بادمجان؛ خواص، ارزش غذایی، عوارض و هر چیز دیگری که بدانید

بادمجان با نام علمی Solanum melongena، یک ماده‌ی بسیار محبوب و همه‌کاره در انواع غذاها است. گفته می‌شود که این گیاه از هند آمده ‌است. در آفریقای جنوبی و بخش‌هایی از آسیا، بادمجان به نام «brinjal» خوانده می‌شود و در انگلستان و ایرلند آن را«aubergine» می‌نامند.

بادمجان‌ها، عضوی از خانواده‌ی Solanaceae یا سیب‌زمینیان هستند که به نام «nightshades» یا شب‌تاب هم شناخته می‌شوند. شب‌تاب‌های رایج دیگر، گوجه‌فرنگی، فلفل و سیب‌زمینی هستند. در حالی که این سبزیجات، سرشار از مواد مغذی هستند، برخی از افراد، به دلیل التهاب‌آور بودن بادمجان از آن‌ اجتناب می‌کنند. این موضوع، به ویژه درباره‌ی کسانی که انواع خاصی از بیماری‌های التهابی مانند آرتریت یا پسوریازیس دارند، صادق است. در این مطلب از دیجی‌کالا مگ، درباره‌ی ارزش غذایی و فواید بادمجان و همچنین، روش مصرف و نگهداری این ماده‌ی غذایی صحبت خواهیم کرد.

ارزش غذایی بادمجان

یک فنجان بادمجان خام (معادل ۸۲ گرم)، ۲۰ کالری، ۰٫۸ گرم پروتئین، ۴٫۸ گرم کربوهیدرات و ۰٫۱ گرم چربی را تأمین می‌کند. همچنین بادمجان، منبع خوبی از فیبر، منگنز و پتاسیم است. اطلاعات غذایی زیر توسط وزارت کشاورزی آمریکا ارائه شده‌ است.

کربوهیدرات‌ها

یک فنجان بادمجان خام، حاوی ۴٫۸ گرم کربوهیدرات است که حدود نیمی از آن یعنی ۲٫۴ گرم، از فیبر تامین می‌شود. همچنین تقریبا ۳ گرم قند طبیعی در بادمجان وجود دارد. بنابراین، بادمجان یک ماده‌ی غذایی با قند پایین است و بار گلیسیمیک آن برای یک وعده، عدد یک تخمین زده می‌شود.

چربی‌ها

بادمجان تقریبا به طور کامل فاقد چربی است.

پروتئین

در یک وعده بادمجان، کمتر از یک گرم پروتئین وجود دارد.

ویتامین‌ها و مواد معدنی

بادمجان منبع قابل توجهی از اکثر ویتامین‌ها و مواد معدنی نیست. با این حال، این سبزی، ۱۰ درصد از نیاز روزانه‌ی منگنز و مقادیر کمی پتاسیم، ویتامین K، ویتامین C، ویتامین B6، نیاسین، مس و منیزیم را تأمین می‌کند.

• ۲۱ سبزی کم‌کربوهیدرات که برای سلامتی بیشتر باید بخورید

فواید بادمجان برای سلامتی

افرادی که به طور مرتب از بادمجان استفاده می‌کنند، می‌توانند از طریق مواد مغذی موجود در آن، مانند فیبر، مواد مغذی گیاهی و آنتوسیانین، از فواید بادمجان بهره‌مند شوند.

۱. پشتیبانی از سلامت استخوان

بادمجان منبع خوبی از منگنز است. منگنز یک ماده‌ی معدنی لازم برای چندین عملکرد در بدن انسان است؛ از جمله فرایندهایی که استخوان‌ها را سالم نگه می‌دارند.

منگنز با سایر مواد مغذی مانند کلسیم و ویتامین D در تعامل است و به حفظ سلامت استخوان‌ها کمک می‌کند. محققان دقیقا نمی‌دانند که منگنز چقدر در این زمینه نقش دارد، اما مطالعات روی حیوانات نشان داده است که کمبود منگنز می‌تواند باعث اختلال در تشکیل استخوان و کاهش تراکم مواد معدنی استخوان شود. از طرف دیگر، مکمل منگنز می‌تواند هم تراکم مواد معدنی استخوان و هم تشکیل استخوان را افزایش دهد.

۲. کاهنده‌ی آسیب‌های سلولی

بادمجان حاوی مقادیر نسبتا بالایی از انواع مختلف فیتونوترینت‌ها، به ویژه نازونین و اسید کلروژنیک است که می‌تواند به محافظت از سلول‌ها در برابر آسیب و کاهش خطر بیماری‌های قلبی کمک کند.

همچنین پوست بادمجان‌ها حاوی آنتوسیانین‌ها هستند که باعث ایجاد رنگ بنفش آن‌ها می‌شود. ثابت شده است که آنتوسیانین‌ها از طریق مبارزه با استرس اکسیداتیو، قدرت آنتی‌اکسیدانی دارند. همچنین تحقیقات نشان می‌دهد که خوردن غذاهای حاوی آنتوسیانین می‌تواند به جلوگیری از بیماری‌هایی مانند بیماری‌های قلبی عروقی و سرطان و حفظ سلامت کمک کند.

۳. بهبود‌دهنده‌‌ی هضم و گوارش

یکی دیگر از فواید بادمجان این است که فیبر موجود در بادمجان می‌تواند به حفظ سلامت سیستم گوارشی کمک کند. فیبر، بخش غیرقابل‌هضم کربوهیدرات‌ها است و با تنظیم بلع غذا، هضم، جذب و متابولیسم، به تنظیم روده‌ها کمک می‌کند. اکثر بزرگسالان باید روزانه حدود ۲۵ تا ۳۸ گرم فیبر مصرف کنند. یک فنجان بادمجان خام حدود ۱۰ درصد از فیبر ضروری روزانه‌ی شما را تأمین می‌کند.

۴. کاهش‌دهنده‌ی خطر بیماری

مطالعات نشان داده است افرادی که از رژیم‌های غنی از فیبر استفاده می‌کنند، کمتر از دیگران در معرض خطر بیماری‌های قلبی عروقی هستند. تحقیقات دیگر مصرف بیشتر فیبر را با کاهش خطر ابتلا به دیابت و انواع خاصی از سرطان مرتبط کرده است.

رژیم‌های گیاهی به طور فزاینده‌ای با سلامت بیشتر و کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن، مانند فشار خون بالا، دیابت، بیماری‌های قلبی عروقی یا چاقی همراه هستند. بادمجان می‌تواند طعم و بافت گوشتی داشته باشد، بنابراین بسیاری از افراد از آن به‌عنوان جایگزین گوشت در دستورالعمل‌های گیاهی استفاده می‌کنند. با این حال، بر خلاف گوشت، پروتئین زیادی را تأمین نمی‌کند.

۵. کمک به حفظ وزن

رژیم‌های گیاهی و رژیم‌های غنی از فیبر با حفظ وزن سالم و کاهش خطر چاقی مرتبط هستند. مطالعات نشان داده است افرادی که رژیم‌های فیبر بالا دارند، از وزن سالم‌تری برخوردار هستند. همچنین مطالعات اپیدمیولوژیک و بالینی نشان داده است که مصرف فیبر رژیمی، با شرایط متابولیک مانند چاقی و دیابت نوع ۲ رابطه‌ی معکوس دارد.

آلرژی

به گفته‌ی آکادمی آلرژی، آسم و ایمونولوژی آمریکا، حساسیت به غذاهای شب‌تاب مانند بادمجان نادر است. اگر مشکوک به حساسیت به بادمجان هستید، برای مشاوره‌ی شخصی به دنبال یک ارائه‌دهنده‌ی مراقبت‌های بهداشتی واجد شرایط باشید.

عوارض جانبی

با وجود فواید بادمجان که پیش از این به آن اشاره کردیم، برخی از افراد برای کاهش التهاب در بدن از سبزیجات nightshades یا شب‌تاب مانند بادمجان اجتناب می‌کنند. یک رژیم ضد التهاب یا (AI)، سبزیجات شب‌تاب و بسیاری از غذاهای دیگر از جمله گندم، ذرت، سویا، لبنیات و مرکبات را مستثنی می‌کند. افراد مبتلا به بیماری‌های التهابی مانند پسوریازیس، آرتریت روماتوئید، آلرژی، آسم یا بیماری‌های خود‌ایمنی می‌توانند این رژیم را برای کمک به مدیریت وضعیت خود امتحان کنند.

این رژیم غذایی با نتایج متفاوتی مطالعه شده است. در تحقیقی که تأثیر رژیم غذایی AI بر افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ را بررسی کرد، محققان به این نتیجه رسیدند که رژیم غذایی AI بیشتر از یک رژیم کنترل بر نشانگرهای التهاب تأثیر نمی‌گذارد. اما محققان مطالعه‌ای که نسخه‌ای از رژیم غذایی AI بر روی افراد مبتلا به بیماری التهابی روده را بررسی کردند، دریافتند که این رژیم می‌تواند علایم بیماری و التهاب را بهبود بخشد. این محققان پیشنهاد کردند که تحقیقات بیشتری برای درک کامل مزایای این رژیم‌ها ضروری است.

انواع بادمجان

بادمجان‌ها اشکال و اندازه‌های بسیاری دارند. بیشتر بادمجان‌هایی که در مغازه‌های ایران می‌بینید، بادمجان‌های معمولی هستند که البته به‌عنوان بادمجان‌های آمریکایی هم شناخته می‌شوند. این‌ها معمولا ارزان‌ترین و در دسترس‌ترین نوع بادمجان هستند.

• بادمجان‌های ایتالیایی شبیه بادمجان‌های آمریکایی، اما کوچک‌تر هستند.
• بادمجان‌های ژاپنی، هم‌رنگ بادمجان‌های ایتالیایی و آمریکایی هستند، اما از این گونه‌ها کوچکترند.
• بادمجان چینی شبیه بادمجان ژاپنی است، اما معمولا رنگ آن روشن‌تر است.
• بادمجان هندی اغلب به دلیل ظاهر کوچک توپی شکل، بادمجان بچه نامیده می‌شود.

انواع دیگر بادمجان شامل بادمجان گرافیتی، بادمجان سبز کوچک، بادمجان سفید، بادمجان تایلندی و بادمجان افسانه‌ای است.

• طرز تهیه ۴ غذا با بادمجان که طعمی متفاوت و به‌ یادماندنی دارند

بهترین زمان بادمجان

بادمجان، به ویژه انواع متداول آن، در تمام طول سال در اکثر فروشگاه‌های مواد غذایی موجود است. فصل اوج آن، در اواخر تابستان تا اوایل پاییز است.

هنگام خرید بادمجان، بادمجانی را انتخاب کنید که از نظر اندازه سنگین باشد. بادمجان باید گوشتالو و دارای پوستی صاف و براق باشد. از خرید بادمجان‌های لکه‌دار، اجتناب کنید.

ذخیره‌سازی و ایمنی مواد غذایی

برای بهره‌مندی از فواید بادمجان آن را در یخچال نگهداری کنید. آن را در کیسه‌ی نایلونی ریخته و به مدت ۷ تا ۱۰ روز در قسمت میوه‌ها و سبزیجات قرار دهید.

بادمجان پس از برش به‌سرعت خراب می‌شود، بنابراین تا زمانی که قصد پخت‌و‌پز ندارید، آن را برش ندهید. شما می‌توانید بادمجان را به صورت پخته یا نپخته فریز کنید و اگر در کیسه‌ی نایلونی خوب و غیرقابل نفوذی بسته‌بندی شود، به‌خوبی تا ۱۲ ماه در فریزر می‌ماند.

نحوه‌ی آماده‌سازی

برخی از افراد بادمجان را با پوست می‌خورند و برخی ترجیح می‌دهند قبل از استفاده در دستور غذا، پوست آن را جدا کنند. این یک ترجیح شخصی است، اما پوست به‌خصوص در بادمجان‌های بزرگ‌تر، می‌تواند سفت باشد. بنابراین اگر نمی خواهید پوست بادمجان را مصرف کنید، قبل از برش دادن یا تکه کردن آن، با یک چاقوی تیز پوست آن را جدا کنید.

بسیاری از افراد پیش از پختن بادمجان به آن نمک می‌زنند. اگر بادمجان‌ها قبل از پخت، نمک زده نشوند، ممکن است آبدار شوند. این به این دلیل است که آن‌ها با سلول‌های حاوی آب پر شده‌اند و وقتی سرخ می‌شوند، گرما هوا را پاکت‌های هوایی بین سلولی بیرون می‌کشد و اگر بادمجان نمک زده نشده باشد، روغن می‌تواند به داخل این پاکت‌های هوایی نفوذ کرده و آن را مرطوب کند. در این میان، مقدار کمی نمک می‌تواند آب را از سلول‌ها بیرون بکشد که باعث فرو ریختن حباب‌های هوا می‌شود.

برخی هم می‌گویند که نمک زدن بادمجان، بخشی از تلخی آن را از بین می‌برد. البته این هم یک ترجیح شخصی دیگر است. بادمجان‌های ژاپنی و چینی، تلخی کمتری دارند و بنابراین به نمک کمتری هم برای پخت نیاز دارند.

بادمجان را می‌توان به صورت سرخ شده، کبابی، شکم پر و گریل شده با نان مصرف کرد. همچنین می‌توان آن را به شکل مکعبی خورد کرده و به دستورهای غذایی خوش‌طعم اضافه کرد تا طعم و بافت دلخواه شما را بگیرد. روش‌های بی‌شماری برای استفاده از این سبزی چند‌منظوره و تقریبا سبک وجود دارد. ضمنا نباید بادمجان را بیش از حد بپزید، اما نتیجه‌ی پخت کم آن هم یک غذای خیلی سفت و گاهی اوقات تلخ خواهد بود.

سخن آخر

در این مطلب سعی کردیم دانستنی‌هایی مفید درباره‌ی فواید بادمجان و روش مصرف آن ارائه دهیم و امیدواریم خواندن این مطلب برای شما مفید بوده باشد. تنوع غذاهایی که می‌توانید با بادمجان درست کنید، بسیار زیاد است، اما در این بین، احتمالا خورش مسمی بادمجان با غوره و کشک بادمجان همیشه طرفداران خاص خود را دارند و شما می‌توانید طرز تهیه‌ی آن‌ها را در همین مجله بخوانید.

منبع: verywellfit