چرا باید بیشتر بخندیم؟ (حتی اگر کار سختی باشد!)
خندیدن با صدای بلند نه تنها حس خوبی دارد، بلکه جذابیت شما را هم افزایش میدهد و منجر می‌شود اطرافیانتان از بودن در کنار شما لذت ببرند. افزون بر این، روابط قوی‌تری هم خواهید داشت و سلامت جسمی و روحی‌اتان را با این داروی طبیعی بهبود می‌بخشید.
ولی پرسشی که پیش می‌آید این است که چرا می‌خندیم و این خندیدن از دید زیست‌شنایی چه معنایی دارید؟ در این نوشتار می‌خواهیم خندیدن را بررسی کنیم و ببینیم چرا خنده و شوخ‌طبع بودن می‌توانند به داشتن زندگی طولانی و لذت‌بخش کمک کنند. در ادامه با دیجی‌کالا مگ و فواید خندیدن همراه باشید.
خنده چیست و چه فوایدی دارد؟
یکی از بهترین راهکارها برای هک کردن مواد شیمیایی مغز به منظور شادی بیشتر، خندیدن است. خندیدن به‌عنوان «نشان دادن احساسات» از جمله شادی، لذت بردن و تمسخر شناخته می‌شود که با صدای خنده یا قهقهه همراه است.
آیا خندیدن گونه‌ای احساس است؟
بیشتر کارشناسان خنده را گونه‌ای از احساسات تلقی می‌کنند. در حقیقت، خنده را بیشتر یک «احساس مسری» می‌دانند، زیرا احساسی است که از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شود. درباره‌ی اینکه هنگام خندیدن چه رویدادهایی در بدن ما رخ می‌دهند، همچنان چیزهای ناشناخته‌ی فراوانی وجود دارند و پژوهشگران اطلاعات دقیقی از آن‌ها پیدا نکرده‌اند. به گفته‌ی مجله‌ی «Psychology Today»، اگرچه خندیدن یکی از ویژگی‌های متمایز انسان‌ها است، ولی اطلاعات کمی درباره‌ی مکانیسم و شیوه‌ی کارکرد آن وجود دارد.
در حال حاضر، تنها چیزی که می‌دانیم این است که مردم در چندین موقعیت زیر تمایل به خندیدن دارند؛
- به دیگران نشان دهند که گمان می‌کنند چیزی خنده‌دار است
- به دلیل خجالت یا معذب بودن جلوی دیگران
- آسان‌تر کردن ارتباط با دیگران، صمیمی شدن و درک سایر مردم
آیا خندیدن نشانه‌ی خوشحالی است؟
خنده بیشتر اوقات در میان افرادی که همیشه شاد هستند، رخ میدهد و می‌تواند به دیگران هم سرایت کرده و آن‌ها را هم شاد کند. در انسان‌ها و نخستی‌سانان، خنده منجر به ترشح اندورفین و سایر مواد شیمیایی «حال خوب کن» می‌شود که به تقویت پیوندهای اجتماعی، کاهش درد و افزایش انگیزه کمک می‌کنند و سلامت کلی روانی و عاطفی را به دنبال دارند. خندیدن حتی باعث می‌شود کالری هم بسوزانید، ولی این کالری آن‌قدرها هم زیاد نیست و در مقایسه با کارهایی مانند ورزش بسیار ناچیز است.
هنگامی که می‌خندید، به طور طبیعی خود را در برابر آسیب‌های مخرب استرس محافظت می‌کنید، زیرا خندیدن جلوی واکنش‌های استرسی و دفاعی بدن شما از جمله «واکنش ستیز یا گریز» را می‌گیرد. افزون بر این، خنده دیگران را به شما جذب و نزدیک‌تر می‌کند، چون هرچه شادتر به نظر برسید، اطرافیان شما هم احساس خوشحالی خواهند کرد.
خندیدن چه فوایدی دارد؟
در پژوهش‌ها به این نتیجه رسیده‌اند که خنده با ده‌ها فایده‌ی گوناگون برای سلامتی همراه است. در حقیقت، خنده‌ی همیشگی می‌تواند به شما کمک کند عمری درازتر داشته باشید. در یک پژوهش در سال ۲۰۱۶، پژوهشگران پی بردند کسانی که شوخ‌طبعی بسیار قوی دارند، در مقایسه با کسانی که نمی‌خندند، عمر بسیار درازتری خواهند داشت، زیرا با خندیدن می‌توانند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عفونتها را کاهش دهند.
خنده با فواید گوناگونی که در ادامه می‌بینید، همراه است و سلامت جسمی و روحی شما را تقویت می‌کند؛
- روحیه‌ی شما را بهبود می‌بخشد، و نشانه‌های اضطراب، عصبانیت، خشم و کینه، افسردگی و ناراحتی را کاهش میدهد.
- با کاهش هورمون‌های استرس بدن، سیستم ایمنی شما را تقویت می‌کند و منجر به افزایش سلول‌های ایمنی و پادتن‌های مبارزه‌کننده با عفونتها می‌شود.
- ماهیچه‌ها را شل می‌کند و تنش را از میان می‌برد.
- گردش و جریان خون را افزایش میدهد و می‌تواند به محافظت در برابر بیماری‌های قلبی کمک کند.
- تاب‌آوری ذهنی و جسمی را بهبود می‌بخشد. به گفته‌ی برخی از پژوهشگران، خنده از این نظر با ورزش برابری می‌کند!
- درد را کاهش میدهد.
- پیوند میان دوستان را قوی‌تر می‌کند و جذابیت میان مردان و زنان را افزایش میدهد. همچنین گفته می‌شود زن‌ها بیشتر قدر خنده را می‌دانند، زیرا به طور میانگین ۱۲۰ درصد بیشتر از مردها می‌خندند.
- به شما کمک می‌کند تا دیگران را زودتر ببخشید و ذهنیت جدیدی هنگام مواجه شدن با چالش‌های گوناگون داشته باشید.
- هوشیاری، حافظه، خلاقیت و پربار بودن شما را به‌ویژه در محل کار افزایش میدهد.
- به طور کلی مثبت‌اندیشی و خوش‌بین بودن شما را بیشتر می‌کند تا بهتر با موقعیت‌ها و چالش‌های تازه روبه‌رو شوید.
چگونه بیشتر بخندیم و زندگی شادتری داشته باشیم؟
«رابرت پروین» (Robert Provine)، استاد دانشگاه مریلند، بر این باور است که خنده همیشه هم به طنز و چیزهای خنده‌دار ربط ندارد و در واقع با ارتباط با دیگران و پیوندهای اجتماعی هم مرتبط است. پژوهش‌های او نشان داده‌اند که مردم در حقیقت هنگام گفت‌وگو و تعاملاتشان، در مقایسه با زمانی که تنهایی فیلم یا نوشته‌های خنده‌دار می‌بینند و می‌خوانند، بیشتر می‌خندند. افزون بر این، برخی مطالعات هم نشان داده‌اند هنگامی که پیش دیگران هستیم، احتمال دارد تا ۳۰ درصد بیشتر به چیزهای خنده‌دار بخندیم!
با توجه به اطلاعات وب‌سایت «HelpGuide»، به اشتراک گذاشتن طنز و خنده، در واقع نیمی از سرگرمی و لذت را شکل میدهد. در حقیقت، بیشترِ خندیدن‌ها از شنیدن خود جوک یا موقعیت خنده‌دار ناشی نمی‌شوند، بلکه گذراندن وقت با دوستان یا خانواده و بودن در کنار آن‌ها پیدایش خنده را در پی دارد. همین جنبه‌ی اجتماعی است که نقش مهمی در فواید خنده برای سلامتی ایفا می‌کند.
اکنون که اطلاعات بیشتری درباره‌ی خنده، شیوه‌ی پیدایش آن و فوایدی که برای سلامتی دارد، به دست آوردیم، باید ببینیم چگونه می‌توانیم زمان بیشتری را با خنده سپری کنیم. در ادامه چند راهکار آورده‌ایم که به شما کمک می‌کنند در زندگی روزمره‌اتان بیشتر بخندید و اوقاتتان را در خوشی و سلامتی بگذرانید؛
- در موقعیت‌های اجتماعی و پیرامونتان به آنچه که دیگران فکر می‌کنند خنده‌دار است، توجه کنید. خندیدن با دیگران یک راه عالی برای ایجاد روابط قوی‌تر است و استرس ناشی از تنها بودن را کاهش میدهد. تلاش کنید خندیدن را از دیگران یاد بگیرید و شادتر باشید.
- هنگام گفت‌وگو و معاشرت با دیگران، گوشی همراه خود را کنار بگذارید و تلاش کنید جلوی حواس‌پرتی‌ها را بگیرید. هرچه بیشتر به مردم توجه کنید و واقعا کنارشان حضور داشته باشید، بیشتر می‌توانید شوخی‌ها و جوک‌های آن‌ها را متوجه شوید و ازشان لذت ببرید. هنگامی که خنده‌ی دیگران را می‌شنوید، از آن‌ها دلیل خنده‌اشان را بپرسید و ببینید چه چیز خنده‌داری در کار است تا شما هم کمی بخندید.
- زمان بیشتری را با افراد شوخ، بامزه، بازیگوش و شاد سپری کنید. برخی راهکارهای ساده برای یافتن موقعیت‌های مناسب برای خندیدن شامل مهمانی‌ها، بازی کردن با دیگران، رفتن به اجراهای کمدی، خاطره تعریف کردن و جوک گفتن در جمع‌های گوناگون و ورزش کردن‌های گروهی می‌شوند.
- برنامه‌ها، کتاب‌ها، پادکست‌ها، فیلم‌های خنده‌دار و… را پیدا کرده و تلاش کنید از هر چیزی که زندگی شما را شاداب‌تر می‌کنند، کمک بگیرید تا روحیه‌اتان را دگرگون کنید و بیشتر بخندید.
- اگر نمی‌توانید به اجراها و استندآپ کمدی‌ها بروید، دست‌کم آن‌ها را در اینترنت ببینید.
- تلاش کنید از شوخ‌طبعی برای مقابله با موقعیت‌های دشوار و جروبحث‌ها کمک بگیرید، البته حواستان باشد به کسی بی‌احترامی نکنید. اگر با کسی اختلاف نظر دارید، می‌توانید از کمی خنده و شوخی برای کاهش تنش، عصبانیت و حالت تدافعی خود و طرف مقابلتان کمک بگیرید و ذهنیت بهتری پیدا کنید.
- به‌سادگی تلاش کنید بیشتر لبخند بزنید. لبخند زدن آغازکننده‌ی خندیدن و قهقهه زدن است و به همان اندازه مسری به شمار می‌رود. هنگام رودررویی با دیگران و گفت‌وگو با آن‌ها، شانس بیشتری برای لبخند زدن و خوش‌رو بودن خواهید داشت. پس با دیگران در ارتباط باشید، ارتباط چشمی‌اتان را حفظ کنید و حواس‌پرتی‌ها را کنار بگذارید.
- برای تقویت روحیه و خلق‌وخویتان به سراغ قدردان بودن از زندگی و لذت‌های آن بروید. هرچه بیشتر شکرگزار باشید، احتمال اینکه احساس خوشبختی کنید و بخندید بیشتر می‌شود. با نوشتن رویدادهای روزانه و خاطره‌نویسی، می‌توانید لذت‌های زندگی را ثبت کنید و برای آن‌ها سپاس‌گزار باشید. خنده را می‌توان یک هدیه از سوی کائنات در نظر گرفت که راهی عالی برای کنار آمدن با غم و مشکلات است. بنابراین، با خنده نعمت‌های زندگی‌اتان را بشمارید، برای آن‌ها شکرگزار باشید و به جنگ با مشکلات روحی بروید.
- با شرکت در کلاس‌های یوگای خنده یا خنده‌درمانی، «خنده‌های مصنوعی و شبیه‌سازی‌‌شده» را امتحان کنید تا شما را شادتر کنند.
به‌سادگی شوخ‌طبع شوید!
شاید بر این باور باشید که به طور طبیعی آدم شوخ‌طبع و بامزه‌ای نیستید. اگر می‌خواهید روی شاد بودن خود و خندیدن بیشتر کار کنید، در ادامه چند نکته و ترفند را آورده‌ایم که کمدین‌ها و پژوهشگران با انجام مطالعات گوناگون آن‌ها را پیشنهاد می‌کنند. با کمک این ترفندها می‌توانید به‌آسانی شوخ‌طبع شوید و نه تنها خودتان، بلکه دیگران را هم بخندانید؛
- احمقانه و خودجوش‌تر رفتار کنید. اگر خودتان را کمتر جدی بگیرید، فرصت‌های بیشتری را برای خندیدن پیدا خواهید کرد.
- اعتمادبه‌نفس و عزت نفس خود را تقویت کنید و پیش‌داوری دیگران را نادیده بگیرید. اگر قرار باشد اعتمادبه‌نفس نداشته باشید و حالت تدافعی و انتقادی نسبت به دیگران و خودتان بگیرید، خندیدن به موقعیت‌های گوناگون سخت‌تر خواهد شد. هرچه زندگی را بیشتر با نگرشی بدون قضاوت و با عزت نفس پیش ببرید، با موقعیت‌های شاد و خنده‌دار بیشتری روبه‌رو خواهید شد.
- احساسات خود را بشناسید و خویشتن‌آگاه شوید. مردمی که با احساسات خود هماهنگ هستند، آن‌هایی که توانایی بیشتری در مهار استرس دارند و کسانی که می‌توانند بیشتر با مردم و احساسات آن‌ها همدلی کنند، بهتر خواهند توانست با دیگران ارتباط برقرار کنند و بیشتر بخندند.
- در موقعیت‌های گوناگون به دنبال طنز و چیزهای خنده‌دار باشید، حتی در رویدادهایی که ممکن است ناامیدکننده یا غمگین به نظر برسند.
خطرات و عوارض جانبی
آیا زیادی خندیدن بد و خطرناک است؟ مثلا آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید که خندیدن زیاد ممکن است شما را به کشتن دهد؟
به طور کلی، خندیدن کاملا طبیعی است و تأثیر مثبتی روی سلامتی می‌گذارد. خنده خطرات بسیار ناچیزی دارد و از آن سو می‌تواند فواید فراوانی برای سلامتی بدن به دنبال داشته باشد. افزون بر فوایدی که پیشتر گفتیم، خنده می‌تواند کارکرد شریان‌های خونی را تقویت کند و گرفتگی عروق خونی را هم کاهش دهد.
اگر برای طولانی‌مدت بدون آنکه بتوانید خودتان را کنترل کنید بخندید، ممکن است نفس کشیدن سخت شود و شکم‌درد بگیرید. برخی افراد هم با خنده‌ی زیاد به اشک ریختن یا ادرار کردن بدون کنترل دچار می‌شوند. با وجود این، خندیدن برای بیشتر مردم مشکلی ایجاد نمی‌کند و بهتر است روزانه زمان بیشتری را برای خندیدن در نظر بگیرید تا از مزایای آن بهره‌مند شوید.
سخن پایانی
خنده می‌تواند سلامت جسمی و روحی شما را تقویت کند و منجر به داشتن روابط اجتماعی قوی‌تری هم شود. با توجه به پژوهش‌ها، کسانی که بیشتر اوقات می‌خندند دارای سیستم ایمنی قوی‌تر، روابط اجتماعی بهتر، احساس شادی و خوشبختی بیشتری هستند و در برابر درد و بیماری‌های گوناگون هم محافظت می‌شوند.
به طور کلی، خنده می‌تواند مشکلات مرتبط با استرس را کاهش داده و عمر شما را افزایش دهد. کسانی که شوخ‌طبع هستند و همیشه می‌خندند، برای دیگران جذاب‌تر تلقی می‌شوند و همچنین عزت نفس بالاتری دارند و بهتر می‌توانند با چالش‌های زندگی روبه‌رو شوند.
شما با ارتباط برقرار کردن با افراد شاد، خواندن یا دیدن چیزهای خنده‌دار، معاشرت با گروه‌های اجتماعی، بالا بردن اعتمادبه‌نفس، کاهش پیش‌داوری و همچنین شکرگزار بودن برای زندگی خود، می‌توانید روحیه‌اتان را بهبود ببخشید و بیشتر بخندید.
با رعایت نکات و ترفندهایی که در این نوشتار بررسی کردیم، تلاش کنید به آدم شوخ‌طبعی دگرگون شوید و همیشه به دنبال رویدادهای شاد و خنده‌دار باشید تا از زندگی شاداب‌تری برخوردار شوید و دیگران را هم شاد کنید.
منبع: Dr. Axe
روزی نیم ساعت خنده