۲۳ تکنیک خود مراقبتی در طول تعطیلات عید نوروز
تعطیلات برای جمع شدن اعضای خانواده و دوستان دور یکدیگر است. اگرچه در سال‌های اخیر تجاری شدن فصل تعطیلات باعث شده که میزان استرس داشتن بیشتر از لذت بردن از تعطیلات شود. تقویم رویدادها و مهمانی‌ها در تعطیلات هم باعث به هم ریختن برنامه‌ها و شلوغی کارها می‌شود. رژیم‌های غذایی اغلب کنار گذاشته می‌شوند و الگوهای خواب نادیده گرفته می‌شوند. این دستور معمولا منجر به فرسودگی بسیاری از افراد می‌شود. اما خبر خوب این است که می‌توانیم نحوه‌ی رفتارمان در تعطیلات را تغییر داده و مطمئن شویم که خود مراقبتی در آستانه‌ی تعطیلات را رعایت می‌کنیم. در تعطیلات پیش رو در عید نوروز ابتدا از خودتان را از نظر احساسی و جسمی مراقبت کرده و سپس انرژی خوب خود را به دیگران منتقل کنید. در این مطلب به بررسی چند تکنیک خود مراقبتی در تعطیلات می‌پردازیم.
چگونه در تعطیلات از خود مراقبت کنیم؟
در ادامه به بررسی ۲۳ راهکار خود مراقبتی در طول تعطیلات می‌پردازیم.
۱. به خودتان اجازه بدهید کاری که برایتان بهتر است را انجام دهید
این مساله کاملا طبیعی است که افکارتان از خودمراقبتی به احساس گناه، بی‌مسئولیتی یا خودخواهی تبدیل شود. باید به خودتان اجازه دهید هر کاری که دوست دارید را انجام دهید. در صورتی که می‌خواهید به یک رویداد خاص نه بگویید یا نمی‌خواهید مبلغ زیادی را برای خرید هدایا صرف کنید یا نمی‌خواهید میزبان یک رویداد باشید، این حق را به خودتان بدهید که کاری که برایتان بهتر است را انجام دهید. این کار آغاز فرایند خود مراقبتی سلامت و بهداشت در تعطیلات است. یاد بگیرید برای اهمیت تعیین مرز ارزش قائل شوید. از شلوغی‌ها و استرس‌ها فاصله گرفته و از خودتان بپرسید در طول این تعطیلات امسال دوست دارم چه چیزی به دست بیاورم؟ چگونه می‌کنم انجام آن را ممکن کنم؟ چه چیزی برایم بیشترین ارزش را دارد؟ چه سنت‌هایی برایم مهم هستند که می‌خواهم آن‌ها را حفظ کنم؟
۲. همه‌ی احساسات خود را درگیر کنید
اغلب افراد زمان زیادی را صرف فکر کردن به احساسات خود نمی‌کنند. احساسات راه‌های بسیار مهمی برای خود مراقبتی هستند. به عنوان مثال به بوی کیک سیبی که در حال پخته شدن در فر است فکر کنید. این بو به تنهایی خاطرات خاصی را برایتان یادآوری می‌کند. ممکن است این بو برایتان یادآور زمانی باشد که کم سن و سال‌تر بودید و مادرتان در منزل کیک می‌پخت. هنگامی که احساساتمان را برمی‌انگیزیم چیزها را در سطوح متفاوتی تجربه می‌کنیم. روش‌هایی که شامل بینایی، بویایی، چشایی، لامسه و شنوایی هستند را به خود مراقبتیتان اضافه کنید.
۳. درگیر هرج و مرج و شلوغی تعطیلات نشوید
برای تعطیلات پیش روی خود برنامه‌ریزی داشته باشید و قالب‌های زمانی خاصی را برای کارهایی که نیاز به انجام دارند یا برنامه‌هایی که باید در آن‌ها شرکت کنید اختصاص دهید. این کار باعث می‌شود زمانی را برای آماده‌سازی ذهنی داشته باشید و بیش از حد خسته نشوید. پاساژها و مغازه‌ها در زمان‌های خاصی از روز و هفته فعال هستند. در صورت امکان سعی کنید در زمان‌های خلوت‌تر روز مانند صبح روزهای هفته به خرید بروید. خرید آنلاین در فضای خصوصی منزل خود هم یکی از راه‌های جلوگیری از رفتن به شلوغی و ازدحام جمعیت است.
هنگامی که برنامه‌ریزی می‌کنید که در شلوغی و ازدحام جمعیت باشید، ذهن و بدن خود را قبل از رفتن به محل شلوغ آرام ساخته و متوجه شوید که نیازی به عجله کردن نیست. با صبر و حوصله زمان گذاشته و از خرید کردن لذت ببرید. اغلب اوقات با تغییر دیدگاه خود درباره‌ی موقعیت می‌توانیم با آرامش به مسائل بنگریم. در طول تعطیلات احساس آرامش و لذت را در ذهن و روح خود ایجاد کنید.
۴. حد تعادل را در کارها رعایت کنید
تعطیلات زمانی از سال است که به راحتی می‌توان در آن زیاده‌روی کرد. به عنوان مثال غفلت از تغذیه‌ی سالم کار بسیار راحتی است. الگوی خوابیدن هم ممکن است به دلیل اینکه فعالیت زیادی در طول روز داریم تغییر کند. علاوه بر این ممکن است برای خرید هدایا بیش از چیزی که در نظر گرفته‌ایم خرج کنیم. لیست مواردی که ممکن است افراد را در زیاده‌روی به دام بیندازد از فردی به فرد دیگر متفاوت است. با وجود اینکه ممکن است دچار رفتارهای افراطی شویم اما ارسطو می‌گوید همه چیز را در حد اعتدال نگه دارید. این معیار عالی را همیشه به خود یادآوری کنید.
۵. انتظارها را متوقف کنید
تعطیلات به ویژه تعطیلات سال نو می‌توانند ما را برای داشتن انتطارات غیر واقعی آماده کنند. به نظر می‌رسد که تعطیلات نوروز یک زمان طلایی از سال است و درباره‌ی آن رویابافی می‌کنیم. بسیاری از افراد در طول تعطیلات با افسردگی و اضطراب دست و پنجه نرم می‌کنند. تعداد تماس‌های خطوط تلفن بحران و همچنین میزان خشونت خانگی هم افزایش پیدا می‌کند.
۶. احساساتتان را تخلیه کنید
تعطیلات می‌توانند حجم زیادی از احساسات، مشکلات و ناراحتی‌ها را به همراه داشته باشند. ممکن است درباره‌ی پول و مسائل مالی استرس داشته باشید یا دلتنگ یکی از عزیزانتان باشید که دور از شما است. حتی این امکان وجود دارد که از سپری کردن زمان با اعضای خانواده‌ی خود واهمه داشته باشید. بدترین چیزی که در این خصوص می‌توانید انجام دهید این است که همه چیز را در خودتان بریزید و با هیچ کس صحبت نکنید. بنابراین چاره‌ی کار این است که با یک دوست یا فرد مورد اعتماد که فضای امنی را برایتان ایجاد می‌کنند صحبت کنید.
۷. انتخاب‌های سالم داشته باشید
در صورتی که به دنبال خرید شیرینی نوروز هستید هیچ اشکالی ندارد که شیرینی عید بخرید. محدودیت همیشگی در زندگی مورد قبول نیست و تعطیلات زمانی هستند که به خود آزادی عمل‌های کوچک داده و با خودتان مهربان باشید. تنها نکته‌ای که در این زمینه وجود دارد این است که به اندازه‌ی قسمت‌های شیرینی‌هایی که بر می‌دارید توجه کرده و مطمئن شوید که روز بعد به رژیم غذایی سالم خود باز می‌گردید. به عنوان یک قاعده‌ی کلی سعی کنید در اکثر مواقع انتخاب‌های سالمی داشته و مراقب مصرف زیاد نمک، شکر، چربی و … باشید. زیرا این موارد می‌توانند روی انگیزه، خلق‌و‌خو و انرژیتان تاثیر بگذارند.
۸. زمانی را به خود مراقبتی اختصاص دهید
اهمیت خودمراقبتی در تعطیلات را نمی‌توان نادیده گرفت. اما ممکن است فکر کنید کارهای زیادی دارم که باید انجام دهم. بنابراین چگونه می‌توانم زمانی را به خود مراقبتی اختصاص دهم؟ پاسخ این است که اتفاقا زمانی که خیلی سرتان شلوغ است دقیقا همان موقع به خود مراقبتی نیاز دارید. بنابراین حتما زمانی را برای انجام این کار در تعطیلات اختصاص دهید. حتی اختصاص ده دقیقه هم می‌تواند تاثیر مثبتی بر سلامت روان داشته باشد و زمان کافی‌ای برای بیرون رفتن برای تنفس هوای تازه، انجام یک مدیتیشن سریع، انجام یک ورزش سریع یا صحبت کردن با فردی که دوستش دارید برای کمک به دریافت انرژی از دست رفته‌تان است.
۹. مدیتیشن انجام دهید
تمرینات ذهن‌آگاهی ابزاری عالی برای کمک به متمرکز ماندن روی حال و خودآگاهی هستند. ده‌ها اپلیکیشن وجود دارند که مدیتیشن‌های کوتاه را در محدوده‌ای از موضوعاتی که به فرد در تمرکز روی خود و آرامش داشتن در طول شلوغی تعطیلات کمک می‌کنند راهنمایی و معرفی می‌کنند.
۱۰. از گفتن عبارات تاکیدی غافل نشوید
عبارات تاکیدی روش بسیار خوب دیگری برای متمرکز ماندن روی خود و مجددا همسو شدن با هدف خود برای اینکه چگونه می‌خواهید در طول تعطیلات از خودتان و دیگران حمایت کنید و احساساتتان را ابراز کنید هستند. گفتن و یا نوشتن عبارات تاکیدی را بارها و بارها و هنگامی که به استراحت و انرژی مضاعف نیاز دارید دست کم نگیرید. به عنوان مثال گفتن «من در آرامش و انرژی مثبت هستم» یا استفاده از سایر عبارت‌های مثبتی که همسو با حالت دلخواهتان باشند تاثیر بسیار زیادی دارد.
۱۱. فعال باشید
تحرک و فعالیت داشتن می‌تواند به فرد در کاهش استرس و اضطراب، افزایش انرژی و به صورت کلی داشتن احساس بهتر در طول سال کمک کند. بنابراین سعی کنید در هر جایی که هستید فعالیت فیزیکی داشته باشید. داشتن فعالیت فیزیکی به معنای انجام فعالیت فوق فشرده یا ورزش کردن برای مدت زمان بسیار زیاد نیست. حتی پنج دقیقه قدم زدن در اطراف منزل و بالا رفتن از پله‌ها به جای آسانسور می‌تواند به افزایش استقامت کلی بدن کمک کند.
۱۲. نه بگویید
به سادگی می‌توان با بله گفتن به همه چیز در طول تعطیلات خود را اذیت کرد. با وجود اینکه توصیه می‌شود چیزهایی که برایتان مهم هستند را قبول کنید و به آن‌ها بله بگویید اما همچنان این نکته را هم یادآوری می‌کنیم که با خودتان مهربان باشید، از زمانتان محافظت کنید و به صورت مودبانه هر چیزی که انرژیتان را تخلیه می‌کند یا باعث ایجاد احساس استرس در شما می‌شود را رد کنید.
۱۳. خواب کافی داشته باشید
ممکن است گاهی اوقات وسوسه شوید که در تعطیلات دیر بخوابید اما خواب کافی برای داشتن احساس خوب در ذهن، جسم و روح لازم و حیاتی بوده و به قوی ماندن سیستم ایمنی کمک می‌کند زیرا هیچکس دوست ندارد مریض شود. برای خود مراقبتی در تعطیلات سعی کنید بین هفت تا هشت ساعت خواب شبانه داشته باشید.
۱۴. آب کافی بنوشید
اغلب افراد هنگامی که سرشان شلوغ است اهمیت نوشیدن آب کافی و هیدراته ماندن را فراموش کرده یا دست کم می‌گیرند اما کم آبی اغلب بدن را تحت تاثیر قرار داده و باعث می‌شود احساس بدی داشته باشید. سعی کنید نصف وزن خود به اونس را به میلی‌لیتر تبدیل کرده و به همان میزان در روز آب بنوشید. همچنین یک بطری آب قابل استفاده‌ی مجدد را هم روی میز خود قرار دهید که هیچ وقت در طول روز تشنه نمانید. نوشیدن آب به افزایش انرژی و دفع سموم از بدن کمک می‌کند.
۱۵. ویتامین‌های مورد نیاز خود را مصرف کنید
بسیاری از افراد در طول تعطیلات بیمار می‌شوند زیرا دچار استرس و انجام کارهای بیش از حد شده و تغذیه و خواب کافی ندارند. مصرف ویتامین‌ها هم باعث بهبود سیستم ایمنی بدن در زمان مورد نیاز می‌شود.
۱۶. کارهایتان را به تعویق نیندازید
اهمال‌کاری می‌تواند منبع اصلی استرس و اضطراب باشد بنابراین این لطف را در حق خودتان انجام دهید که تا حد امکان کارهایتان را برای تعطیلات آماده و سازماندهی کنید. خریدهای تعطیلات خود را از قبل انجام داده و این کار را تا حد ممکن به صورت آنلاین انجام دهید تا از شلوغی دور باشید. وعده‌های غذایی تعطیلات خود را برنامه‌ریزی کرده و مواد غذایی‌ای که فاسد نمی‌شوند را از قبل تهیه کنید. هر کاری که می‌توانید انجام دهید تا درگیر اضطراب انجام کارها در دقیقه‌ی ۹۰ نشوید.
۱۷. یک نفس عمیق بکشید و لبخند بزنید
در صورتی که لیست کارهایی که باید انجام دهید یا سایر نگرانی‌هایی که دارید انرژیتان را گرفته است دو کار را انجام دهید. چند دم و بازدم آهسته و عمیق انجام دهید. مطالعات نشان داده‌اند که این کار ساده می‌تواند باعث افزایش مثبت‌نگری، کاهش واکنش‌های احساسی، بهبود سلامت مغز و افزایش احساس آرامش شود. همچنین حتی اگر دوست ندارید هم لبخند بزنید. تا زمانی که می‌توانید چیزی را بسازید امکان جعل کردن آن هم وجود دارد. هنگامی که احساسی خلاف شادمانی دارید سعی کنید لبخندی به پهنای صورت خود داشته باشید. تنها عمل لبخند زدن می‌تواند انرژیتان را بالا برده و شما را از حال بد خارج کند.
۱۸. به خودتان برسید
تعطیلات بهانه‌ی بسیار خوبی برای رسیدگی به خود و مهربان بودن با خود است. یک کار جدید انجام دهید، به جلسه‌ی ماساژ بروید، کار زیبایی انجام دهید یا به هر کاری بپردازید که خوشحالتان می‌کند.
۱۹. هدفمند باشید
از خودتان بپرسید مهم‌ترین مساله در طول دوران تعطیلات چیست؟ چه کاری می‌خواهید انجام دهید؟ دوست دارید وقت خود را با چه کسی سپری کنید؟ دوست دارید چه احساسی داشته باشید؟ در صورتی که به صورت شفاف اولویت‌های خود را مشخص کنید خواهید دانست بیشتر روی چه مسائلی متمرکز باشید و بهترین تجربه را در طی تعطیلات خواهید داشت.
۲۰. بودجه‌ای را مشخص کرده و به آن توجه کنید
همه‌ی ما دوست داریم نسبت به عزیزانمان بخشنده باشیم اما خرید برای تعطیلات نباید سلامت مالی‌مان را به خطر بیندازد. مطالعه‌ای که اخیرا انجام شده نشان داده است که درصد بسیار زیادی از افراد برای خرید هدایای تعطیلات دچار قرض و بدهی می‌شوند و این موضوع می‌تواند آسیب جدی‌ای به آن‌ها وارد کند. بنابراین در رابطه با میزان هزینه‌ای که می‌توانید برای عزیزانتان صرف کنید واقع‌بین باشید، برای خودتان بودجه تعیین کنید و به آن پایبند باشید.
۲۱. از شبکه‌های اجتماعی فاصله بگیرید
تعطیلات بدون گیر افتادن در تله‌ی مقایسه به اندازه‌ی کافی استرس‌زا هست و استفاده از شبکه‌های اجتماعی می‌تواند آتش این مقایسه و استرس را شعله‌ور کند. بنابراین به خودتان لطف کرده و هراز چندگاهی از شبکه‌های اجتماعی فاصله بگیرید. توصیه می‌شود تنظیمات گوشی خود را به صورتی تعیین کنید که زمان نمایش صفحه را محدود کرده، آخر هفته از شبکه‌های اجتماعی استفاده نکرده، شب‌ها گوشی خود را بیرون از اتاق خواب گذاشته و در طول تعطیلات گوشی را در زمان‌های انجام فعالیت‌هایی که نیازمند تمرکز و توجهتان هستند کنار بگذارید.
۲۲. لیست شکرگزاری تعطیلات درست کنید
به جای غرق شدن در همه‌ی کارهایی که باید انجام دهید، زمانی را به تصدیق، جشن گرفتن و ابراز شکرگزاری برای همه‌ی چیزهایی که در فصل شکرگزاری باید قدردان آن‌ها باشید اختصاص دهید. هرشب روی یک تکه کاغذ هر چیز کوچک و بزرگی که بابت آن شکرگزار هستید را بنویسید. ثابت شده است که شکرگزاری سلامت ذهنی و جسمی، خواب، عزت نفس و قدرت ذهنی را بهبود می‌دهد.
۲۳. کمال‌گرایی را کنار بگذارید
همه‌ی ما می‌خواهیم تعطیلات به یاد ماندنی و بسیار خوبی داشته باشیم اما در صورتی که به دنبال تعطیلات عالی هستید خودتان را در معرض استرس و ناامیدی بسیار زیادی قرار می‌دهید. چیز عالی و بی‌نقص وجود ندارد و به دنبال آن گشتن تنها باعث ناراحتی‌تان می‌شود. بنابراین ذهنیت داشتن تعطیلات عالی را کنار بگذارید و تنها با داشتن تعطیلات به اندازه‌ی کافی خوب راضی باشید. با این ذهنیت به شما قول می‌دهیم در انتها لذت بیشتری خواهید برد.
در پایان
در این مطلب ۲۳ روش خود مراقبتی در تعطیلات را معرفی کردیم. امیدواریم با به کارگیری نکات آموزش خود مراقبتی در تعطیلات که در این مطلب گفته شد بهترین تعطیلات را در فصل پیش رو تجربه کنید.
منابع: LifeHack, Health Coach Institute
