۱۰ فیلم‌نامه‌ی برتر تاریخ تلویزیون؛ از سوپرانوز تا ساینفلد
انجمن نویسندگان آمریکا سال ۲۰۱۳ لیستی با عنوان «۱۰۱ فیلم‌نامه‌ی تلویزیونی برتر» منتشر کرد که تقریبا همان نام‌های آشنا در بین آن‌ها به چشم می‌خوردند و تعدادی شگفتی هم توانسته بودند خودشان را به لیست ۱۰ سریال برتر برسانند.
از تلویزیون معمولا به عنوان چارچوبی یاد می‌شود که در آن نویسنده قدرت بیشتری دارد. یک فیلم سینمایی سه پرده‌ای، به اندازه‌ی کافی فرصت شکوفایی، آزادی و اختیار برای نویسنده فراهم نمی‌کند، اما سریال های تلویزیونی به قالب‌های داستان‌گویی قدیمی نزدیک‌تر می‌شوند.
قالب سریال‌های تلویزیونی ترکیبی از تئاتر و ساختار داستان‌گویی سریالی است و این ویژگی‌ها به نویسندگان آزادی کافی می‌دهند تا بتوانند شخصیت‌ها و روایت‌های گوناگون را طی مدت زمانی طولانی بررسی کنند.
۱۰. بال غربی (The West Wing)
- سازنده: آرون سورکین
- محصول: ان‌بی‌سی/ ۱۹۹۹ – ۲۰۰۶
- بازیگران: مارتین شین، آلن آلدا
- امتیاز راتن تومیتوز: ۷۵ از ۱۰۰
سبک مخصوص راه رفتن و حرف زدن آرون سورکین، در بسیاری از سریال‌هایی که او ساخته است، قابل مشاهده می‌باشد، اما به گفته‌ی انجمن نویسندگان آمریکا، بهترین فیلم‌نامه‌ی تلویزیونی‌ای که او، تا به امروز، نوشته، «بال غربی» است.
سورکین در «بال غربی»، سراغ دولتمردان آمریکا رفته است. مارتین شین بزرگ، در نقش رئیس جمهور آمریکا، در این سریال ایفای نقش می‌نماید و بازیگران دیگری هم‌چون جد بارلت، راب لو، آلیسون جنی و بردلی ویتفورد، هم‌بازی‌های او، در این سریال، هستند.
۹. شنود (The Wire)
- سازنده: دیوید سیمون
- محصول: اچ‌بی‌او/ ۲۰۰۲ – ۲۰۰۸
- بازیگران: دومینیک وست، ادریس البا
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۴ از ۱۰۰
وقتی از مخاطبان اچ‌بی‌او خواسته می‌شود تا بهترین سریال غیراقتباسی این شبکه را نام ببرند، معمولا پاسخ آن‌ها یا «سوپرانوز» است یا «شنود». در صورتی که سوپرانوز کاملا متکی به قوانین سینمای داستانی است، شنود، تماما نقطه مقابل آن است.
دیوید سیمون و تیم نویسندگان، بازیگران و فیلم‌سازان او، در مطالعه‌ی عمیق خود درباره‌ی جرم و جنایت و فساد در آمریکا، طی پنج فصل کم‌نظیر، رویه‌ای تقریبا مستندگون پیش گرفتند.
۸. چیرز (Cheers)
- سازنده: جیمز باروز
- محصول: ان‌بی‌سی/ ۱۹۸۲ – ۱۹۹۳
- بازیگران: تد دنسن، شلی لانگ
- امتیاز راتن تومیتوز: ۸۷ از ۱۰۰
«چیرز» یک سریال کمدی انقلابی در تاریخ تلویزیون است. هر سیتکامی که در آن گروهی شخصیت‌های جذاب و گیرا، در محیط کاری، کنار هم جمع شده‌اند، مدیون «چیرز» هستند. هر سیتکامی که به سوال آیا آن‌ها چنین کاری را خواهند کرد یا نه می‌پردازد، مدیون «چیرز» است.
تد دانسن، در این سریال، نقش فوتبالیستی را بازی می‌کند که تبدیل به یک پیش‌خدمت شده و عاشق شلی لانگ است. مرحوم نیکلاس کلاسانتو، در این سریال، نقش استاد او را دارد و جرج وندت مشتری مورد علاقه‌ی او است.
۷. مد من (Mad Men)
- سازنده: ماتیو واینر
- محصول: ای.ام.سی/ ۲۰۰۷ – ۲۰۱۵
- بازیگران: جان هام، الیزابت ماس
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۴ از ۱۰۰
از بین تمام سریال‌های تلویزیونی که شخصیت اصلی آن‌ها ضدقهرمان‌ها هستند، «مد من» احتمالا کلاسیک‌ترین آن‌ها است؛ چرا که این سریال نیاز نداشت تا از قاتلان و آزمایشگاه‌های شیمی کمک بگیرد تا بتواند مخاطبان خود را در اوج هیجان و اضطراب نگه دارد.
به مدت هفت فصل، «مد من» توانست مخاطبان را تنها با روابط نامشروع، جلسات خسته‌کننده‌ی اداری و چهره‌ی انسان‌هایی خسته که لیوانی در دست گرفته‌اند، حفظ کند.
۶. برنامه‌ی مری تایلر مور (The Mary Tyler Moore Show)
- سازنده: جیمز ال. بروکس، آلن برنز
- محصول: سی‌بی‌اس/ ۱۹۷۰ – ۱۹۷۷
- بازیگران: مری تایلر مور، اد انصر
پس از بازی کردن در سیتکامی محبوب و موفق، در کنار دیک ون دایک، مری تایلر مور این‌بار در سیتکامی دوست‌داشتنی‌تر که متعلق به خودش بود، به نقش‌آفرینی پرداخت.
این سریال یکی از برنامه‌های پیشروی تلویزیونی بود که محدودیت‌های تصورات جامعه از زن‌ها را برهم زد. این سریال زنی را معرفی می‌کرد که نه ازدواج کرده و نه از نظر مالی به مردی وابسته است. دیدین چنین شخصیتی در تلویزیون آمریکا، در آن زمان، پدیده‌ای نادر به حساب می‌آمد.
۵. مش (M*A*S*H)
- سازنده: لری گلبارت
- محصول: سی‌بی‌اس/ ۱۹۷۲ – ۱۹۸۳
- بازیگران: آلن آلدا، وین راجرز
- امتیاز راتن تومیتوز: ۸۴ از ۱۰۰
فیلم «مش» ۱۹۷۰، از رابرت آلتمن که یک کمدی تلخ درباره‌ی جنگ کره بود، به طرز عجیبی توانست توجه مخاطبان و منتقدان را جذب نماید. دو سال بعد از آن ترکیب کم‌نظیر کمدی و تراژدی و استفاده‌ی آلتمن از فضای جنگ کره برای اشارات تند و تیز به جنگ ویتنام که در حال انجام بود، اقتباسی از این فیلم برای تلویزیون صورت گرفت.
«مش» تبدیل به یکی از طولانی‌ترین سیتکام‌های تاریخ تلویزیون شد و توانست پس از یازده فصل، با یکی از بهترین آخرین قسمت‌های تاریخ تلویزیون، با مخاطبان خود خداحافظی کند.
۴. همگی در خانواده (All in the Family)
- سازنده: نورمن لیر
- محصول: سی‌بی‌اس/ ۱۹۷۱ – ۱۹۷۹
- بازیگران: کرول اوکانر، جین استیپلتون
- امتیاز راتن تومیتوز: ۷۱ از ۱۰۰
نورمن لیر طی کارنامه‌ی خارق‌العاده‌اش زحمات زیادی برای سیتکام کشید و توانست سیتکام‌های ماندگار فراوانی تولید نماید. به راحتی اما می‌توان مهم‌ترین و تاثیرگذارترین آن‌ها را «همگی در خانواده» دانست.
«همگی در خانوده» از طریق چشم‌های شخصیت اصلی خود، آرچی بنکر، نگاهی دقیق می‌اندازد به زندگی طبقه‌ی کارگر. با توجه به محبوبیت رو به رشد خیره‌کننده‌ی سریال، عقاید خاص آرچی که در مقابل برخی سیاستمداران بود، باعث ایجاد مشکل شد و همین نکته، به افزایش محبوبیت این سریال کمک کرد.
۳. منطقه نیمه‌روشن (The Twilight Zone)
- سازنده: راد سرلینگ
- محصول: سی‌بی‌اس/ ۱۹۵۹ – ۱۹۶۴
- مجری: راد سرلینگ
- امتیاز راتن تومیتوز: ۸۲ از ۱۰۰
راد سرلینگ با داستان‌های ترسناک و عجیب و غریب خود در «منطقه نیمه‌روشن» الهام‌بخش نسلی از داستان‌سرایان تلویزیونی و سینمایی شد. سریال‌های آنتولوژی علمی-تخیلی فراوانی بعد از منطقه نیمه‌روشن تلاش کرده‌اند تا دست‌آورد بزرگ استرلینگ را تکرار کنند، اما خیلی موفق نبودند.
۲.ساینفلد (Seinfeld)
- سازنده: لری دیوید، جری ساینفیلد
- محصول: ان‌بی‌سی/ ۱۹۸۹ – ۱۹۸۹
- بازیگران: جولیا لوئیس-دریفوس، مایکل ریچاردز
- امتیاز راتن تومیتوز: ۸۹ از ۱۰۰
جری ساینفلد و لری دیوید قرار بود «ساینفلد» را تبدیل به سیتکامی کنند که در آن یک کمدین به دنبال جمع‌آوری مواداولیه‌ی اجراهای خود می‌گردد. در نهایت اما «ساینفلد» تبدیل به یک سیتکام جاودانه شد. «ساینفلد» یک کمدی انقلابی درباره‌ی خطاها و اشتباهات انسانی است.
«ساینفلد» معرفی‌کننده‌ی داستان‌های فرعی در سیتکام‌ها بود. قصه‌ی اصلی و فرعی یکی از قسمت های معمولی «ساینفلد » هم شما را از خنده روده‌بر خواهند کرد.
۱. سوپرانوز (The Sopranos)
- سازنده: دیوید چیس
- محصول: اچ‌بی‌او/ ۱۹۹۹ – ۲۰۰۷
- بازیگران: جیمز گاندولفینی، لورین براکو
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۲ از ۱۰۰
دیوید چیس، با «سوپرانوز»، توانست سبک بیانی خاصی را برای سریال‌های تلویزیونی به وجود بیاورد که بسیاری از سریال‌های موفق پس از او، مدیون آن هستند. «سوپرانوز» دوران طلایی تلویزیون را با واقع‌گرایی ترکیب‌شده با سبک مافیایی اسکورسیزی به پایان رساند و مسیر جدیدی را به بقیه نشان داد.
بعضی از نویسندگان «سوپرانوز»، پس از اتمام این سریال، مسیرهای شخصی خویش را پیش گرفتند؛ یکی از آن‌ها ترنس وینتر بود که «امپراتوری بوردواک» (Boardwalk Empire) را نوشت و دیگری متیو وینر که «مد من» راخلق کرد.
منبع: screenrant
