سیاهچاله‌های ابرپرجرم می‌توانند دهانه‌ی ورود به کرم‌چاله‌ها باشند
دانشمندان در یک مطالعه عنوان می‌کنند که سیاهچاله‌های ابرپرجرم می‌توانند دهانه‌ی کرم‌چاله‌ها باشند و به لحاظ تئوری، فضاپیماها می‌توانند از طریق آن‌ها سفر کنند.
جهان ما از نظر مقیاس به طرز‌حیرت انگیزی عظیم است و اگر بخواهیم سفری فراسوی گوشه‌ی کوچکی که در آن هستیم داشته باشیم، می‌تواند بسیار طاقت‌فرسا باشد. اما کرم‌چاله‌ها به‌عنوان پل‌های فرضی میان نقاط گوناگون فضا، یک میانبر کیهانی بالقوه را به مقاصدی ارائه می‌دهند که از راه‌های دیگر غیرقابل دسترسی هستند.
تابش در طیف مخصوص
اگرچه کرم‌چاله‌ها توسط نظریه‌ی نسبیت عام اینشتین پیش‌بینی شده‌اند، اما هنوز وجود آن‌ها به طور تجربی اثبات نشده است. با این وجود گروه‌های علمی بسیاری بر روی این موضوع کار می‌کنند. از جمله تیمی به سرپرستی «میخائیل پیوتروویچ» (Mikhail Piotrovich) اخترفیزیکدان رصدخانه‌ی نجوم مرکزی در پالکوو سن پترزبورگ روسیه، روشی را برای جست‌وجوی این تونل‌های فرضی پیشنهاد کرده است. به گفته‌ی این تیم برخی از سیاهچاله‌های بزرگ در واقع دهانه‌ی ورودی کرم‌چاله‌ها هستند.
بر اساس مطالعه‌ی این تیم که در نشریه‌ی Monthly Notices of the Royal Astronomical Society به چاپ رسیده، کرم‌چاله‌های مرکز کهکشان‌های بسیار روشن ممکن است «با طیف مشخصی تابش کنند» که از طریق رصد هم قابل تشخیص باشد. ثبت این طیف، نه تنها شواهدی بر وجود کرم‌چاله‌ها فراهم می‌کند، بلکه راهی کاملا تازه پیش روی سفرهای فضایی بالقوه و حتی سفر در زمان می‌گشاید.
پیوترویچ خاطرنشان کرد: «یک نتیجه‌ی بسیار جالب و غیرمعمول از وجود کرم‌چاله‌هایی از این دست، این واقعیت است که چنین کرم‌چاله‌هایی ماشین‌های زمان طبیعی هستند. کرم‌چاله‌هایی که در نظر گرفته‌ایم، قابل عبور هستند، بنابراین از نظر تئوری فضاپیماها می‌توانند از میان آن‌ها بگذرند. البته، باید گفت که هنوز دانسته‌هایمان درباره‌ی ساختار درونی کرم‌چاله‌ها بسیار کم است و علاوه بر این، حتی به طور قطع نمی‌دانیم که آیا آن‌ها اصلا وجود دارند یا خیر.»
هسته‌های کهکشانی فعال
برخی از کهکشان‌ها دارای هسته‌های درخشان موسوم به هسته‌های کهکشانی فعال (AGN) هستند که از دو سمت فورانی از جت‌های عظیم ماده‌ی پرانرژی را که سرعت آن نزدیک به سرعت نور است به بیرون پرتاب می‌کنند. دانشمندان اعتقاد دارند که انرژی هسته‌های کهکشانی فعال از برهم‌کنش جزر و مدی بین سیاهچاله‌های بزرگ و «قرص‌های برافزایشی» که از گاز، گردوغبار و ستاره‌های کشیده شده به درون آن‌ها تشکیل شده‌اند، تأمین می‌شود.
اما به گفته‌ی این تیم پژوهشی هسته‌های کهکشانی فعال به جای سیاهچاله‌های بزرگ، «دهانه‌ی کرم‌چاله‌ها» هستند. اگر این فرضیه واقعیت داشته باشد، این هسته‌های کهکشانی ممکن است در فضا و زمان به یکدیگر پیوند بخورند که می‌تواند باعث فروریزش مواد به درون هر دو دهانه‌ی یک جفت هسته‌ی کهکشانی مرتبط یا کرمچاله شود.
فوران پلاسما با الگوی مشخص
اگر دو توده‌ی ماده از هر یک از دهانه‌های کرمچاله وارد آن شود، انرژی و تابش بسیار شدیدی را آزاد می‌کند. بدین ترتیب کرمچاله پلاسما را از هر دو دهانه به بیرون می‌راند که دمای آن می‌تواند به حدود ۱۰ تریلیون درجه‌ی سانتی‌گراد برسد. همچنین پرتوهای پرانرژی گاما منتشر می‌کند که نسبت به نور قرص برافزایشی قابل تشخیص هستند.
پیوترویچ افزود: «قرص‌های برافزایشی هسته‌های کهکشانی فعال پرتو گاما ساطع نمی‌کنند، زیرا دمای آن‌ها برای این کار بسیار پایین است. همچنین جت‌های خروجی از هسته‌های کهکشانی فعال دارای یک الگوی تابش بسیار مخصوص هستند و بیشتر پرتو گاما در راستای آن‌ها هدایت می‌شود.»
این تصور که هسته‌های کهکشانی فعال ممکن است کرمچاله باشند به سال ۲۰۰۵ میلادی بازمی‌گردد اما مطالعه‌ی سال ۲۰۲۰ این تیم، نخستین تحقیقی است که این روش تازه را برای کشف این تونل‌های فرضی ارائه می‌دهد. رصدخانه‌هایی مانند تلسکوپ فضایی پرتو گامای «فرمی» (Fermi) ناسا ممکن است بتوانند پرتوهای گاما را از برخوردهای درون کرمچاله تشخیص دهند.
نزدیک‌ترین هسته‌ی کهکشانی فعال، میلیون‌ها سال نوری از کهکشان راه شیری فاصله دارد. بنابراین حتی اگر احتمال بدهیم که یک کرمچاله است، به‌نظر نمی‌رسد که بتوانیم با یک فضاپیما از آن بازدید کنیم. علاوه بر این، یک کرمچاله که اساسا بر پایه‌ی فوران‌های شدید پلاسما تشخیص داده شده است، احتمالا جای مناسبی برای وارد شدن انسان‌ها حتی با قوی‌ترین فضاپیماها نخواهد بود.
با این وجود یافتن شواهدی از کرم‌چاله‌ها، حتی از دور، یک پیشرفت شگفت‌انگیز در درک ما از کیهان خواهد بود و رویاهای آینده‌نگرانه‌ی علاقه‌مندان به فضا را تقویت خواهد کرد.
عکس کاور: طرحی گرافیکی از یک سیاهچاله‌ی کلان‌جرم
Credit: Getty Images
منبع: Vice
