ارتباط رادیویی بالگرد نبوغ در پایان پرواز هفدهم در مریخ مختل شد
نبوغ بشر در سیاره‌ی سرخ به خوبی بر شرایط تسلط دارد و حالا این بالگرد کوچک، هفدهمین پرواز خود در مریخ را هم با موفقیت انجام داده است اما در پایان این عملیات با یک مشکل کوچک ارتباطی مواجه شد.
ناسا امروز خبر داد که بالگرد مریخ‌پیمای نبوغ (Ingenuity) در هفته‌ی گذشته برای هفدهمین بار در آسمان سیاره‌ی سرخ پرواز کرد اما برای دریافت گزارش کامل این پرواز باید مدت بیشتری منتظر بمانیم.
به‌نظر می‌رسد که بالگرد ۱٫۸ کیلوگرمی در طول مسیر پروازی ۱۸۷ متری خود که در ۵ دسامبر (۱۴ آذر) انجام شده است، به همه‌ی عملیات برنامه‌ریزی شده دست یافته است اما به گفته‌ی یکی از اعضای تیم پرواز، هنگام فرود، پیوند ارتباطی میان بالگرد و همراه رباتیک آن، مریخ‌نورد پشتکار مختل شده است. همه‌ی داده‌ها و عکس‌های تهیه شده توسط بالگرد نبوغ ابتدا به مریخ‌نورد و سپس از طریق مدارگرد مریخ به زمین فرستاده می‌شوند.
«تدی تزانوس» (Teddy Tzanetos) سرپرست تیم نبوغ در آزمایشگاه پیشرانش جت (JPL) ناسا گفت: «همه‌ی دورسنجی‌های موجود در طول پرواز و پس از آن نشان می‌دهد که این عملیات موفقیت‌آمیز بوده است و از دست دادن پیوند به دلیل پیکربندی چالش‌برانگیز رادیویی میان پشتکار و نبوغ در هنگام فرود بوده است.»
او افزود: «با این وجود، پیش از برنامه‌ریزی برای پرواز بعدی باید اطلاعات گمشده‌ی پرواز ۱۷ را از بالگرد به مریخ‌نورد و سپس به زمین منتقل کنیم تا بتوانیم سلامت پرنده‌ی خود را تأیید کنیم.»
به گفته‌ی او گویا دو عامل منجر به قطع ارتباط شده است. یکی از آن‌ها عوارض سطحی بود و هنگامی که نبوغ به نقطه‌ی فرودش نزدیک شد، تپه‌ای به ارتفاع ۴ متر که تیم مأموریت آن را «براس» (Bras) می‌نامد، مانع دید مستقیم آن از مریخ‌نورد پشتکار شد.
موضوع دیگر جهت‌گیری مریخ‌نورد بود که بدین ترتیب ارتباطات رادیویی نبوغ باید از قسمت زیادی از بدنه‌ی مریخ‌نورد ازجمله ژنراتور ترموالکتریکی رادیوایزوتوپ می‌گذشت.
تزانوس گفت: «زمانی که در ابتدا پرواز هفدهم را برنامه‌ریزی کردیم، معتقد بودیم که مریخ‌نورد قرار است در یک مکان خاص پارک کند و در جهت خاصی قرار بگیرد. با این حال، برنامه‌های پشتکار روزبه‌روز تغییر می‌کند تا بازدهی مأموریت علمی را به حداکثر برساند. زمانی که پرواز ۱۷ برای اجرا آماده شد، پشتکار به یک مکان جدید رفته بود و در امتداد یک مسیر چالش‌برانگیز برای ارتباطات رادیویی بود.»
تیم نبوغ اطلاعاتی روز ۵ دسامبر (۱۴ آذر) را از این بالگرد دریافت کرد و ۸ دسامبر (۱۷ آذر) به مجموعه داده‌های دیگری دست یافت. به گفته‌ی تزانوس همه چیز نشان می‌دهد که نبوغ سالم و پایدار است.
نبوغ و پشتکار در فوریه‌ی ۲۰۲۱ در دهانه‌ی «جزرو» (Jezero) مریخ فرود آمدند. مریخ‌نورد که به اندازه‌ی یک خودرو است، در جست‌وجوی نشانه‌هایی از حیات باستانی در مریخ است و همچنین نمونه‌هایی از سنگ و خاک این سیاره را برای آوردن به زمین در یک مأموریت آینده، جمع‌آوری می‌کند.
بالگرد کوچک نبوغ هم در ابتدا برای نمایش فناوری پرواز در جو رقیق مریخ با مأموریت مارس ۲۰۲۰ همراه شد اما با توجه به عملکرد چشمگیر در ۵ پرواز نخست، ناسا مأموریت آن را به فاز نمایش عملیات تمدید کرد و اکنون به‌عنوان دستیار پشتکار به شناسایی عوارض سطحی و مسیرهای مناسب برای مریخ‌نورد مشغول است.
عکس کاور: سایه‌ی بالگرد نبوغ هنگام هفدهمین پرواز در مریخ
Credit: NASA/JPL-Caltech
منبع: Space
