۸ فیلم خشن و تکان‌دهنده که از کتابهای ممنوعه اقتباس شده‌اند
ممنوعیت کتاب، علیرغم نقدهای سازنده و کارساز مستقیم و غیر مستقیم که در زمینه‌های مختلف در کتاب‌ها مطرح می‌شود، همیشه و به دلایل مختلف وجود داشته و تا به امروز نیز وجود دارد. مانند کتاب‌سوزی در آلمان نازی همیشه اتفاقات و تغییرات اجتماعی و سیاسی در سراسر دنیا دلایلی برای ممنوعیت کتاب‌ها بوده است. در حالی که کتابهای ممنوعه‌ی بسیاری را می‌توان نام برد که توجه فراوانی را به خود جلب، و در نهایت به پرده‌ی نقره‌ای راه پیدا کرده‌اند، رمان‌های تحسین‌شده‌ای هم وجود دارند که به دلایل مختلف همچنان در دسته‌ی کتابهای ممنوعه قرار می‌گیرند و حتی الهام گرفتن از آن‌ها برای ساخت فیلم با مشکلاتی مواجه است. در این مطلب ۸ فیلم اقتباسی از کتابهای ممنوعه را نام بردیم و دلیل ممنوعیت هر کدام را توضیح دادیم.
۸. فیلم اقتباسی از کتاب ممنوعه «دلبند» (Beloved)
- کارگردان: جاناتان دمی
- بازیگران: اپرا وینفری، دنی گلاور، تندی نیوتون
- محصول: ۱۹۹۸
- امتیاز متاکریتیک: ۵۷ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۶ از ۱۰
تونی موریسون نویسنده‌ی شگفت‌انگیزی است که انبوهی از آثار کلاسیک ادبی دارد. از میان مجموعه‌ی آثار او «دلبند» برای اقتباس بر پرده‌ی نقره‌ای انتخاب شد. این فیلم با بازی اپرا وینفری، کیمبرلی الیز و تندی نیوتون، زنی به نام سیته (با بازی وینفری) را دنبال می‌کند، که زمانی یک برده بود. ماجرای زندگی سیته مملو از غم و اندوه و آسیب‌های فراوان است. این فیلم نقدهای مثبتی دریافت کرد، به خصوص برای بازی الیز که نقش دنور، دختر سیته را بر عهده داشت.
کتاب «دلبند» به دلیل «خشونت‌آمیز بودن» ممنوع شد. والدین بسیاری نگرانی خود را درباره‌ی محتوایی که فرزندانشان می‌خوانند اعلام کردند که البته قابل درک است. بعضی از سیاستمداران هم اخیرا بدون توجه به زمینه و بن‌مایه‌ی کتاب، بیش از حد بر خشونت روایت شده متمرکز شده‌اند، و آن را فقط به عنوان یک رمان انحرافی دیگر که خشونت بی‌معنی را برمی‌انگیزد، معرفی کرده‌اند.
۷. فیلم اقتباسی از کتاب ممنوعه «بادبادک‌باز» (The Kite Runner)
- کارگردان: مارک فورستر
- بازیگران: خالد عبدالله، زکریا ابراهیمی، همایون ارشادی
- محصول: ۲۰۰۷
- امتیاز متاکریتیک: ۶۱ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۶ از ۱۰
رمان تاثیرگذار «بادبادک‌باز» اثر خالد حسینی در سال ۲۰۰۷ برای یک فیلم سینمایی اقتباس شد. این فیلم که اقتباس وفاداری به کتاب است، شخصیت امیر را در بزرگسالی به تصویر می‌کشد که دوران کودکی خود را در افغانستان مرور می‌کند. این داستان زیبا، تراژدی ظریف خاطره‌ی امیر از افغانستان را به تصویر می‌کشد. برجسته کردن دوستی او با حسن نه تنها بینندگان را با دوستی دلچسب و در عین حال پیچیده‌ای که در رمان ظاهر می‌شود آشنا می‌کند، بلکه تاریخ ظلم و ستم بر قوم هزاره را نیز به تصویر می‌کشد که به پایان تلخ و غم‌انگیز دوستی امیر و حسن ختم می‌شود.
امیر در تلاش برای جبران خیانت خود، به افغانستان باز می‌گردد و فرصت مناسبی برای اصلاح اشتباهاتش پیدا می‌کند. با این حال، در هنگام بازگشت به خانه، متوجه حقایق مهمی در مورد خود و خانواده‌اش در مقایسه با حسن، و شبکه‌های بزرگ‌تر و پیچیده‌تر ظلم در دنیای جدیدی که حالا در بزرگسالی در برابر او قرار دارد، می‌شود.
خشونت واقع‌گرایانه‌ای که در رمان برجسته شده است، دقیقا مانند رمان «دلبند»، انتقاداتی را برانگیخت و منجر به ممنوعیت آن در برخی از مدارس آمریکایی شد. با این وجود، خشونت مورد بحث در چارچوب یک توالی از رویدادهای تاریخی قرار می‌گیرد. یعنی زمانی که افغانستان شاهد تهاجمات متعدد نیروهایی چه در داخل و چه در خارج از مرزهای خود بوده است و همین مساله‌ی اشغال افغانستان، فیلم سال ۲۰۰۷ را بسیار موضوعی و تکان‌دهنده کرده است.
همانند کتاب «دلبند»، به تصویر کشیدن خشونت در داستان یک تصمیم برای هیجان‌انگیزتر کردن داستان و حتی تجلیل از خشونت مزبور نیست. در عوض، صحنه‌های دردناک بسیار واقعی را بازتاب می‌دهند و بررسی می‌کنند که دقیقا چه چیزی باعث می‌شود این درد در طول چند دهه باقی بماند.
۶. فیلم اقتباسی از کتاب ممنوعه «برای همیشه…» (Forever…)
- کارگردان: جان کورتی
- بازیگران: استفانی زیمبالیست، دین باتلر، جان فردریچ
- محصول: ۱۹۷۸
- امتیاز متاکریتیک: –
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۷ از ۱۰
رمان «برای همیشه…» نوشته‌ی جودی بلوم مدت کوتاهی پس از انتشار، در سال ۱۹۷۸ برای یک فیلم سینمایی اقتباس شد. این فیلم با بازی استفانی زیمبالیست و دین باتلر، کاترین ۱۸ ساله را دنبال می‌کند. کاترین یک دانش‌آموز دبیرستانی و دوست‌پسرش مایکل (با بازی باتلر) قصد دارند رابطه‌ی جدیدی را با هم آغاز کنند. همه چیز، از «رالف» حیوان خانگی مایکل گرفته تا گردنبندی که کاترین از مایکل دریافت می‌کند، نشانی از بی‌گناهی این زوج را در خود دارد.
در «برای همیشه» از میان ۸ فیلم اقتباسی از کتابهای ممنوعه این فهرست، تماشای بلوغ عاطفی و عقلی کاترین بسیار جذاب است. با این حال، به خاطر تعصب گروه‌های مذهبی، این کتاب در بین ۱۰۰ کتابی که اغلب سانسور شده‌اند بین سال‌های ۱۹۹۰ و ۱۹۹۹، پس از «جنگ شکلات» (The Chocolate War) و «می‌دانم چرا پرنده در قفس می‌خواند» (I Know Why the Caged Bird Sings)، رتبه‌ی هفتم را به خود اختصاص داده است.
۵. چین‌خوردگی در زمان (A Wrinkle in Time)
- کارگردان: ایوا دوورنی
- بازیگران: اپرا وینفری، ریس ویترسپون، میندی کالینگ
- محصول: ۲۰۱۸
- امتیاز متاکریتیک: ۵۳ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۵۳ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۴.۲ از ۱۰
اپرا وینفری بار دیگر با «چین‌خوردگی در زمان» در لیست ۸ فیلم اقتباسی از کتابهای ممنوعه ظاهر می‌شود. در این فیلم به کارگردانی ایوا دوورنی می‌بینیم که وینفری به افرادی مانند میندی کالینگ، استورم رید، کریس پاین و ریس ویترسپون در بازآفرینی جادوی رمان اصلی می‌پیوندد.
داستان «چین‌خوردگی در زمان» که توسط مادلین لنگل در سال ۱۹۶۲ نوشته شده است، مگ موری ۱۳ ساله و برادرش چارلز والاس را پس از اینکه توسط همسایگان جدید و عجیبشان به دنیای ناشناخته‌ها کشیده می‌شوند در لایه‌های متنوعی از فضا و زمان دنبال می‌کند. خانم واتسیت، خانم هو، و خانم ویچ به این دو کودک در یافتن پدرشان کمک می‌کند که در این مسیر افق‌های دید آن‌ها را در مورد ارزش خود، خانواده و فردیتشان گسترش می‌دهد.
این کتاب در ابتدا به دلیل جنجال‌های مذهبی آن در کلاس‌های درس ممنوع شد و برخی افراد این کتاب را ضدمسیحیت دانستند. بخش خاصی از رمان، عیسی مسیح را در کنار هنرمندان محبوب، دانشمندان و دیگر رهبران مذهبی قرار می‌دهد، که خشم بسیاری را برانگیخت. علاوه بر این، این کتاب همچنین به دلیل ترویج جادوگری از طریق گنجاندن خانم واتسیت، خانم هو، و خانم ویچ مورد انتقاد قرار گرفت.
۴. نفرتی که تو می‌کاری (The Hate U Give)
- کارگردان: جورج تیلمن
- بازیگران: آماندلا استنبرگ، رجینا هال، آنتونی مکی
- محصول: ۲۰۱۸
- امتیاز متاکریتیک: ۸۱ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۵ از ۱۰
در فیلم «نفرتی که تو می‌کاری» به کارگردانی جورج تیلمن که از رمانی به همین نام نوشته‌ی انجی توماس اقتباس شده است، آماندلا استنبرگ برای بازی در کنار عیسی رائه و آنتونی مکی بسیار مورد توجه و تحسین قرار گرفت. این فیلم زندگی را از دیدگاه استار کارتر هفده ساله روایت می‌کند. استار در یک محله‌ی عمدتا سیاه‌پوست زندگی، و در یک دبیرستان سفیدپوست و نخبه تحصیل می‌کند. استار پس از مرگ دوست دوران کودکی‌اش خلیل (با بازی الگی اسمیت) در اثر خشونت پلیس، به سرعت تبدیل به چهره‌ی جنبش محلی می‌شود که به دنبال برقراری عدالت برای او هستند.
دقیقا مانند رمان، فیلم نشان می‌دهد که استار وارد می‌شود و در عین حال به افسانه‌هایی می‌پردازد که همچنان به تداوم و توجیه فرضیات نژادپرستانه در مورد سیاه‌پوستان آمریکایی و تعامل آن‌ها با پلیس، رسانه‌ها و در نهایت دولت ادامه می‌دهند.
این کتاب به دلیل داشتن محتوایی در مورد سومصرف مواد و قتل در مدارس بسیاری در آمریکا ممنوع شد. با این حال، دانش‌آموزان در نواحی مدرسه‌ای مانند نورث آلگنی ادعا می‌کنند که واکنش‌ها بیشتر به بحث در مورد نژاد، خشونت پلیس، و شکنندگی سفیدپوستان مربوط می‌شود.
۳. رنگ ارغوانی (The Color Purple)
- کارگردان: استیون اسپیلبرگ
- بازیگران: دنی گلاور، آدولف سزار، مارگارت آوری
- محصول: ۱۹۸۵
- امتیاز متاکریتیک: ۷۸ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۷ از ۱۰
اپرا وینفری بار دیگر به همراه دنی گلاور به ووپی گلدبرگ در فیلم «رنگ ارغوانی» به لیست ۸ فیلم اقتباسی از کتابهای ممنوعه بازمی‌گردد. این فیلم اقتباسی از شاهکار آلیس واکر به همین نام محصول سال ۱۹۸۲ زندگی سلی و نتی هریس را دنبال می‌کند. داستان گیرایی که زندگی دو خواهر را روایت می‌کند که بارها از هم جدا می‌شوند و دوباره به هم می‌پیوندند، و وصلت چندباره‌ی آن‌ها نور ضعیفی در تاریکی زندگی پر از رنج آن‌ها است.
این فیلم به کارگردانی استیون اسپیلبرگ، مستندی واقعی از درد، عشق و خودکاوی است که این دو خواهر تجربه می‌کنند. زندگی‌های به ظاهر متفاوت سلی و نتی، لحظات وحشتناک دوران زن‌ستیزانه‌ی اوایل دهه‌ی ۱۹۰۰ را برجسته می‌کند و در نهایت احساس بی‌نظیر رفاقت و خواهرانگی را که سلی و نتی با یکدیگر به اشتراک می‌گذارند، به تصویر می‌کشد.
این کتاب به دلیل وجود محتوایی چون تعرض، کودک‌آزاری، نژادپرستی خشونت‌آمیز و روابط عجیب، در چندین مدرسه‌ی آمریکایی ممنوع شده است. این رمان قبل از اینکه به رتبه ۵۰ سقوط کند، در فهرست ۱۰۰ کتاب برتر ممنوعه و چالش‌برانگیز انجمن کتابخانه‌های آمریکا در هر دو دهه‌ی ۱۹۹۰ و ۲۰۰۰ در رتبه‌ی ۱۷ قرار داشت.
۲. مزایای گوشه‌گیر بودن (The Perks of Being a Wallflower)
- کارگردان: استیون شباسکی
- بازیگران: لوگان لرمان، اما واتسون، ازرا میلر
- محصول: ۲۰۱۲
- امتیاز متاکریتیک: ۶۷ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۹ از ۱۰
«مزایای گوشه‌گیر بودن» دومین فیلم اقتباسی از کتابهای ممنوعه، نوشته‌ی استیون شباسکی، یک رمان محبوب درباره‌ی دوران بلوغ است که چارلی کلمکیس، نوجوانی درونگرا را دنبال می‌کند که با پاتریک و سم دوست می‌شود. پاتریک و سم امیدوارند چارلی را از پوسته‌اش بیرون بیاورند، و در حالی که این سه نفر با موانع ناگهانی روبرو می‌شوند، فیلم به طور کلی زیبایی دوستی آن‌ها را به تصویر می‌کشد در حالی که آرام به ریشه‌های اضطراب اجتماعی چارلی می‌پردازد.
این فیلم که توسط خود شباسکی کارگردانی شد، لوگان لرمان را در نقش چارلی گوشه‌گیر نشان می‌دهد که دوستان جدیدش و همچنین اعضای خانواده‌اش به او کمک می‌کنند تا حرف‌هایش را بزند و متعهد می‌شوند که با وجود ناامنی‌هایی که او احساس می‌کند کنارش بمانند.
برخی از والدین و مدیران مدرسه نگرانی‌های خود را از این کتاب به خاطر اشارات صریح به استفاده از مواد مخدر و صحبت‌های بزرگسالانه ابراز کردند. در نتیجه، این کتاب حداقل شش بار در فهرست کتابهای مورد چالش انجمن کتابخانه‌های آمریکا قرار گرفته است.
۱. گتسبی بزرگ (The Great Gatsby)
- کارگردان: باز لورمن
- بازیگران: لئوناردو دی‌کاپریو، توبی مک‌گوایر، کری مولیگان
- محصول: ۲۰۱۳
- امتیاز متاکریتیک: ۵۵ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۲ از ۱۰
کتاب «گتسبی بزرگ» اثر اف اسکات فیتزجرالد توسط باز لورمن برای فیلمی به همین نام اقتباس شد. این کتاب و فیلم، نیک کاراوی و زندگی جدید او در شهر نیویورک دهه ۱۹۲۰، به ویژه جی گتسبی را دنبال می‌کنند. این میلیونر خودساخته به عنوان یکی از نمادهای شهر می‌درخشد و چشمش به دیزی بوکانان است. در کنار تلاش او برای جلب نظر دیزی، علیرغم ازدواجش با تام بوکانن، داستان به تفسیری پیچیده درباره‌ی طبقه‌ی اجتماعی، مصرف زیاد نوشیدنی‌های ممنوعه، و بی‌بند و باری می‌پردازد.
در اقتباس باز لورمن از این کتاب لئوناردو دی کاپریو، توبی مگوایر و کری مولیگان نقش‌آفرینی می‌کنند. «گتسبی بزرگ» به عنوان یک فیلم بسیار پر زرق‌و‌برق، این سه نفر را نشان می‌دهد که لباس‌های مجلل به تن دارند، در خانه‌های اعیانی زندگی، و مهمانی‌های گران‌قیمت و خاص برگزار می‌کنند. فیلم نه تنها زیبایی‌شناسی پرشور دهه‌ی بیست را به تصویر می‌کشد، بلکه به نقد رمان از طبقه‌ی اجتماعی و ثروت نیز می‌پردازد. لورمن با کشاندن شخصیت‌هایش از عرش به فرش، مضامین رمان را به زیبایی به تصویر می‌کشد و در عین حال تفسیر خود را از یک کلاسیک محبوب ارائه می‌کند.
علیرغم جایگاه «گتسبی بزرگ» در میان ادبیات شاخص، این کتاب در چندین مدرسه با استناد به کاوش در مورد جنسیت‌زدگی، روابط نامشروع، خشونت و بیان صریح ممنوع شده است.
منبع: movie web
