چرا همیشه احساس سرما می‌کنم؟ (دلایل و درمان‌ها)
احتمالا پیش آمده همیشه احساس سرما کنید و همواره از خود بپرسید، «چرا این‌قدر سردمه؟» حساسیت غیرطبیعی به سرما که برخی کارشناسان آن را با عنوان «عدم تحمل سرما» می‌شناسند، می‌تواند بسیار رایج باشد و یک نشانه از ابتلا به بیماری‌ها یا مشکلات سلامتی به شمار برود. گاهی اوقات این احساس سرما ممکن است با نشانه‌های دیگری هم از جمله دگرگونی‌هایی در گردش خون، چرخه‌ی قاعدگی و خلق‌وخو همراه باشد.
به طور کلی، مردم واکنش‌های گوناگونی نسبت به سرما نشان می‌دهند. برخی می‌توانند دماهای بسیار پایین را تحمل کنند و برخی هم نسبت به کوچک‌ترین تغییرات آب‌وهوایی حساسیت نشان می‌دهند. این موضوع می‌تواند به مشکلاتی مانند کم‌کاری تیروئید، کم‌خونی یا عدم تعادل هورمونی اشاره داشته باشد.
در نوشته‌ی امروز می‌خواهیم نگاه دقیق‌تری به دلایل احساس سرما بیندازیم و ببینیم چه چیزهایی باعث می‌شوند برخی از مردم تحمل کمتری نسبت به سرما داشته باشند. جدا از این، برخی راهکارها را هم بررسی می‌کنیم تا با کمک آن‌ها بتوانید دمای بدنتان را متعادل نگه دارید و احساس سرما نکنید. پس در ادامه با ما همراه باشید.
چه دلایل و بیماری‌هایی منجر به احساس سرما می‌شوند؟
اینکه همیشه احساس سرما کنید و نسبت به دیگران بیشتر سردتان باشد طبیعی نیست. البته شاید گاهی اوقات در شهرهای سرد یا فصل زمستان باشید و سرما را احساس کنید، یا مثلا بدنتان خیس باشد و به همین دلیل دمای آن کاهش پیدا کند. در این صورت سرد بودن کاملا طبیعی به شمار می‌رود. ولی اگر در دمای معمولی خانه که افراد خانواده با آن مشکلی ندارند احساس سرما کنید، این خبر از یک مشکل یا بیماری را می‌دهد!
دمای متوسط و طبیعی بدن چیزی بین ۳۶ تا ۳۷ درجه‌ی سانتی‌گراد است. در صورتی که دمای بدن شما به زیر ۳۶ برسد باعث می‌شود همیشه احساس سرما کنید حتی اگر محیطتان دمای مناسبی داشته باشد. اگر دمای بدن شما به ۳۵ درجه برسد هم در وضعیت خطرناکی قرار می‌گیرید که با نام هیپوترمی یا سرمازدگی شناخته می‌شود. البته این معمولا زمانی رخ می‌دهد که در معرض سرمای شدید قرار بگیرید.
به طور کلی، از مهم‌ترین دلایل احساس سرما می‌توان بیماری‌ها و مشکلات زیر را فهرست کرد.
۱. اختلال و کم‌کاری تیروئید
هنگامی که غده‌ی تیروئید به اندازه‌ی کافی هورمون تیروئید تولید نکند، دمای بدن کاهش پیدا می‌کند و سوخت‌وساز بدن هم کند می‌شود.
۲. گردش خون ضعیف
اگر خون کافی به همه‌ی بخش‌های بدن نرسد، به‌ویژه پاها و دست‌ها، دمای بدن کاهش پیدا می‌کند و بیشتر احساس سرما می‌کنید. اختلال در گردش خون می‌تواند به دلایل گوناگونی از جمله گرفتگی رگ‌ها، کلسترول بالا، فشار خون بالا، بیماری‌های کلیوی یا دیابت رخ دهد. افزون بر این، سندرم رینود هم می‌تواند باعث بروز این مشکل شود، زیرا رگ‌های خونی را تنگ می‌کند و جلوی گردش خون در اندام‌ها را می‌گیرد.
۳. کم‌آبی بدن
سیراب بودن بدن برای تنظیم دما بسیار مهم و حیاتی است. بنابراین، اگر آب کافی ننوشید یا بیمار شوید و سطح مایعات بدنتان کاهش پیدا کند، ممکن است با احساس سرما یا لرز روبه‌رو شوید.
۴. کمبود وزن
هرچه چربی بدن شما بیشتر باشد، احساس گرمای بیشتری خواهید داشت. زیرا چربی گرما تولید می‌کند و سوخت‌وساز را افزایش می‌دهد. البته حجم بالای ماهیچه‌ها هم می‌تواند این تأثیر را داشته باشد و حتی بیشتر سوخت‌وساز و دمای بدن را بالا نگه دارد.
در صورتی که وزنتان بسیار پایین باشد و چربی و ماهیچه‌های خود را به طور چشم‌گیری از دست بدهید، همواره احساس سرما و ضعف خواهید کرد. این کمبود وزن می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله بیماری‌ها رخ دهد. در هر صورت، افرادی که لاغر هستند معمولا بیشتر احساس سرما می‌کنند.
۵. مصرف کم کالری و رژیم داشتن
محدودیت شدید مصرف کالری هم منجر به کاهش سوخت‌وساز بدن می‌شود و در نتیجه بدنتان گرمای کمتری تولید می‌کند. شما با غذا خوردن بدنتان را مجبور می‌کنید گرمای بیشتری به دلیل هضم غذا تولید کند. اگر کالری کمی مصرف کنید یا رژیم‌های لاغری شدید داشته باشید، بدنتان خود به خود با سطح دمای پایین‌تری مواجه می‌شود و بیشتر احساس سرما می‌کند.
۶. سوخت‌وساز ضعیف
با توجه به نکاتی که بالاتر گفتیم، کاهش سوخت‌وساز یا همان متابولیسم بدن با تولید گرمای کمتر و احساس سرما همراه است.
۷. دگرگونی‌های هورمونی
دگرگونی‌های هورمونی انواع گوناگونی دارند. برای نمونه، یکی از آن‌ها می‌تواند شامل تغییراتی باشد که پیش از پریود شدن رخ می‌دهد، زیرا افت هورمون پروژسترون با کاهش دمای بدن مرتبط است.
۸. ضعف و خستگی
اگرچه علت اصلی آن مشخص نیست، ولی خستگی و کمبود خواب می‌تواند احساس سرد بودن را به دنبال داشته باشد. خستگی تا حدی با کاهش سوخت‌وساز بدن و اختلال در کارکرد طبیعی غده‌های تیروئید و هیپوتالاموس همراه است و این موضوع احساس سرما را در پی دارد.
۹. کم‌خونی
کم‌خونی یک اختلال مرتبط با خون است که گاهی اوقات به دلیل مصرف ناکافی آهن رخ می‌دهد و باعث می‌شود شمار بسیار کمی از گلبول‌های قرمز اکسیژن را در سراسر بدن جابه‌جا کنند. کم‌خونی همچنین می‌تواند روی کارکرد تیروئید و سلامت سوخت‌وساز بدن تأثیر منفی بگذارد.
زنان بیشتر احساس سرما می‌کنند!
زنان در مقایسه با مردان ممکن است بیشتر احساس سرما کنند. تفاوت در ترکیب بدنی و نحوه‌ی خون‌رسانی در بدن زنان باعث می‌شوند آن‌ها بیشتر سردشان شود و ترجیح دهند در دماهای بالاتر قرار بگیرند.
زنان نسبت به مردان جثه‌ی کوچک‌تر و ماهیچه‌های کمتری دارند، بنابراین بدنشان دمای کمتری تولید می‌کند. همچنین خون‌رسانی در بدن زنان به گونه‌ای است که خون بیشتر به اندام‌های درونی می‌رسد تا دست‌ها و پاها، به همین دلیل آن‌ها همیشه در دست و پاهای خود احساس سرما می‌کنند.
جدا از این‌ها، زنان به دلیل تغییرات هورمونی و مسائل قاعدگی هم بیشتر در معرض سرد بودن قرار می‌گیرند. برخی از زنان درست پیش از قاعدگی یا در طول آن احساس سرما می‌کنند و دمای بدنشان کاهش پیدا می‌کند. زنان باردار و آن‌هایی که سنشان بیش از ۶۰ سال است هم ممکن است در برخی شرایط با احساس سرما روبه‌رو شوند. افزون بر این، زنان به طور معمول بیشتر مستعد ابتلا به پرکاری تیروئید و کند شدن سوخت‌وساز بدن هستند.
چه راهکارهایی برای رفع این مشکل وجود دارند؟
اکنون که دلایل بنیادین احساس سرما را بررسی کردیم، باید ببینیم چه راهکارهایی برای درمان این مشکل وجود دارند. در وهله‌ی نخست، باید ببینید چه چیزی باعث شده دمای بدنتان کاهش پیدا کند. سپس با کمک راهکارهای زیر تلاش کنید دمای بدنتان را دوباره تنظیم کنید و جلوی احساس سرما را بگیرید.
۱. شاخص توده‌ی بدنی سالم و طبیعی داشته باشید
اگر شاخص توده‌ی بدنی شما زیر ۱۹ است و بیشتر اوقات سردتان می‌شود، تلاش کنید کالری دریافتی خود را افزایش دهید و کمی به وزنتان اضافه کنید. بهترین راه برای انجام این کار خوردن غذاهای کامل، مقوی و سالم است که سرشار از پروتئین، چربی‌های سالم و کربوهیدرات‌های پیچیده هستند. بهتر است رژیم غذایی شما شامل خوردنی‌هایی از جمله آووکادو، نارگیل، آجیل، دانه‌ها، گوشت و لبنیات کامل شود.
۲. کارکرد غده‌ی تیروئید خود را بررسی کنید
با مراجعه به پزشک و انجام آزمایش‌هایی مانند آزمایش خون می‌توانید از کارکرد غده‌ی تیروئید خود آگاه شوید. اگر کم‌کاری تیروئید داشته باشید پزشک به شما داروهایی تجویز کرده یا تغییراتی را در سبک زندگی‌تان پیشنهاد می‌کند که برای مقابله با این مشکل مناسب خواهند بود.
۳. خواب کافی و مناسب داشته باشید
تلاش کنید هر شب بین ۷ تا ۹ ساعت خواب کافی داشته باشید تا سوخت‌وساز و خلق‌وخویتان تنظیم شوند. شما باید همیشه یک برنامه‌ی مشخص را دنبال کنید؛ در زمان مشخصی بخوابید و در ساعت مشخصی هم بیدار شوید. با این کار می‌توانید ریتم شبانه‌روزی منظمی داشته باشید و جلوی مشکلات ناشی از اختلالات خواب را بگیرید.
۴. آب و مایعات کافی بنوشید تا بدنتان همیشه سیراب باشد
در درازای روز حتما آب و مایعات کافی بنوشید تا بدنتان سیراب و هیدراته بماند. اگرچه بیشتر مایعات دریافتی شما باید شامل آب آشامیدنی شود، ولی دمنوش‌های گیاهی، آب قلم و آب‌میوه‌های تازه هم گزینه‌های خوبی هستند.
۵. ورزش کنید (البته زیاده‌روی نکنید!)
تمرین‌های قدرتی و هوازی را به سبک زندگی خود اضافه کنید و در هفته فعالیت بدنی کافی داشته باشید. با این کار می‌توانید گردش خون و سلامت قلب خود را بهبود ببخشید و ماهیچه‌های بدنتان را تقویت کنید. همه‌ی این‌ها به افزایش سوخت‌وساز و دمای بدن کمک می‌کنند. البته حواستان باشد زیاده‌روی نکنید چون ورزش زیادی هم مشکلات خطرناک خود را به دنبال خواهد داشت!
۶. جلوی ابتلا به کم‌خونی را بگیرید
اگر کمبود آهن دارید به سراغ غذاهای سرشار از آهن بروید یا مکمل‌های غذایی مصرف کنید. گوشت چهارپایانی که تنها از علف تغذیه کرده‌اند و سبزیجات برگدار گزینه‌های مناسبی هستند. همچنین حتما ویتامین B12 کافی هم مصرف کنید زیرا برای درمان کم‌خونی مناسب است. این ویتامین در غذاهایی مانند تخم‌مرغ، مخمر تغذیه‌ای و گوشت پیدا می‌شود.
کمبود این ویتامین در گیاه‌خواران بسیار شایع است. بنابراین اگر گیاه‌خوار هستید حتما مصرف مکمل‌های غذایی یا جایگزین‌های گیاهی را در نظر داشته باشید.
۷. جلوی ابتلا به دیابت و بیماری‌های قلبی را هم بگیرید
این بیماری‌ها می‌توانند منجر به ضعیف شدن جریان خون و نوروپاتی شوند؛ نوعی آسیب عصبی که گاهی اوقات احساس لرز یا گزگز و سوزش را به همراه دارد. شما با ورزش و رژیم‌های غذایی مناسب می‌توانید به طور قابل توجه‌ای جلوی مبتلا شدن به این بیماری‌ها را بگیرید.
۸. حواستان به چرخه‌ی قاعدگی خود باشد
همانگونه که گفتیم زنان به دلیل دگرگونی‌های هورمونی ممکن است احساس سرما کنند. این موضوع به طور کلی جای نگرانی ندارد، البته اگر چرخه‌ی قاعدگی شما نرمال باشد. در این مواقع با پوشیدن لباس مناسب و گرم کردن محیط می‌توانید مشکل خود را رفع کنید. همچنین اگر به‌تازگی باردار شده یا در دوران یائسگی باشید، بالا و پایین آمدن دمای بدن به طور موقت می‌تواند طبیعی باشد.
بنابراین اگر شرایط مناسب و سالمی دارید، احساس سرما مشکل خاصی در نظر گرفته نمی‌شود. برای تنظیم تعادل هورمونی هم می‌توانید به طور منظم ورزش کنید، استرس خود را مدیریت کنید، غذای خوب و سالم بخورید و همچنین خواب و استراحت کافی داشته باشید.
چه زمانی باید به سراغ پزشک متخصص بروید؟
اگر نکات و راهکارهای بالا را به کار گرفتید و همچنان احساس سرمای غیرطبیعی کردید، بهتر است به سراغ یک پزشک بروید و مشکل خود را با او در میان بگذارید.
پزشک متخصص ممکن است آزمایش‌هایی را برای بررسی تیروئید یا گردش خون شما انجام دهد تا ببیند علت اصلی این مشکل چیست و شما به چه بیماری مبتلا هستید. در حالی که احساس سرما بیشتر اوقات مشکل خاصی نیست، ولی اگر همیشگی باشد یا به طور ناگهانی شروع شود، می‌تواند یک نشانه برای ابتلا به بیماری یا مشکل خاصی به شمار برود. برای نمونه، ممکن است کم‌خونی داشته یا به سندرم رینود دچار شده باشید.
افزون بر احساس سرما ممکن است با نشانه‌های دیگری هم روبه‌رو شوید که حتما باید با پزشک خود در میان بگذارید. در صورتی که نشانه‌های زیر را دیدید، آن‌ها را برای پزشک توصیف کنید.
- نازک شدن مو
- پوست خشک یا پوستی که به‌آسانی کبود می‌شود یا رنگ‌پریده و آبی/کبود به نظر می‌رسد
- دوره‌های قاعدگی طولانی یا شدیدتر
- کاهش یا افزایش وزن ناگهانی و بی‌دلیل
- بی‌حسی و درد دست‌ها و پاها
- مشکلات مرتبط با خوابیدن
- تنگی نفس
- خستگی و احساس ضعف
- دگرگونی‌های خلق‌وخویی
سخن پایانی
اگر همیشه، حتی در دماهای معمولی هم احساس سرما می‌کنید احتمالا به بیماری یا مشکل خاصی از جمله کم‌کاری تیروئید، کمبود وزن، کمبود کالری دریافتی، دیابت، کم‌خونی یا دگرگونی‌های هورمونی دچار هستید.
برای کمک به کارکرد مناسب سوخت‌وساز و تنظیم دمای بدن می‌توانید به طور منظم ورزش کنید، غذاهای کافی و سالم بخورید، خوب بخوابید، مصرف آهن و ویتامین B12 خود را افزایش دهید، بدنتان را همیشه سیراب نگه دارید و تلاش کنید ضعف و خستگی بدن را هم رفع کنید.
با کمک راهکارهایی که بررسی کردیم می‌توانید به طور قابل توجهی جلوی احساس سرما را بگیرید و دمای بدنتان را تنظیم کنید. ولی بهتر است با یک پزشک متخصص هم مشورت کنید و شرایطتان را با اون در میان بگذارید. در صورتی که این راهکارها پاسخ‌گو نباشند، احتمالا به بیماری و مشکلات جدی‌تری دچار شده‌اید. پزشکان با بررسی شما و انجام آزمایش‌های گوناگون می‌توانند علت اصلی را ریشه‌یابی کرده و راهکارهای گوناگونی برای درمان شما معرفی کنند.
منبع: Dr. Axe
