نبوغ ناسا برای بیست‌ودومین بار در جو رقیق مریخ پرواز کرد
بالگرد نبوغ ناسا که به‌زودی همراه مریخ‌نورد پشتکار دومین کارزار علمی را در منطقه‌ای جذاب از مریخ آغاز خواهد کرد، بیست‌ودومین پرواز خود را با موفقیت انجام داد.
سال ۲۰۲۲ تا کنون سال پرکاری برای بالگرد «نبوغ» (Ingenuity) ناسا بوده است و حالا پس از پرواز ۲۱، با توجه به اینکه این هواگرد هنوز در شرایط عالی است، ناسا مأموریت آن را حداقل تا ماه سپتامبر (شهریور) تمدید کرده است.
حالا این بالگرد کوچک موفق شد در پرواز شماره ۲۲ باز هم به هدف خود یعنی آغاز دومین کارزار علمی همراه همتای بزرگ‌تر خود نزدیک شود. این پرواز ۱۰۱.۴ ثانیه طول کشید و طی آن بالگرد تا ارتفاع ۱۰ متری اوج گرفت. تیم مأموریت احتمال می‌دهد که تا پایان این هفته یک پرواز دیگر هم انجام دهد.
نبوغ در ۱۸فوریه ۲۰۲۱ (۱ اسفند ۱۳۹۹) همراه با مریخ‌نورد «پشتکار» (Perseverance) به سیاره‌ی سرخ رسید. مأموریت اصلی آن صرفا نشان دادن توانایی پرواز با بالگرد در جو رقیق مریخ بود اما پس از ۵ پرواز برنامه‌ریزی شده‌ی نخست که با موفقیت همراه بود، ناسا مأموریت را به فاز نمایش عملیات تمدید کرد.
از آن زمان این بالگرد ۱۷ پرواز انجام داده است و قابلیت‌های خود را بیشتر آزمایش کرده و در عین حال به پشتکار در دهانه‌ی جزرو کمک می‌کند. اکنون هر دو به سمت انجام یک کارزار علمی تازه می‌روند: کاوش در دلتای رودخانه‌ی باستانی جزرو. «تدی تزانتوس» (Teddy Tzanetos) سرپرست تیم نبوغ در آزمایشگاه پیشرانش جت (JPL) ناسا گفت: «کمپین علمی دلتای رودخانه‌ی جزرو بزرگ‌ترین چالشی است که تیم نبوغ از نخستین پرواز در مریخ با آن مواجه است.»
این منطقه هم برای نبوغ و هم برای پشتکار که با شتاب به سوی آن می‌رود، خطرناک است زیرا از صخره‌های ناهموار، سطوح زاویه‌دار، تخته‌سنگ‌های بیرون زده و بسترهای پر از شن پوشیده شده که می‌توانند مریخ‌نورد را در مسیر خود، یا بالگرد را هنگام فرود متوقف کنند. اما این نبوغ است که فرصت بیشتری برای نمایش قدرت پیشاهنگی خود دارد.
مشاهدات آینده‌ی نبوغ نه تنها بر مسیر پشتکار اثر می‌گذارد، بلکه برای مأموریت علمی آن هم مؤثر است. همچنین داده‌های پرواز نبوغ به طراحی نسل بعدی وسایل نقلیه‌ی پروازی در مریخ کمک می‌کند.
«هاوارد گریپ» (Håvard Grip) خلببان ارشد نبوغ پیش از پرواز بیست‌ودوم گفته بود: «این پرواز بیست‌ودومین ثبت در دفترچه‌ی پرواز خواهد بود. به یاد دارم زمانی که همه چیز آغاز شد، فکر می‌کردیم اگر سه پرواز را ثبت کنیم خوش‌شانس هستیم، سپس به پنج مورد فکر می‌کردم اما اکنون با سرعتی که پیش می‌رویم، به دفترچه‌ی پرواز دوم نیاز خواهیم داشت.»
پرواز ۲۲ یک گام از پروازهای حداقل سه‌گانه‌ای محسوب می‌شود که نبوغ برای خروج از منطقه‌ی اصلی پروازی خود یعنی «سیتا» (Séítah) انجام می‌دهد. پس از پایان این گام‌ها کاوش در دلتای رودخانه‌ی باستانی جزرو را آغاز خواهد کرد.
سایه‌ی بالگرد نبوغ در پرواز بیست‌ودوم از نگاه دوربین ناوبری
Credit: NASA/JPL-Caltech
منابع: NASA, Tech Crunch
