۹ باور اشتباه درباره‌ی شیردهی که نباید بپذیرید
بسیاری از متخصصان پزشکی اکیداً تغذیه‌ی انحصاری با شیر مادر را در ۶ ماه‌ی اول تولد توصیه می‌کنند. پس از شروع تغذیه‌ی تکمیلی هم توصیه می‌شود که شیردهی تا یک سالگی کودک ادامه پیدا کند. شیر مادر، یک غذای عالی برای کودکان محسوب می‌شود. شیر مادر تقریباً تمام ویتامین‌ها، پروتئین‌ها و چربی‌های مورد نیاز برای رشد کودک را تأمین می‌کند. علاوه بر این، حاوی آنتی بادی‌هایی است که کودک به کمک آن‌ها می‌تواند با ویروس‌ها و باکتری‌ها مقابله کند.
شیردهی برای مادر هم مفید است. مادرانی که از شیر خود برای تغذیه‌ی فرزندشان استفاده می‌کنند، بعد از زایمان راحت‌تر لاغر می‌شوند. شیردهی خونریزی پس از زایمان و همچنین احتمال ابتلا به سرطان سینه و سرطان تخمدان را کاهش می‌دهد. با این حال، درباره‌ی آن باورهای نادرستی وجود دارد که گاهی اوقات تغذیه‌ی کودک را با مشکل روبرو می‌کند. اگر در دوران شیردهی بسر می‌برید، مطالعه‌ی این مقاله از دیجی‌کالا مگ به شما کمک می‌کند که این دوران را با موفقیت پشت سر بگذارید. با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید.
۱. تقصیر مادر است که قادر به شیردهی نیست
اگر شیردهی موفقیت‌آمیز نباشد، هرگز مادر مقصر نیست. چراکه سیستم بهداشتی باید به گونه‌ای برنامه‌ریزی شده باشد که از همان ابتدا از تازه مادران حمایت کرده و به آن‌ها آموزش دهد. معمولاً بیشتر مادران تا ۶ هفته پس از زایمان به متخصص زنان مراجعه نمی‌کنند. اگر مشکلی در شیردهی وجود داشته باشد، احتمالاً این زمان برای مراجعه کردن دیر است. در هفته‌ی ششم، مشکلات مربوط به شیردهی یا برطرف شده‌اند یا مادر را از شیر دادن به کودک ناامید کرده‌اند.
اگر برای شیر دادن به کودک خود مشکل دارید، قبل از اینکه این مشکل به یک چالش غیرقابل حل تبدیل شود، با پزشک یا مشاور شیردهی مشورت کنید. بسیاری از مادران برای اینکه کودک را در هنگام شیر دادن در موقعیت مناسب قرار دهند و مطمئن شوند که کودک به درستی سینه‌ی آن‌ها را گرفته، به آموزش نیاز دارند. شیردهی، یک فرآیند زمان‌بر است که مادر برای انجام درست آن به تمرین و حمایت نیاز دارد.
۲. شیر خشک مضر و شیر مادر یک ماده‌ی معجزه‌آسا است
شیر مادر فواید بی‌شماری برای سلامتی دارد. در کودکانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند، احتمال ابتلا به عفونت‌های گوش، بیماری‌های تنفسی، اسهال، لوسمی (سرطان خون) و دیابت کمتر است. اما شیر مادر فقط یک بخش از سبک زندگی سالمی است که کودکان به آن نیاز دارند. رژیم غذایی، ورزش و ژنتیک هم همگی از عواملی هستند که در سلامت فرزندتان نقش دارند.
شیر خشک برای کودکان مضر نیست. با این حال، باید درباره‌ی آن به دو نکته توجه کرد: ۱) کودکان با استفاده از شیر خشک رشد می‌کنند و ۲) هیچ نوع شیر خشکی وجود ندارد که ویژگی‌های آن به پیچیدگی و ظرافت شیر انسان نزدیک باشد.
شیر مادر، یک ماده‌ی زنده است که برای اینکه بتواند به‌خوبی نیازهای کودک را برآورده کند، در طول روز تغییر می‌کند. به عنوان مثال، در عصر، بدن مادر شیرده شیری تولید می‌کند که حاوی ملاتونین بیشتری است. ملاتونین، هورمونی است که به خواب انسان کمک می‌کند.
شیر خشک، غذایی است که می‌توانید کودک خود را با استفاده از آن تغذیه کنید. اما شیر مادر، نه تنها غذای مورد نیاز کودک را تأمین می‌کند، بلکه باعث بهبود وضعیت سلامت او در تمام طول عمر می‌شود.
۳. بروز درد در هنگام شیردهی طبیعی است
غالباً شیردهی در یک یا دو هفته‌ی اول کمی سخت و آزاردهنده است. مادر می‌تواند با قرار دادن شیرخوار در موقعیت مناسب و اطمینان از قرارگیری درست سینه در دهان او از درد نوک سینه جلوگیری کند. اما شیردهی بسیار دردناک، خون‌آلود بودن نوک سینه‌ها یا آسیب‌دیدگی نوک سینه‌ها هرگز طبیعی نیست و باید درمان شود.
بسیاری از این مشکلات از وجود یک عارضه‌ی رایج در بافت دهان کودک ناشی می‌شود که به آن «آنکیلوگلوسیا» (Ankyloglossia) یا «گره‌ی زبانی» می‌گویند. گره‌ی زبانی مشکلی است که از بدو تولد وجود دارد و باعث می‌شود که کودک در غذا خوردن و صحبت کردن دچار مشکل شود. فرنوم زبان، بافتی شبیه‌ی طناب است که از کف دهان به قسمت زیرین زبان می‌رسد. فرنوم در کودکان مبتلا به گره‌ی زبانی بسیار کوتاه، محکم یا ضخیم است.
اگر کودک به دلیل گره‌ی زبانی نتواند زبان را حرکت دهد یا آن را در موقعیت مناسب نگه دارد، ممکن است نوک سینه‌ی مادر را گاز بگیرد. اگر فکر می‌کنید که کودکتان گره‌ی زبانی دارد، برای انجام ارزیابی‌های بیشتر به یک مشاور شیردهی مراجعه کنید. اگر مشاور متوجه‌ی موضوع نگران‌کننده‌ای شود، شما را به متخصص گوش، حلق و بینی (ENT) یا دندانپزشک اطفال ارجاع می‌دهد. این متخصصان می‌توانند ارزیابی، تشخیص و درمان گره‌ی زبانی را انجام دهند.
از سایر عواملی که باعث بروز درد در هنگام شیر دادن می‌شوند، می‌توان به موقعیت نامناسب کودک در حین شیردهی، وازواسپاسم یا نوک سینه‌ی معکوس اشاره کرد. وازواسپاسم (انقباض عروق خونی اطراف نوک سینه) در اثر وارد آمدن ضربه به سینه، فشردن نوک سینه یا وجود قارچ ایجاد می‌شود. نوک سینه‌ی معکوس هم باعث می‌شود که چفت کردن دهان به دور سینه‌ی مادر برای کودک دشوار باشد. مشاور شیردهی می‌تواند وضعیت شما را از نظر وجود این مشکلات بررسی کرده و به کاهش درد حین شیرهی کمک کند.
۴. همه‌ی زنان می‌توانند شیر کافی تولید کنند
این باور اشتباه باعث می‌شود که مادرانی که قادر به تولید شیر کافی نیستند، احساس شرمندگی کنند. این در حالی است که عوامل زیادی مثل از دست دادن خون در هنگام زایمان، باقی ماندن جفت در بدن، برهم خوردن تعادل هورمونی، ابتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) یا سن بالای ۳۵ سال می‌توانند روی تولید شیر اثر داشته باشند.
برای رفع بعضی از این مشکلات راه حل‌هایی وجود دارد. تغذیه‌ی مکرر کودک با شیر مادر یا تجویز داروها و مکمل‌های مناسب توسط پزشک می‌تواند باعث افزایش تولید شیر شود. با این حال، اگر لازم بود در کنار شیر خود از شیر خشک هم برای تغذیه‌ی کودک استفاده کنید، هرگز نباید احساس خجالت یا شرمندگی داشته باشید.
۵. مقدار شیری که پمپاژ می‌کنید می‌تواند میزان شیر تولیدشده را مشخص کند
مقدار شیر پمپاژ شده یا دوشیده شده به نوع پمپ، تناسب قطعات پمپ نسبت به اندازه‌ی نوک پستان و کیفیت پمپ بستگی دارد. در صورت استفاده از یک پمپ خوب می‌توان اطلاعاتی درباره‌ی میزان شیر تولیدشده به دست آورد، اما این اطلاعات کامل نیستند. چون میزان پاسخ‌دهی افراد مختلف به دوشیدن شیر توسط پمپ، متفاوت است. غالباً کودکان در خارج کردن شیر از سینه‌ی مادر بهتر از هر پمپی عمل می‌کنند.
۶. در صورت ابتلا به کووید-۱۹ (کرونا) نباید به کودک خود شیر بدهید
طبق گفته‌ی سازمان بهداشت جهانی (WHO) و آکادمی اطفال آمریکا (AAP)، مادرانی که به کووید-۱۹ مبتلا هستند، باید به شیردهی ادامه دهند. نتایج حاصل از یک مطالعه تأیید می‌کند که شیر مادر ویروس کووید-۱۹ را به بدن کودک منتقل نمی‌کند.
شیردهی توسط مادران مبتلا به کووید-۱۹ نه تنها بی‌خطر است، بلکه می‌تواند به‌طور بالقوه برای کودک مفید باشد. مدت‌ها قبل از ظاهر شدن علائم کرونا، بدن مادر شیرده با تولید آنتی‌بادی‌هایی که می‌توانند از طریق شیر به کودک منتقل شوند، مبارزه با این بیماری را آغاز می‌کند.
بیشتر بخوانید: همه چیز درباره‌ی مصرف قرص سرماخوردگی در دوران شیردهی
از سوی دیگر، شیرخواران از طریق بزاق خود به بدن مادر اخطار می‌دهند. هنگامی که کودک از راه دهان با یک عامل بیماری‌زا مواجه شده و سپس با شیر مادر تغذیه می‌شود، بزاق او به سینه منتقل می‌شود و بدن مادر شروع به ساخت آنتی بادی می‌کند. فرقی ندارد که بدن مادر آن عامل بیماری‌زا را داشته باشد یا نداشته باشد. در هر صورت، با تولید آنتی بادی سعی می‌کند از کودک محافظت کند. بنابراین، تغذیه با شیر مادر می‌تواند کودک را ایمن نگه دارد.
۷. مصرف دارو در دوران شیردهی خطرناک است
در هنگام مراجعه به پزشک حتماً باید به او اطلاع دهید که در حال شیردهی هستید. علاوه بر این، دستورالعمل‌های مربوط به داروهایی را که بدون نسخه خریداری می‌کنید، به دقت بخوانید. ممکن است لازم باشد داروها را در یک زمان خاص یا در دوز مشخصی مصرف کنید.
بیشتر داروها کاملاً با شیردهی سازگاری دارند. آنتی بیوتیک‌ها، داروهای مسکن و داروهای بیهوشی از جمله داروهای رایجی هستند که پس از زایمان تجویز می‌شوند. آنتی بیوتیک‌ها می‌توانند به‌طور موقت باعث تغییر مدفوع کودک شوند که این تغییرات مضر نیستند. اکثر داروهای ضددرد در مقادیر بسیار کم وارد شیر مادر می‌شوند، اما معمولاً مشکلی ایجاد نمی‌کنند.
داروهای بیهوشی هم بسیار سریع عمل می‌کنند و به سرعت از بدن مادر حذف می‌شوند. بنابراین، استفاده از این دسته داروها هم مشکل‌ساز نیست. اگر در دوران شیردهی بسر می‌برید و درباره‌ی دارویی که مصرف می‌کنید مطمئن نیستید، حتماً با پزشک خود مشورت کنید.
۸. کودکانی که شیر مادر می‌خورند باید تا هفته‌ی هشتم تمام طول شب را بخوابند
بعضی از کودکانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند می‌توانند طولانی‌مدت بخوابند، اما این موضوع برای بسیاری از آن‌ها صدق نمی‌کند. اگر کودک شما به‌طور مکرر از خواب بیدار می‌شود، ممکن است گرسنه باشد، در حال دندان درآوردن باشد، به حضور شما نیاز داشته باشد یا در یکی از مراحل رشد خود (مانند غلت زدن یا چهار دست و پا رفتن) قرار داشته باشد.
واقعیت این است که برای اکثر مادران شیرده (یا در واقع هر خانواده‌ای که بچه دارد)، خواب‌آلودگی اجتناب‌ناپذیر است. بنابراین، مهم است که شما برنامه داشته باشید. اگر احساس خستگی می‌کنید و نگران هستید که در حین شیر دادن به کودکتان بخوابید، به رختخواب بروید. این کار از خوابیدن روی کاناپه که ممکن است کودک از آن به پایین بیفتد، ایمن‌تر است.
۹. ممکن است کودکان به شیر مادر حساسیت داشته باشند
کودکان به شیر مادر حساسیت ندارند، اما ممکن است نسبت به خوراکی‌هایی که مادر می‌خورد، واکنش نشان دهند. بعضی از کودکان نسبت به پروتئین‌های موجود در رژیم غذایی مادر خود، مانند لبنیات، تخم‌مرغ یا آجیل‌‌ها، عدم تحمل دارند که این موضوع می‌تواند باعث ناراحتی معده یا جاری شدن آب از دهان شود.
به ندرت، ممکن است شیرخوار به ماده‌ای در رژیم غذایی مادر حساسیت داشته باشد و این حساسیت باعث اگزما شود. در این صورت، غذای آلرژی‌زا باید از رژیم غذایی مادر حذف شود.
بعضی از افراد تصور می‌کنند که مادران شیرده باید از مصرف غذاهای تند، مرکبات، شکلات یا سبزیجات چلیپایی (سبزیجات خانواده‌ی کلم) خودداری کنند که تمام این باورها نادرست هستند. بهترین و ایمن‌ترین راه این است که مادر از یک رژیم غذایی متعادل پیروی کند. با این حال، اگر نگران هستید که کودکتان به شیر شما حساسیت داشته باشد، ابتدا باید به رژیم غذایی خود توجه کنید. اصلاح رژیم غذایی شما می‌تواند مشکل کودک را برطرف کند.
کلام پایانی
هر آنچه را که درباره‌ی شیردهی می‌شنوید، باور نکنید. باورهای اشتباهی توسط افراد یا منابع غیرقابل اعتماد و آموزش‌ندیده ارائه می‌شوند که نه تنها درست نیستند، بلکه می‌توانند برای تازه مادران مضر باشند. شیردهی یک فرآیند زمان‌بر است که وقتی چالش‌های هفته‌های اول را حل کنید، می‌توانید به‌راحتی آن را پشت سر بگذارید.
منبع: healthline
