۵ فایده‌ی مهم خواب دیدن و تأثیر آن بر سلامتی
اگر روزانه ۸ ساعت را به خوابیدن اختصاص دهید، بدین معنا است که یک سوم زندگی خود را با خوابیدن سپری خواهید کرد. اگرچه شاید گمان کنید با خوابیدن نمی‌توانید دستاوردی داشته باشید، ولی در هر صورت بخشی ضروری از زندگی است. هنگامی که بدن شما در حال استراحت است، سیستم عضلانی و ایمنی بدن بازیابی شده و دوباره شکل می‌گیرد. هنگام خواب دیدن هم احساسات و ذهن شما جانی دوباره می‌گیرند و تقویت می‌شوند. بنابراین، اگر خواب می‌بینید، قدر آن را بدانید و زمان مشخصی را برای این پدیده‌ی شگفت‌انگیز در نظر بگیرید.
هنگامی که شب‌ها به خواب می‌روید، کم‌وبیش سه تا پنج خواب و رویای گوناگون خواهید دید. این خواب‌ها ممکن است از چند ثانیه تا ۳۰ دقیقه به درازا بکشند. در حالی که رویا دیدنِ نوزادان نیمی از زمان خواب آن‌ها را شامل می‌شود، بزرگسالان تنها یک پنجم از زمان خواب‌شان را با دیدن رویا می‌گذرانند.
اهمیتی ندارد چه تعداد خواب ببینید و چه اندازه آن‌ها را هنگام بیداری به یاد آورید، در هر صورت فواید ویژه‌ای دارند و عصب‌پژوهان هم به رازهای جالب و مهمی درباره‌ی خواب و رویا دیدن پی برده‌اند. در این نوشتار به رازها و تأثیرات مثبت خواب دیدن می‌پردازیم. در ادامه با دیجی‌کالا مگ و ۵ فایده‌ی خواب دیدن همراه باشید.
۱. خواب دیدن شما را باهوش می‌کند
شاید شنیده باشید که می‌گویند اگر بلاتکلیف هستید و نمی‌دانید چه تصمیمی بگیرید، بخوابید و ذهن‌تان را آسوده کنید. این باور کاملا درست است، زیرا خواب خوب و مناسب می‌تواند ذهن شما را خالی کند تا بهتر تصمیم بگیرید. حتا ممکن است پاسخ‌تان را هم در رویاهایی که می‌بینید، پیدا کنید.
با توجه به پژوهش‌های «دانشگاه هاروارد»، خواب دیدن منجر به تقویت حافظه می‌شود. در این پژوهش‌ها، از ۹۹ تن خواسته شد یک بازی هزارتوی مجازی را اجرا کنند و اشیای موجود در هزارتو را به یاد بسپارند. نیمی از این مردم خواب ۹۰ دقیقه‌ای پس از اجرای بازی داشتند و نیمی دیگر نخوابیدند.
کسانی که خوابیده بودند شمار اشیای بیشتری را نسبت به آن‌هایی که نخوابیده بودند، به یاد آوردند. این یادآوری ۱۰ برابر بیشتر بود. بنابراین، پژوهشگران به این نتیجه رسیده‌اند که خوابیدن و رویا دیدن می‌تواند حافظه را تقویت، منظم و منسجم‌تر کند و هوش و حواس دقیق‌تری را به دنبال داشته باشد.
۲. خواب دیدن به سلامتی عاطفی کمک می‌کند
رویاهای شبانه‌ی شما نقش یک روان‌درمانگر را ایفا می‌کنند. چیزی که در خواب می‌بینید شاید واقعی نباشد، ولی با توجه به داده‌های مجلهی «Spirituality & Health»، احساسات وابسته به این رویاها کاملا واقعی هستند.
در واقع، مغز شما شب‌ها رویدادهای استرس‌زا و پریشان‌کننده را می‌گیرد و با آن‌ها دست‌وپنجه نرم می‌کند. مغز شما احساسات ناخوشایند را از حافظه جدا می‌کند، آن‌ها را بررسی می‌کند و تصمیم می‌گیرد چه چیزهایی را به یاد بسپرد و چه چیزهایی را از یاد ببرد. اکنون با توجه به گفته‌های مجلهی علمی «Scientific American»، خواب دیدن به شما کمک می‌کند این احساسات را پردازش کرده و تفسیر کنید. به‌راستی خواب دیدن راهکاری تأثیرگذار برای روبه‌رو شدن با احساسات آزاردهنده است. این کار اهمیت فراوانی دارد، زیرا پردازش احساسات منفی و ناراحت‌کننده به کاهش پریشانی و اضطراب کمک شایانی می‌کند. بنابراین، شب‌هنگام با خوابیدن و خواب دیدن می‌توانید رویدادهای منفیِ روزی را که سپری کردید، بشناسید، تحلیل کنید و از لحاظ روحی و عاطفی آسوده شوید.
۳. خواب دیدن کیفیت خواب را بالا می‌برد
با توجه به مطالعات مجلهی «Frontiers in Psychology»، رویا دیدن به شما کمک می‌کند خواب بهتر و باکیفیت‌تری داشته باشید. «زیگموند فروید» (Sigmund Freud)، بنیان‌گذار پرآوازه‌ی علم روان‌کاوی، رویاها را «نگهبانان خواب» می‌دانست. مطالعات این مجله هم نظریه‌ی کهن فروید را تأیید کرده‌اند.
پژوهشگران پی برده‌اند که خواب ندیدن می‌تواند منجر به اختلالات گوناگونی در خواب شود. همان‌گونه که همه می‌دانند، خوابِ خوب برای سلامتی ذهن و بدن ضروری است. بنابراین، رویا دیدن می‌تواند خواب مناسب‌تر و در نتیجه سلامتی بیشتری برای شما به ارمغان بیاورد و زندگی بهتری در اختیارتان بگذارد.
۴. خواب دیدن به شما برای رویارویی با ترس‌هایتان کمک می‌کند
آیا تا به حال نام «رویای شفاف» (Lucid dream) به گوش‌تان خورده؟ رویای شفاف، به رویایی گفته می‌شود که انسان از واقعی نبودن آن و قرار گرفتن در حالت رویا آگاه است. کسانی که رویای شفاف می‌بینند، می‌توانند مانند یک نقاش که هر چه می‌خواهد روی بوم می‌کشد، به دست‌کاری رویا بپردازند و هر کاری را که دوست دارند، انجام بدهند.
شما اگر اضطراب، پریشانی یا ترس خاصی دارید، می‌توانید در رویا با آن مواجه شوید و بدون آنکه چیزی برای از دست دادن داشته باشید، با آن بجنگید. این رویای شفاف می‌تواند به برنامه‌ریزی دوباره‌ی مغز شما کمک کند تا بالاخره از ترس‌هایی که در جهان واقعی دارید، رها شوید.
۵. خواب دیدن حال‌تان را خوب می‌کند
شما می‌توانید با روحیه‌ای غمگین و حالی خراب به رختخواب بروید و پس از یک خواب دل‌چسب و دیدن رویاهای گوناگون، باحال‌وهوای تازه و دگرگون‌شده‌ای بیدار شوید.
برخی پژوهش‌ها نشان داده‌اند خواب دیدن می‌تواند حال شما را خوب کند. در یک پژوهش از ۶۰ تن که احساس غم و افسردگی می‌کردند، کمک گرفتند تا این موضوع را آزمایش کنند. این ۶۰ نفر با روحیه‌ای غمگین و ناراحت به خواب رفتند و در آغاز با رویاهای منفی رویارو شدند. ولی در ادامه رویاهای منفی کمتری دیدند و سپس پس از بیدار شدن احساس بسیار بهتری داشتند و کمتر احساس ناراحتی می‌کردند.
سخن پایانی
خواب کافی و مناسب دارای فواید بسیاری است و از بخش‌های بنیادین زندگی و حفظ سلامتی به شمار می‌رود. خوابیدن و استراحت کردن می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تقویت کند، از افزایش وزن جلوگیری کند، به کارکرد قلب نیرو ببخشد، خلق‌وخو را بهتر کند، و منجر به نوآوری، افزایش حافظه و همچنین بالا رفتن کارکردهای بدن شود.
فواید خواب به این گزینه‌ها خلاصه نمی‌شود و همان‌گونه که گفتیم، رویا و خواب دیدن هم مزایای ویژه‌ی خودشان را دارند. از این پس تلاش کنید به خواب‌تان اهمیت بیشتری بدهید و همیشه خواب کافی و مناسب داشته باشید. با داشتن خواب کافی و دیدن رویا می‌توانید زندگی سالم‌تری را تجربه کرده و از بیشتر درگیری‌های روحی و عاطفی رهایی پیدا کنید.
منبع: Goodnet, SCL Health
