پرتاب فضاپیمای کرو-۳ اسپیس‌ایکس آسمان فلوریدا را روشن کرد
اسپیس‌ایکس امروز چهارمین مأموریت سرنشین‌دار فضایی خود را به‌عنوان بخشی از برنامه‌ی پروازهای تجاری برای ناسا پرتاب کرد تا سرنشین‌های مأمورت کرو-۳ را راهی ایستگاه فضایی بین‌المللی کند.
یک موشک کارکرده‌ی فالکون ۹ اسپیس‌ایکس صبح امروز ساعت ۰۵:۳۳ به وقت تهران (ساعت ۰۹:۰۳ شامگاه چهارشنبه ۱۰ نوامبر به وقت محلی) از پایگاه فضایی کندی ناسا به فضا پرتاب شد تا فضانوردان چهار فضانورد را به ایستگاه فضایی بین‌المللی برساند و آسمان را روشن کند.
این پرتاب در حقیقت آغاز مأموریت «کرو ۳» (Crew-3) محسوب می‌شود که چهار فضانورد شامل «راجا چاری» (Raja Chari)، «تام مارش‌برن» (Tom Marshburn) و «کایلا بارون» (Kayla Barron) از ناسا به همراه فضانورد آژانس فضایی اروپا «ماتیاس مورر» (Matthias Maurer) را راهی آزمایشگاه بین‌المللی مداری زمین کرد تا طی سفری ۲۲ ساعته به آن برسند.
کرو-۳ سومین مأموریت سرنشین‌دار عملیات اسپیس‌ایکس محسوب می‌شود و نخستین مأموریت سرنشین‌دار فضایی این شرکت که دمو-۲ نام داشت، آزمایش کارایی این سامانه بود. چاری فرمانده مأموریت کرو-۳ پس از اینکه رسیدن سالم خدمه به مدار زمین گفت: «از این سواری عالی ممنونم که بهتر از چیزی بود که تصور می‌کردیم.»
خدمه‌ی مأموریت کرو-۳ در فضاپیمای دراگون
Credit: NASA
در پی مجموعه‌ای از تأخیرهای مرتبط با آب‌وهوا و سپس یک مشکل پزشکی کوچک، شمارش معکوس برای این پرتاب به آهستگی پیش رفت، بنابراین خدمه کنترل دریچه‌های حیاتی و بررسی‌های ارتباطی را زودتر از موعد مقرر انجام دادند.
با برخاستن موشک و هنگامی که موتورهای بوستر مرحله‌ی اول روشن شدند، موشک نمایشی تماشایی را اجرا و درخشش موتورها آسمان شب را روشن کرد.
پرتاب کرو-۳ بیست‌وپنجمین پرتاب سال ۲۰۲۱ در فلوریدا و بیست‌وچهارمین پرتاب امسال را برای اسپیس‌ایکس رقم زد. در حالی که این موشک یکی از وسایل نقلیه‌ی بازیابی شده از پرتاب‌های قبلی است، کپسول سرنشین‌دار «کرو دراگون» (Crew Dragon) استفاده شده در مأموریت، کاملا جدید بود. اکنون موشک کارآزموده‌ی «فالکون ۹» (Falcon 9) در مجموع ۱۲۷ پرواز را انجام داده که ۹۳ بار با فرود و بازیابی موفق بوستر مرحله‌ی اول همراه بوده است.
این کپسول که توسط خدمه‌اش «اندیورنس» (Endurance) نامیده می‌شود، فضانوردان کرو-۳ را برای اقامتی شش ماهه به ایستگاه فضایی بین‌المللی می‌برد. پرتاب بی‌نقص امروز، ۱۲ روز پس از برنامه‌ریزی اولیه صورت می‌گیرد، بنابراین خدمه‌ی مأموریت در همان زمان، یعنی پیش از هالووین وارد فلوریدا شده بودند.
آب‌وهوای نامناسب در طول مسیر پرواز موشک، پرتاب را چند روز عقب انداخت و در ادامه هم مشکل پزشکی جزئی یکی از فضانوردان، باعث تأخیر بیشتر این سفر فضایی شد. به دلیل رعایت حریم خصوصی، ناسا جزئیات بیشتری درباره‌ی این مشکل پزشکی ارائه نداده است.
با توجه به این تعویق برنامه، ناسا تصمیم گرفت که گروه قبلی فضانوردان، یعنی اعضای مأموریت کرو-۲ شامل شین کیمبرو و مگان مک‌آرتور از ناسا، آکی هوشیده از آژانس کاوش‌های هوافضای ژاپن و توماس پسکی از آژانس فضایی اروپا را پیش از پرتاب مأموریت کرو-۳ به خانه بازگرداند. این سفر بازگشت در روزهای گذشته انجام شد و فضانوردان ساعاتی پس از جدایش از ایستگاه فضایی بین‌المللی در خلیج مکزیک به زمین رسیدند.
نمایی نزدیک از پرتاب موشک کهنه‌کار فالکون ۹
Credit: Trevor Mahlmann
سفرهای فضایی اسپیس‌ایکس
به‌عنوان بخشی از برنامه‌ی پرواز فضایی انسان به فضا، در سال‌های اولیه‌ی عصر فضا، ناسا مجموعا ۶ نفر را به فضا فرستاد. حالا اسپیس‌ایکس با پرتاب امروز در مجموع ۱۸ نفر را در کمتر از ۲ سال در مدار زمین مستقر کرده است، از جمله چهار شهروند خصوصی که طی مأموریت «اینسپیریشن۴» (Insporation4) در یک سفر سه روزه به دور زمین پرواز کردند.
چهار پرواز از این پنج پرواز، بخشی از برنامه‌ی خدمه‌ی تجاری ناسا بوده است که طی آن با شرکت‌های خصوصی برای ساخت فضاپیمایی که قادر به انتقال فضانوردان به ایستگاه فضایی بین‌المللی و بازگردانی از آن باشد، قرارداد می‌بندد.
این برنامه برای کمک به تقویت یک اقتصاد تجاری در مدار پایین زمین طراحی شده است، که اکنون ناسا در آن به جای خدمات‌دهنده یک مشتری به‌شمار می‌آید. بنابراین آژانس می‌تواند برای جابه‌جایی بین ایستگاه فضایی و زمین، یک سرویس تاکسی فضایی، مانند دراگون اسپیس‌ایکس را به‌کار بگیرد و تمرکز اصلی خود را بر روی کاوش‌های اعماق فضا مانند برنامه‌ی بازگشت به «آرتمیس» (Artemis) قرار دهد که حالا با تأخیر یک ساله هم مواجه شده است.
ناسا برای بیش از ۲۰ سال به ناوگان شاتل فضایی برای سفرهای فضانوردان متکی بود اما دوران شاتل به پایان رسید و درست پیش از بازنشستگی، آژانس تصمیم گرفت سفرهای مدار پایین زمین را به بخش خصوصی واگذار کند و بدین ترتیب دو شرکت اسپیس‌ایکس و بوئینگ برای این کار انتخاب شدند.
اسپیس‌ایکس کرو دراگون را ساخت که نوع پیشرفته‌ای از کپسول باری دراگون است و بوئینگ هم مشغول توسعه‌ی فضاپیمایی با نام «استارلاینر سی‌اس‌تی-۱۰۰» (CST-100 Starliner) است که به دلیل مشکلات فنی با تأخیر بسیاری مواجه شده است. علاوه بر این با توجه به قرارداد محدود با این دو شرکت، ناسا قصد دارد مناقصه‌های دیگری هم برای اعزام خصوصی فضانوردان برگزار کند. بدین ترتیب باید دید در ادامه شرایط پروازهای فضایی خصوصی چگونه رقم خواهد خورد.
عکس کاور: پرتاب شبانه و درخشش موشک فالکون ۹ اسپیس‌ایکس برای اعزام مأموریت کرو-۳
Credit: NASA
منبع: Space
