۱۰ راه برای اینکه استعدادهای فرزندتان را کشف و شکوفا کنید
کودکان استعدادهایی دارند که باید از طریق آموزش و تمرین، پرورش پیدا کند. شما به عنوان والدین کودک، باید بتوانید استعدادهای فرزند خود را شناسایی کنید و او را برای پرورش این استعدادها راهنمایی کنید. در ادامه با دیجی‌کالا مگ همراه باشید تا با ۱۰ راهکار برای شناسایی استعداد کودک و پرورش آن آشنا شوید.
چرا شناسایی و پرورش استعداهای کودک اهمیت دارد؟
بیشتر ما وقتی به استعدادهای خود فکر می‌کنیم، تصور می‌کنیم که این استعدادها، توانایی‌های ذاتی ما هستند و هیچ عامل دیگری در آن‌ها دخیل نیست. مثلا برخی افراد فکر می‌کنند یک قهرمان ورزشی، ورزشکار به دنیا آمده، یک فرد ذاتا در ریاضیات قوی است یا یک نفر از بدو تولد هنرمند بوده است.
یکی از حقایقی که معمولا نادیده می‌گیریم این است که استعدادها در ما وجود دارند ولی نیاز به پرورش دارند. یعنی صرفا وجود این استعدادها باعث نمی‌شود که شما بتوانید از آن استفاده کنید و باید از کودکی آن را پرورش دهید.
موسیقی جذابی که از رادیو تلویزیون می‌شنوید یا بازی حیرت‌انگیزی که از یک بازیگر مشاهده می‌کنید فقط به خاطر استعداد او نیست. سال‌ها تلاش، کار سخت، آموزش و تمرین پشت این اجراهای فوق‌العاده است.
در مورد تربیت فرزند، ما معمولا تمایل داریم که زودتر، استعدادهای کودک را پیدا کنیم. گاهی اوقات کودکان را وادار می‌کنیم تا در کلاس‌های خاصی شرکت کنند یا در تلاش برای پرورش استعدادهای آن‌ها زیاده‌روی می‌کنیم.
شاید تصور کنید این زیاده‌روی‌ها باعث می‌شود که کودک شما زودتر به نتیجه برسد. گاهی اصرارها و تلاش‌های شما نتیجه‌ی عکس می‌دهد و کودکان را حتی قبل از اینکه برای پرورش استعداد خود تلاش کنند، مایوس و ناامید می‌کند. این ناامیدی باعث می‌شود که کودک هرگز نتواند علاقه‌ی واقعی خود را پیدا کند.
احتمالا شما هم به‌عنوان والدین، تلاش می‌کنید که بفهمید چطور باید استعداد کودک را کشف کنید. مهم‌ترین راز و ترفندی که با کمک آن استعداد کودک کشف می‌شود این است که به او اجازه دهید علایق خود و فعالیت‌هایی را که دوست دارد، کشف کند.
از انجام همین فعالیت‌ها و تفریح‌های مورد علاقه، کودک به استعداد و علاقه‌ی اصلی خود پی می‌برد. فرزندتان با تجربه کردن چیزهای مختلف، متوجه می‌شود که برای چه کاری بیشتر اشتیاق دارد و برای چه کاری می‌تواند بیشتر وقت بگذارد و تلاش کند.
۱۰ راه برای پرورش و شناسایی استعداد کودک
اگر شما هم فرزندی دارید و دوست دارید زودتر استعدادهای او را پیدا کنید، روش‌های زیر را تجربه کنید. با این راهکارها باعث ناامیدی و خستگی کودک نمی‌شوید و او را به انجام کاری که دوست ندارد تشویق نمی‌کنید.
۱. اجبار و عجله را کنار بگذارید
برای پرورش استعدادهای کودک از دو اشتباه رایج اجتناب کنید؛ یکی عجله کردن و دیگری مجبور کردن کودک به انجام کارهای خاص.
یکی از اشتباهات رایج والدین این است بچه‌ها را در کلاس‌های آموزشی متعدد ثبت‌نام می‌کنند به این امید که از انبوه این کلاس‌ها و فعالیت‌ها، یکی دو نمونه از آن را بپسندند و ادامه دهند.
معمولا در بلاگ‌های مربوط به ترتیب فرزند و در رسانه‌های امروز، این کار والدین شدیدا مورد نقد قرار می‌گیرد. ثبت‌نام کردن کودک در برنامه‌ها و دوره‌های آموزشی مختلف باعث می‌شود که کودک برای انجام کارهای مختلف و داشتن یک برنامه‌ریزی فشرده، شدیدا تحت فشار قرار بگیرد.
کودک برای هر کدام از این کلاس‌ها و دوره‌ها، تحت فشار شدید قرار می‌گیرد. هر کلاس و دوره تکالیفی دارد و کودک در رقابت با سایر هم‌دوره‌ای‌های خود قرار می‌گیرد. این شرایط می‌تواند روی نمره‌های فرزند شما در مدرسه تاثیر بگذارد و از این کلاس‌ها و دوره‌ها، نتواند به‌خوبی بهره ببرد. حتی در شرایط بدتر، این فشردگی برنامه و استرس شرکت در کلاس‌های مختلف، می‌تواند سلامت جسم و روح فرزند شما را هم تهدید کند.
به جای قرار دادن فرزند خود در شرایط رقابت با بچه‌های دیگر در کلاس یا دوره، از تحت فشار قرار دادن او برای انجام بسیاری از فعالیت‌های مختلف خودداری کنید و ابتدا بپرسید که فرزند شما واقعاً به چه چیزی علاقه دارد. هنگامی که فرزند شما فعالیتی را انتخاب کرد، چه نواختن پیانو باشد یا پیوستن به تیم شنای شهر، برای یادگیری این مهارت یا تبدیل شدن او به بهترین فرد کلاس، عجله نکنید. از کودک خود حمایت کنید اما به یاد داشته باشید که زورگویی می‌تواند دلسردکننده باشد.
۲. به نسلی که کودک در آن متولد شده احترام بگذارید
اگر هنوز برای پیدا کردن استعداد فرزند خود مشکل دارید شاید بد نباشد که نیم‌نگاهی به روندهای رایج دنیای امروز بیاندازید. فرزند شما شاید دوست نداشته باشد کارهایی مثل نقاشی دستی یا نواختن یک ساز را یاد بگیرد. کودکان نسل جدید تفریحات و فعالیت‌های متفاوتی نسبت به والدین خود دارند. آن‌ها بیشتر از والدین خود درگیر تکنولوژی و پیشرفت‌های آن هستند. شاید بد نباشد به‌جای کلاس‌ها و فعالیت‌های قدیمی و همیشگی، دنبال دوره‌های جدید و متفاوت بگردید.
این روزها کودکان زیادی از سن کم، آموزش کدنویسی را شروع می‌کنند و در کلاس‌های برنامه‌نویسی شرکت می‌کنند. یا به جای نقاشی سنتی، نقاشی دیجیتال را ترجیح می‌دهند. شما باید از این فرصت استفاده کنید و به کودک اجازه دهید تا همگام با پیشرفت‌های دنیای تکنولوژی، استعداد و علاقه‌ی خود را پیدا کند. به‌جای اینکه کودکان را به انجام فعالیت‌ها و یادگیری مهارت‌هایی تشویق کنید که زمان خودتان رواج داشت، اجازه دهید کودک مطابق با خواسته‌ی خود، کلاس‌ها و مهارت‌های جدید را هم تجربه کند.
۳. اشتباه کردن اشکالی ندارد
بعد از انتخاب کردن یکی دو فعالیت و شروع کلاس‌ها، کودکان ممکن است خیلی زود ناامید شوند از اینکه با سرعت کافی، مهارت‌ها را یاد نمی‌گیرند. اما باید این مسئله را به فرزندان خود یاد بدهید که هیچ مهارتی یک‌شبه به دست نمی‌آید. باید ساعت‌ها تمرین کنید و آموزش ببینید تا بتوانید کاری را درست و اصولی انجام دهید. در این مسیر، احتمالا زیاد اشتباه می‌کنید و این اصلا اشکالی ندارد.
برای اینکه کودک را در جهت تلاش برای رسیدن به اهدافش هدایت کنید، باید به او بیاموزید که بیشتر افراد، از اشتباهات خود درس می‌گیرند. شکست، برای رشد لازم است. با آموختن این نکات، بچه‌ها متوجه می‌شوند که اگر در یک کلاس موفق نبودند اما به آن علاقه داشتند، نباید دست از تلاش بکشند و نباید آن مهارت موردعلاقه‌ی خود را برای همیشه کنار بگذارند.
شما هم می‌توانید به‌عنوان والدین، الگوی خوبی برای بچه‌ها باشید. از شکست‌هایی بگویید که در نهایت باعث رشد و پیشرفت شما شده است.
۴. رابطه‌ی سالم والدین و فرزندی برقرار کنید
به عنوان پدرومادر یک فرزند، همه‌ی ما دوست داریم که به بهتری شکل ممکن حامی فرزندان خود باشیم اما گاهی اوقات قوانین و بایدها و نبایدهایی که در زندگی روزمره برای کودک تعیین می‌کنیم مانع از این می‌شود که بچه‌ها به دنبال رویاهای خود بروند و استعداد خود را کشف کنند. به‌همین دلیل لازم است که والدین رابطه‌ای سالم و دوستانه با فرزندان خود داشته باشند. بچه‌ها باید بتوانند به‌راحتی در مورد علایق خود با شما صحبت کنند و رابطه‌ی شما نباید در چارچوب قوانین سختگیرانه باشد.
باید فضایی در خانه برای فرزندان خود فراهم کنید که به شما اعتماد داشته باشند و محیطی آرام برای یادگیری داشته باشند. به فرزندان خود نشان دهید که استعدادها و علایق آن‌ها را می‌پذیرید و حتی اگر در مسیر خود اشتباه کنند، باز هم چیزی از محبت و علاقه‌ی شما کم نمی‌شود. به آن‌ها فرصت دهید تا این اشتباهات، پلی برای رشد و موفقیتشان باشد.
بچه‌ها را به‌خاطر موفقیت‌هایشان، هر چقدر که کوچک باشند، تشویق کنید حتی اگر به نظر می‌رسد که فرزند شما با سرعت کم‌تری نسبت به دوستان خود، پیشرفت می‌کند.
۵. بچه‌ها را به داشتن پشتکار تشویق کنید
فراموش نکنید که استعداد، چیزی نیست که ذاتا همراه هر فرد به دنیا آمده باشد. برای پرورش استعدادهای کودک خود به آن‌ها تاکید کنید که هر مهارتی با تلاش زیاد و پشتکار به دست می‌آید.
پشتکار یکی از مهم‌ترین عوامل موفقیت افراد است. شاید شما هم دیده باشید که افراد باهوش زیادی لزوما به‌خاطر هوش خود، در زندگی به موفقیت نمی‌رسند ولی کسانی که پشتکار داشتند، به موفقیت‌های متعدد در زندگی خود دست پیدا کرده‌اند. پشتکار به‌معنای اشتیاق زیاد، مبارزه و از میان برداشتن موانع و تسلیم نشدن است.
به کودک خود بیاموزید که هر استعدادی که دارند، باید با تلاش، کار فراوان و تمرین، پرورش پیدا کند. صرفا داشتن یک استعداد کافی نیست و پرورش دادن آن اهمیت بیشتری دارد.
۶. ایده‌های فرزند خود را بپذیرید
برای پذیرفتن ایده‌های فرزند خود آغوش باز داشته باشید. گاهی اوقات والدین توقع دارند که فرزندشان هم در مسیری که آن‌ها طی کرده‌اند، حرکت کنند. مثلا در انتخاب کلاس‌های آموزشی، مهارت‌هایی را انتخاب می کنند که خودشان در جوانی دوست داشتند یاد بگیرند.
اما باید بپذیرید که کودکان، یک نمونه‌ی کپی‌شده از شما نیستند. آن‌ها استعدادها و علایق متفاوتی دارند. علاوه‌بر‌این، دنیای که امروز در آن زندگی می‌کنند، با دنیای والدین آن‌ها متفاوت است.
موقع شناسایی استعدادها، شاید بد نباشد که خودتان عقب بنشینید و اجازه دهید تا فرزندتان خودش آن‌ها را کشف کند. شما می‌توانید بعد از پیدا کردن علاقه و استعداد کودک، در جهت پرورش آن به کودک کمک کنید اما انتخاب را به‌عهده‌ی خود فرد بگذارید.
ایده‌هایی که فرزندتان می‌دهد گوش کنید و آن‌ها را بپذیرید. در مورد آن فکر و تحقیق کنید و راهی که درست است به کودک نشان دهید. حتی اگر خودتان این مهارت را دوست نداشته باشید. مثلا اگر فرزند شما تصمیم گرفت که کدنویسی را بیاموزد، شما با راهنمایی و مشورت افراد مطلع، می‌توانید دوره‌ی آموزشی مناسب را برای او پیدا کنید.
۷. تلاش‌ها و موفقیت‌های کودک را بدون تمجید از توانایی‌های طبیعی تحسین کنید
ازآنجا که استعدادهای ذاتی برای پرورش پیدا کردن نیاز به تمرین و تلاش دارند، مهم است که موفقیت‌ها و دستاوردهای فرزند خود را به‌خاطر تلاش‌هایش تحسین کنید نه به‌خاطر استعدادهای ذاتی او. به‌هرحال برخی کودکان در بعضی فعالیت‌ها، بهتر از دیگران عمل می‌کنند و این استعداد، ذاتا در وجود آن‌ها قرار دارد.
تلاش کنید تا کودک را به‌خاطر استعدادها و توانایی‌هایی که ذاتا دارد و برای آن‌ها زحمتی نکشیده، تشویق نکنید. در مقابل، سعی کنید تلاش‌های او را تحسین کنید و مشوق او برای تلاش بیشتر باشید. وقتی تلاش کردن کودک را تحسین می‌کنید، باعث افزایش اعتمادبه‌نفس او می‌شود.
۸. دنبال پیشرفت باشید نه کمال
تمرین کردن کمک می‌کند که توانایی‌های ما بهبود پیدا کند و مهارت‌های جدید یاد بگیریم. گاهی اوقات تلاش‌های ما نتایج کم و کوچکی به دنبال دارد و حرکت ما، کند و آهسته پیش می‌رود. گاهی این روند آهسته، باعث ناامیدی ما می‌شود. وقتی زیاد تلاش می‌کنیم و کم نتیجه می‌گیریم، ممکن است حتی از ادامه دادن مسیر هم صرف نظر کنیم و تسلیم شویم.
اما در مسیر یادگیری و کسب مهارت‌ها، نباید به کمال فکر کنید. یعنی خودتان را با بهترین فرد در همان رشته و مهارت، مقایسه نکنید. به جای این کار، میزان پیشرفت خود را در نظر بگیرید. همیشه بررسی کنید که نسبت به روز قبل و هفته‌ی قبل، چقدر پیشرفت کرده‌اید و چقدر بهتر شده‌اید.
کودکان وقتی متوجه می‌شوند که سرعت رشد کمی دارند، خیلی زود ناامید می‌شوند. به آن‌ها یاد بدهید که هدف از یادگیری مهارت‌ها این نیست که خیلی زود به کمال برسیم. به فرزند خود یاد بدهید تا همیشه پیشرفت خود را در نظر بگیرد. حتی می‌توانید او را تشویق کنید که تفاوت خود با روز قبل و هفته‌ی قبل را یادداشت کند. تشویق کردن کودک را نیز بر اساس همین پیشرفت‌ها انجام دهید.
۹. برای یادگیری مهارت‌ها کودکان را به تقلید تشویق کنید
ما معمولاً نسبت به کسانی که از دیگران تقلید یا کپی می‌کنند، دیدگاه منفی داریم. اما وقتی صحبت در مورد تمرین یک استعداد یا یادگیری یک مهارت است، تقلید از کارشناسان یا مربیان آن رشته، ممکن است همان چیزی باشد که فرزند شما بیش از همه به آن نیاز دارد.
هیچ اشکالی ندارد که به دنبال مربی یا شخصیتی باشید که فرزندتان به او احترام بگذارد. در واقع، همه‌ی ما می‌توانیم از کسانی که قبل از ما به اهداف ما رسیده‌اند، چیزهای زیادی یاد بگیریم. به کودک خود کمک کنید تا بفهمد که تقلید لزوماً به معنای تقلب نیست. به عنوان مثال، اگر کودک شما در حال یادگیری بازی تنیس است، تماشای یک مربی تنیس یا ورزشکار حرفه‌ای می‌تواند حرکات مهمی را به او بیاموزد که بدون مشاهده‌ی دقیق، یادگیری آن غیرممکن است. البته تقلید فقط برای یادگیری جایز است.
۱۰. عقب بنشینید و پیشرفت فرزند خود را نظاره کنید
در نهایت، و مهم‌تر از همه، هنگامی که فرزند شما استعدادهای خود را کشف کرد، کنار بروید و شکوفا شدن فرزندتان را تماشا کنید! عقب بایستید و اجازه دهید فرزندتان تمرین کند و رشد کند و سرعت خود را پیدا کند. به صحبت‌های فرزندتان گوش دهید و «راهنمای او» باشید؛ او برای مصمم و با انگیزه ماندن به شما نیاز دارد. از انتقاد بپرهیزید و در صورت نیاز آرامش و حمایت خود را ارائه دهید.
حرف آخر
یادگیری چگونگی کشف استعداد فرزندتان ممکن است مدتی طول بکشد تا ایده‌ها، توانایی‌ها و علایق بالقوه‌ی او آشکار شود. هرگز فراموش نکنید که استعدادیابی، به کودکان این امکان را می‌دهد که از اشتباهات خود درس بگیرند و مسیر موفقیت را در حالی که رویاهای خود را دنبال می‌کنند با کمک شما بیابند. در طول این فرآیند، بچه‌ها به اعتماد به نفس و ابزارهایی برای دستیابی به موفقیت و خوشبختی نیاز دارند. تا جایی که می‌توانید نیازهای او را برآورده کنید و مشوق فرزند خود باشید.
منبع: Kidsacademy
