یک لکه خورشیدی عظیم در راستای زمین قرار گرفت
یک لکه‌ی خورشیدی که اندازه‌ی آن طی دو روز گذشته ۱۰ برابر شده است و به سرعت رشد می‌کند، رو به سوی زمین قرار گرفته است و می‌تواند در روزهای آینده طوفانی از انرژی خورشیدی را راهی زمین کند.
این لکه‌ی خورشیدی عظیم که بر اساس قرار داشتن در «منطقه‌ی فعال» (Active Region) خورشید AR3085 نام گرفته است، چند روز پیش فقط یک ویژگی سطحی کوچک بود. اکنون اما ۱۰ برابر بزرگ‌تر شده است و در حال تقسیم به دو لکه‌ی خورشیدی است که هر یک تقریبا قطری به اندازه‌ی زمین خواهند داشت.
علاوه بر رشد ابعاد لکه، اطراف آن هم چندین شراره‌ی خورشیدی، فوران‌های الکترومغناطیسی تابش خورشید که از سطح خورشید به فضا پرتاب می‌شوند، شناسایی شده است. خوشبختانه این شراره‌ها از دسته‌ی C هستند که جزو ضعیف‌ترین شراره‌های خورشیدی محسوب می‌شوند.
شراره‌های خورشیدی نوع A و B و C عموما به اندازه‌ای خفیف هستند که اثر قابل توجهی روی زمین ندارند. اما شراره‌های نوع M قوی‌ترند و توانایی قطع امواج رادیویی را در ارتفاعات بالا دارند. قوی‌ترین نوع شراره‌های خورشیدی از طبقه‌بندی X هستند که می‌توانند باعث قطعی گسترده‌ی ارتباطات رادیویی، خسارت به ماهواره‌ها و از مدار خارج کردن شبکه‌های زمینی برق شوند.
اکنون اگر لکه‌ی خورشیدی AR3085 در روزهای آینده به رشد خود ادامه دهد، می‌تواند شراره‌های قوی‌تری تولید کند که پتانسیل فوران به سوی زمین و به خطر انداختن ماهواره‌ها و سامانه‌های ارتباطی را هم دارند. اگرچه در حال حاضر، احتمال خطر فوری وجود ندارد.
رشد لکه‌ی خورشیدی جدید AR3085
Credit: Space Weather
لکه‌های خورشیدی مناطق بزرگ و تاریک دارای میدان مغناطیسی قدرتمند هستند که روی سطح خورشید تشکیل می‌شوند. این مناطق، که اغلب عرضی تقریبا به اندازه‌ی سیاره‌ها دارند، به این دلیل تاریک‌تر دیده می‌شوند که سردتر از محیط اطراف خود هستند.
این لکه‌ها در جایی تشکیل می‌شوند که باندهای میدان مغناطیسی خورشید به هم می‌پیوندند و با تشکیل یک سد محکم، مانع رسیدن جریان گاز داغ از محیط داخلی خورشید به بیرون می‌شوند و بدین ترتیب یک منطقه‌ی سردتر و تاریک‌تر را روی سطح خورشید ایجاد می‌کنند.
این انباشتگی انرژی مغناطیسی، اغلب منجر به شکل‌گیری شراره‌های خورشیدی هم می‌شود و بنابراین در زمانی که لکه‌های خورشیدی بیشتری روی سطح خورشید دیده می‌شود، احتمال وقوع شراره‌های خورشیدی هم بیشتر خواهد بود.
زیاد شدن هر دو پدیده‌ی لکه و شراره‌ی خورشیدی و رشد اندازه‌ی آن‌ها، با چرخه‌ی ۱۱ ساله‌ی فعالیت خورشید مرتبط است. روندی که در بازه‌ی حدود یک دهه، به‌صورت زیاد و کم شدن لکه‌های خورشیدی خود را نشان می‌دهد.
اوج بعدی فعالیت خورشیدی، برای سال ۲۰۲۵ تخمین زده شده است که انتظار می‌رود در طول شدت فعالیت، تا ۱۱۵ لکه‌ی خورشیدی هم روی سطح خورشید دیده شود.
فعالیت ستاره‌ی مرکزی منظومه‌ی شمسی در طول چند سال گذشته افزایش یافته و از بهار ۲۰۲۲ چندین شراره‌ی خورشیدی نوع X را راهی زمین کرده است. تعداد لکه‌ها و شراره‌های خورشیدی احتمالا باز هم در طول ماه‌ها و سال‌های آینده تا اوج فعالیت خورشیدی افزایش خواهد داشت.
عکس کاور: نمای نزدیک از یک لکه‌ی خورشیدی
Credit: KIS
منبع: Live Science
