد. در این تحقیق، شرکت‌کنندگان یک گرم فلفل قرمز به غذاهای خود اضافه کردند. دمای بدن آن‌ها افزایش پیدا کرد ولی دمای پوست آن‌ها پایین‌تر بود. نویسندگان این تحقیق به این نتیجه رسیدند که این افزایش تولید گرما همراه با کاهش اشتها نشان‌دهنده فواید احتمالی مصرف فلفل قرمز برای کسانی است که سعی می‌کنند وزن خود را کنترل کنند؛ به‌ویژه برای افرادی که معمولاً غذاهای تند نمی‌خورند.
۱۰. قلب سرد می‌تواند از مغز شما محافظت کند
هیپوترمی درمانی نوعی درمان است که گاهی برای افرادی که ایست قلبی دارند (هنگامی که قلب به طور ناگهانی متوقف می‌شود) استفاده می‌شود. هنگامی که قلب دوباره شروع به تپیدن می‌کند، پرستاران و پزشکان از دستگاه‌های خنک‌کننده برای کاهش دمای بدن بیمار به حدود ۳۱/۵ تا ۳۳/۵ درجه استفاده می‌کنند. کاهش دمای بدن بلافاصله پس از ایست قلبی می‌تواند آسیب به مغز را کاهش و شانس بهبودی فرد را افزایش دهد.
۱۱. دمای بدن زمان مرگ را مشخص می‌کند
این مورد را شاید در فیلم‌های جنایی دیده باشید. بعد از مرگ انسان، بدن دیگر حرارت تولید نمی‌کند و به‌آرامی سرد می‌شود. این فرایند، الگور مورتیس (افت دمای بدن) نام دارد و به عنوان ابزاری برای شناسایی زمان تقریبی مرگ از آن استفاده می‌شود. البته این روش صددرصد قابل اطمینان نیست چون عوامل دیگری هم ممکن است روی دمای بدن تاثیر بگذارند.
جمع‌بندی
دمای بدن یکی از علائم حیاتی است که می‌تواند اطلاعات زیادی در مورد بدن به پزشکان بدهد. همیشه مراقب دمای بدن باشید و اگر احساس کردید که تب دارید، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید چون تب، نشانه‌ی اولیه‌ی بسیاری از بیماری‌ها در بدن است. بد نیست که همیشه یک تب‌سنج در خانه داشته باشید؛ به‌خصوص اگر کودک خردسال دارید. البته نسبت به مقدار دقیق دمای بدن دچار حساسیت نشوید چون همانطور که بالاتر اشاره کردیم، عوامل مختلفی روی دمای بدن تاثیرگذار هستند و در طول روز، ممکن است دمای بدن به دلایل مختلفی دچار نوسان شود.
منبع: Everydayhealth
