نقدها و نمرات فیلم اسپنسر؛ پرتره‌ی دلخراش پرنسس مرموز
فیلم سینمایی «اسپنسر» (Spencer) اثر جدید پابلو لارائین که از آخر هفته گذشته در سینماهای ایالات متحده آمریکا اکران شد از جمله فیلم‌های چند ماه اخیر هالیوود بوده که با واکنش رضایت‌آمیز منتقدان انگلیسی‌زبان همراه شده است.
اسپنسر با حضور کریستن استوارت در نقش پرنسس دایانا روایتی داستانی را از تصمیم او برای پایان‌دادن به ازدواجش با پرنس چارلز و ترک خانواده سلطنتی ارائه می‌دهد. فیلم ابتدا در جشنواره بین‌المللی فیلم ونیز ۲۰۲۱ به نمایش درآمد و همانجا هم با نقدهای مثبتی مواجه شد اما طی هفته‌های گذشته و با نزدیک‌شدن به اکران فیلم در آمریکا، شاهد واکنش‌های کامل‌تر و گسترده‌تر منتقدان به این اثر بودیم.
در کل بازی کریستین استوارت یکی از جنبه‌های به شدت تحسین‌شده فیلم بوده که توسط اکثریت منتقدان یک‌صدا تحسین شده است. در حالی که برخی نقدها برداشت فیلم از وضعیت بحرانی دایانا را هنرمندانه و خلاقانه ارزیابی کرده‌اند بعضی دیگر این اثر را به اندازه دو فیلم قبلی کارگردان نوآورانه ندانسته‌اند اما در نهایت کلیت نقدها مثبت و تمجیدآمیز بوده.
فیلم در وبسایت متاکریتیک از مجموع ۵۱ نقد، ۴۱ نقد مثبت، ۹ نقد میانه و ۱ نقد منفی دریافت کرده تا نهایتا نمره متا ۷۷ را به خود اختصاص دهد. اسپنسر در بررسی راتن تومیتوز هم فیلم محبوبی بوده و توانسته رضایت ۸۴ درصد از منتقدین را به خود جلب کند.
این اثر سینمایی را پابلو لارائین جلوی دوربین برده است. لارائین یک فیلم‌ساز اهل شیلی است که سابقه ساخت چندین فیلم بلند را همچون «نه» (No)، «نرودا» (Neruda) و «جکی» (Jackie) در کارنامه دارد.
نگاهی دقیق‌تر به بخش‌هایی از نقدهای منتقدان انگلیسی‌زبان می‌تواند با جزییات بیشتری دیدگاه این دسته از اهالی سینما را به فیلم اسپنسر نمایش دهد.
ورایتی – اوون گلایبرمن
امتیاز: ۱۰۰ از ۱۰۰
اسپنسر فیلم باشکوه پابلو لارائین درباره پرنسس دایانا و چگونگی رهایی او است از زندگی که انتخاب کرد؛ زندگی که او را به یک ستاره تبدیل کرد و زندگی که در حال نابودکردن او بود.
اسپنسر فیلمی است که به شدت با حال و هوای فیلم دیگر لارائین یعنی «جکی» مطابقت دارد، درام سال ۲۰۱۶ او که در آن ناتالی پورتمن به طرز درخشانی شخصیت جکی کندی را طی هفته پس از ترور جان اف کندی به تصویر می‌کشد. جکی را اثری درخشان می‌دانستم و اسپنسر را هم که قهرمانش را درون یک لحظه سرنوشت‌ساز از حقیقت و در یک دوره گذار قرار می‌دهد، به همان اندازه خوب ارزیابی میکنم یا حتی بهتر از آن.
کل فیلم طی تعطیلات کریسمس جریان دارد، حدودا ۱۰ سال پس از ازدواج دایانا و پرنس چارلز که سال ۱۹۸۱ اتفاق افتاد و به شکلی که گویا مخاطب دارد درون دفتر خاطرات روزمره دایانا سرک می‌کشد و او را می‌پاید، وقایع زندگی‌اش را مرور می‌کند، وقایعی که به دایانا نشان می‌دهند ناامیدی او از زندگی‌اش به عاملی شدیدا تعیین‌کننده تبدیل شده است که تمام فکر و ذکرش را به اشغال درآورده.
اسکرین‌دیلی – جاناتان رامنی
امتیاز: ۸۰ از ۱۰۰
اسپنسر فیلم پابلو لارائین که در جشنواره بین‌المللی فیلم ونیز حضور داشت به سختی می‌توانست زمان‌بندی بهتری برای نمایش خود پیدا کند چرا که با توجه به حواشی اخیر پیرامون خانواده سلطنتی بریتانیا، مضامین این فیلم سینمایی به شدت در ارتباط با وقایع فعلی به نظر می‌رسند. این در حالی است که فیلم ۲۴ سال پس از مرگ پرنسس دایانا (سوژه اصلی فیلم) در یک تصادف رانندگی در پاریس، به نمایش درمی‌آید.
فیلم با توجه به موضوعش قادر خواهد بود تماشاگرانی را فراتر از دایره مخاطبان همیشگی کارگردان چیره‌دست شیلیایی به خود جذب کند، اگر چه برخی از این بینندگان ممکن است از دیدن اینکه این فیلم هنری تا چه حد از سریال آبکی پرزرق و برقی مثل «تاج» (The Crown) فاصله دارد شگفت‌زده شوند.
این فیلم را می‌توان هم‌نشین بسیار جذاب اثر دیگر لارائین یعنی جکی در نظر گرفت؛ فیلمی که یک شخصیت مرکزی زن دیگر را دچار بحران به تصویر می‌کشید. اسپنسر با مجموعه آشنایی از افسانه‌ها و تصاویری که پیرامون دایانا شکل گرفته بازی کرده و آن‌ها را می‌شکافد تا بینشی همدلانه و هوشمندانه از زنی ارائه دهد که زندانی شهرت و امتیازهایش بود؛ آن هم در فیلمی که کریستین استوارت نقش اصلی‌اش را برعهده دارد، نقشی شکننده، لطیف، گاهی اوقات بازیگوش و تا حدی مرموز و عجیب.
هالیوود ریپورتر – دیوید رونی
امتیاز: ۸۰ از ۱۰۰
پابلو لارائین و استیون نایت فیلم‌نامه‌نویس این فیلم جسورانه، بر یک تعطیلات سه روزه آخر هفته کریسمس در املاک ساندرینگهام ملکه الیزابت دوم در شهرستان نورفک طی سال‌های آغازین دهه ۱۹۹۰ تمرکز کرده‌اند. زمانی که ساختگی و ریاکارانه‌بودن مناسبات درونی ازدواج دایانا و پرنس چارلز دیگر غیرقابل تحمل شده بود.
فیلم که عنوان «داستانی از یک تراژدی واقعی» را یدک می‌کشد، تعمقی است درباب زنی در شرایط فوق‌العاده دشوار که با بازی درخشان کریستین استوارت همراه شده.
جکی فیلم شگفت‌انگیز و اولین اثر انگلیسی‌زبان این کارگردان اهل شیلی لنز پرنفوذ دوربین خود را روی ژاکلین کندی و وضعیت بحرانی او پس از ترور شوهرش متمرکز کرده بود. گرچه هر دو فیلم نوعی صمیمیت بی‌پرده و بسیار طبیعی درونی دارند اما فیلم جدید او برخلاف اثر قبلی یک زن دیگر را این بار در معرض افکار عمومی بررسی می‌کند؛ زنی که با یک بحران فزاینده اجتناب‌ناپذیر روبرو می‌شود و پیامد این موقعیت قرارگرفتن در معرض تابش خشن نورافکن افکار عمومی و رسانه‌هاست که پیش از این هم به او آسیب‌هایی رسانده بودند.
ایندی‌وایر – بن کرول
امتیاز: ۶۷ از ۱۰۰
جدیدترین فیلم لارائین درون مجموعه آثار متنوع او از نظر روایی از جکی نخ‌نماتر است و از نظر فرمی نیز به اندازه فیلم دیگرش «اما» سرکش و طغیان‌گر نیست. در واقع می‌شود گفت این اثر نقطه میانی جالبی را بین دو فیلم قبلی ایجاد کرده است.
شاید از این جهت که هنوز آن قدر که باید از زمان مرگ دایانا فاصله نگرفته‌ایم، شاید چون هنوز چهره واقعی او در ذهن‌ها تا حدی روشن و تعریف‌شده باقی مانده؛ در هر صورت هر دلیلی که داشته باشد، نایت و لارائین به خود اجازه نمی‌دهند همان آزادی را که در شکل‌دادن به فرم فیلم برای خود قائل بوده‌اند برای شکل‌دادن به شخصیت دایانا – پیشینه، انگیزه‌ها و واکنش‌های لحظه‌ای او – هم قایل شوند. عملکرد کریستین استوارت در نقش دایانا فوق‌العاده است اما مخاطب هنگام تماشای فیلم این حس را پیدا می‌کند که اگر به شخصیت اجازه داده می‌شد به اندازه همه چیزهای دیگر اطرافش رها و رام‌نشدنی باشد آنگاه بازی استوارت از این هم تماشایی‌تر جلوه می‌کرد.
