۷ سه‌گانه‌‌ی سینمایی برتر دهه‌ی ۱۹۸۰، از «مکس دیوانه» تا «ایندیانا جونز»

دهه‌ی هشتاد میلادی دوران فیلم‌های پرطرفدار میان مخاطبان سینما بود؛ ترکیب یک خط داستانی پخته و خوب پرداخته‌شده با بازیگران توانا همیشه می‌تواند درصد موفقیت یک فیلم را بالا ببرد، به طوری که منجر به ادامه‌ و دنباله‌سازی و در بهترین حالت تبدیل شدن به سه‌گانه شود. چه این سه‌گانه‌ها پیاپی بیرون بیایند چه با فاصله‌ای چند ساله، بعضی سه‌گانه‌های سینمایی این قابلیت را دارند که مخاطبان را تشنه‌ی قصه‌ها و شخصیت‌های محبوب‌شان نگه دارند. با این حال، از میان تمام محصولات موفق و محبوب، چند سه‌گانه‌‌ی سینمایی برتر دهه‌ی ۱۹۸۰ بیش از سایرین موفق شدند مخاطبان را به خود جذب کنند و تا سالیان سال محبوبیت خود را حفظ کنند؛ به طوری که امروز دیگر آثار کلاسیک در نظر گرفته می‌شوند.

این پروژه‌های سینمایی بزرگ و پرهزینه‌‌ی دهه‌ی ۱۹۸۰ که هم در گیشه و هم از سوی منتقدان با استقبال خوبی مواجه شدند، از «جنگ ستارگان» تا «مکس دیوانه» و «ایندیانا جونز»، بعضی از به‌یاد ماندنی‌ترین، جذاب‌ترین و سرگرم‌کننده‌ترین سه‌گانه‌های سینمایی تمام دوران به حساب می‌آیند که تا به امروز هنور هم پرطرفدارند.

• ۱۱ حقیقت جذاب درباره جنبش موج نوی هالیوود؛ از لغو کد سانسور تا «جنگ ستارگان»

۷. «پلیس بورلی هیلز» (Beverly Hills Cop) ثابت می‌کند که کار پلیس‌ها می‌تواند سرگرم‌کننده باشد

• سال اکران (قسمت اول): ۱۹۸۴
• کارگردان: مارتن برست
• بازیگران:  ادی مورفی، جاج رینهولد، جان اشتون
• امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۸۳ از ۱۰۰

در «پلیس بورلی هیلز» ادی مورفی نشان داد که تماشای کار پلیس‌ها می‌تواند به همان اندازه که فریبنده، سرگرم‌کننده هم باشد. اولین قسمت این سه‌گانه‌‌ی سینمایی برتر دهه‌ی ۱۹۸۰ سال ۱۹۸۴ روانه‌ی سالن‌های سینما شد که مورفی در آن در نقش اکسل فولی، افسر پلیس دیترویت را بازی می‌کند که آمده تا معمای قتل بهترین دوستش را حل کند. دو قسمت دیگر این سه‌گانه به ترتیب در سال‌ ۱۹۸۷ و ۱۹۹۴ اکران شدند، و مثل قسمت اول پر از شوخی‌های جذاب و سکانس‌های اکشن به‌یادماندنی هستند.

دو فیلم اول حتی نامزدی اسکار و گلدن گلوب را هم به‌ دست آوردند، از جمله نامزدی بهترین فیلم و بهترین بازیگر برای ادی مورفی. این سه‌گانه در سراسر جهان مجموعاً حدود ۷۱۲ میلیون دلار در گیشه فروش داشت، و با اینکه قسمت اول مجموعه خیلی سریع به بلاک باستر تبدیل شد، سومین قسمت آن به اندازه‌ی دو قسمت قبلی، مورد علاقه‌ی طرفداران نبود.

۶. آغاز و موفقیت «مکس دیوانه» (Mad Max) در دهه‌ی ۱۹۸۰ رخ داد

• سال اکران (قسمت اول): ۱۹۸۰
• کارگردان: جرج میلر
• بازیگران: مل گیبسون، جوآن ساموئل، هیو کیز-برن، جف پری، استیو بیزلی، تیم برنز، راجر وورد
• امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۱ از ۱۰۰
• خلاصه داستان: در دنیایی بهم ریخته و عجیب و غریب، یک پلیس کینه‌توز استرالیایی برای متوقف کردن یک گروه بسیار خطرناک موتور سیکلت‌سوار، دست به کار می‌شود.

سه‌گانه‌ی «مکس دیوانه» یک مجموعه فیلم ویران‌شهری دهه‌ی ۱۹۸۰ با بازی مل گیبسون است، که حال‌وهوای جهانی را که منابع آن به‌پایان رسیده و جایش را  آشوب گرفته است، به تصویر می‌کشد. این سه‌گانه با «مکس دیوانه» در ۱۹۸۰ شروع شد و با «جنگجوی جاده» (The Road Warrior) در ۱۹۸۲ و «مکس دیوانه: در آن‌سوی تاندردوم» (Mad Max Beyond Thunderdome) در ۱۹۸۵ ادامه یافت و تقریباً در مجموع شصت‌ونه میلیون دلار در گیشه فروش داشت.

«در آن‌سوی تاندردوم» تینا ترنرِ خواننده را وارد لیست بازیگران فیلم کرد، که ترانه‌ی اصلی فیلم را نیز خوانده بود. قطعه‌ی «ما به قهرمان دیگری نیاز نداریم» (We Don’t Need Another Hero)، خود به تنهایی موفقیت بزرگی کسب کرد. سه‌گانه‌ی «مکس دیوانه» در سال‌های اخیر با اضافه‌کردن قسمت چهارمی به نام «مکس دیوانه: جاده‌ی خشم» (Mad Max: Fury Road) در ۲۰۱۵، با بازی تام هاردی و شارلیز ترون موفقیت خود را گسترش داده است. در حال حاضر فیلم پنجمی هم در دست تولید است، همچنین پیش‌درآمدی به‌نام «فیوریوسا» (Furiosa).

۵. «مرده‌ی شریر» (The Evil Dead) فضای حاکم بر فیلم‌های ترسناک را ساخت

• سال اکران (قسمت اول): ۱۹۸۱
• کارگردان: سام ریمی
• بازیگران: بروس کمپبل، الن سندوایس، بتسی بیکر، ماگدا کونوپکا
• امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۵ از ۱۰۰
• خلاصه داستان: دو مرد و سه زن برای گذراندن تعطیلات به کلبه‌ای جنگلی می‌روند در حین جست‌وجو در زیرزمین کلبه با یک ضبط صوت و کتابی عجیب مواجه می‌شوند. پس از گوش دادن به نوار نیرویی شیطانی آزاد می‌شود و در جسم این اشخاص یکی پس از دیگری حلول می‌کند و آن‌ها را به موجوداتی ترسناک و شیطانی تبدیل می‌کند که تنها راه نابودی این موجودات سوزاندن یا تکه‌تکه کردن است.

سه‌گانه‌ی «مرده‌ی شریر» اثباتی بر این است که حتی مردگان متحرک هم می‌توانند در گیشه موفق باشند و علاقه‌ی مخاطبان را به خود جلب کنند. قسمت اصلی فیلم به‌ کارگردانی سم ریمی، تقریباً پنجاه‌وهفت میلیون دلار در سرتاسر جهان فروش داشت، اما تمام قسمت‌های این سه‌گانه بین طرفداران ژانر وحشت، تبدیل به فیلم‌های کالت کلاسیک شده‌اند.

اولین قسمت این مجموعه سال ۱۹۸۱ اکران شد و برای دهه‌های آینده و همچنین دنباله‌های خودش، استانداردهای حاکم بر فیلم‌های ماوراءطبیعی و ترسناک را بالا برد. «مرده‌ی شریر ۲» (The Evil Dead II: Dead by Dawn) سال ۱۹۸۷ و «ارتش تاریکی» (Army of Darkness) سال ۱۹۹۳، همان فضای خونین را داشتند، اما المان‌هایی از کمدی سیاه و خط‌ داستانی حتی عجیب‌تری هم به کار اضافه کرده بودند. با وجود این، طرفداران همچنان سال‌ها بعد هم این مجموعه را تماشا می‌کنند و جایگاه سه‌گانه را به‌عنوان یک فیلم کالت کلاسیک در تاریخ سینما تثبیت کرده‌اند.

۴. «شکارچیان روح» (Ghostbusters) دعوا را به خنده تبدیل می‌کند

• سال اکران (قسمت اول): ۱۹۸۴
• کارگردان: ایوان رایتمن
• بازیگران: بیل مری، دن اکروید، سیگورنی ویور، هارولد رمیس، ریک مورانیس
• امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۷ از ۱۰۰
• خلاصه داستان: سه روانشناس به نام‌های پیتر ونکمن، ریموند استانتز و ایگون اشپنگلر پس از آنکه شغل خود را در یکی از دانشگاه‌های مطرح نیویورک از دست می‌دهند، تصمیم می‌گیرند مؤسسه‌ای به نام شکارچیان ارواح را برای مبارزه با ارواح شیطانی که در کمین شهر نیویورک هستند، راه‌اندازی کنند.

ترکیب بعضی از بهترین کمدین‌های دهه‌ی ۱۹۸۰ با تعدادی روح و غول می‌توانست فاجعه‌بار باشد، اما «شکارچیان روح» توانست مجموعه‌ی موفقی از آب درآید. ذهن‌های خلاق دن اکروید و هارولد رمیس سه‌گانه‌ای را به ثمر رساند که نه‌تنها تاریخ‌ساز شد، بلکه طرفدارانش دهه‌ها بعد از اکران، همچنان آن را تماشا می‌کنند.

فارغ از ترانه‌ای که احتمالاً جذاب‌ترین ترانه‌ی اورجینال فیلم در دهه‌ی ۱۹۸۰ است، فیلمنامه و طراحی لباس فیلم تبدیل به یکی از شناخته‌شده‌ترین المان‌های این مجموعه شده‌اند. اگرچه سومین قسمت «شکارچیان روح» تازه سال ۲۰۲۱ اکران شد (قسمت دوم سال ۱۹۸۹ اکران شد)، اما این سه‌گانه در مجموع تقریباً ششصدوپنجاه میلیون دلار در باکس آفیس فروش داشت.

۳. «بازگشت به آینده» (Back To The Future)، سه‌گانه‌‌ی سینمایی برتر دهه‌ی ۱۹۸۰، مخاطبان را خوشحال کرد

• سال اکران (قسمت اول): ۱۹۸۵
• کارگردان: رابرت زمکیس
• بازیگران:  مایکل جی فاکس، کریستوفر لوید، توماس ویلسون، جیمز تولکان، لی تامپسون، الیزابت شو
• امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۷ از ۱۰۰
• خلاصه داستان: پسری نوجوان به نام مارتی مک‌فلای به صورت تصادفی در زمان سفر می‌کند و از سال ۱۹۸۵ به ۱۹۵۵ منتقل می‌شود. او والدین خود را در دبیرستان ملاقات می‌کند و تصادفاً موجب برهم خوردن رابطه‌ی آن‌ها می‌شود. مارتی باید تغییری را که در گذشته ایجاد کرده اصلاح و کاری کند تا والدینش عاشق هم شوند و بعد با کمک دانشمندی به نام دکتر امت براون راهی برای بازگشت به سال ۱۹۸۵ پیدا کند.

تقریباً غیرممکن است که صحبت از سینمای دهه‌ی ۱۹۸۰ باشد و حداقل به یکی از فیلم‌های سه‌گانه‌ی «بازگشت به آینده» اشاره نشود. فیلم‌هایی که دیلورین را جاودانه کردند و مجموعاً حدود یک میلیارد دلار در سرتاسر جهان فروش داشتند. موفقیت و محبوبیت قسمت اصلی به اندازهای بود که سال ۱۹۸۹ و ۱۹۹۰ قسمت‌های دوم و سومش هم ساخته و اکران شدند.

تکیه‌کلام و سبک لباس پوشیدن‌ از شخصیت دکتر با بازی کریستوفر لوید و مارتی مک‌فلای با بازی مایکل جی، تکیه‌کلام‌ها و سبک لباس پوشیدن‌شان، تا ابد تأثیر خو را روی طرفداران این مجموعه گذاشت. جز این، «بازگشت به آینده» به لحاظ فرهنگی به جایگاه مهم و شاخصی رسید به طوری که در بسیاری اوقات در پروژه‌های دیگر هم به آت اشاره می‌شود. این فیلم‌های سفر در زمان، از هر نظر تبدیل به فیلم کلاسیک شده‌اند و همچنان پیشرو و الگوی تعیین‌کننده‌ی سینمای علمی تخیلی باقی مانده‌اند.

۲. «ایندیانا جونز» (Indiana Jones)، سه‌گانه‌‌ی سینمایی برتر دهه‌ی ۱۹۸۰، باستان‌شناسی را جذاب و خاص جلوه داد

• کارگردان: استیون اسپیلبرگ
• بازیگران: هریسون فورد، کارن آلن، پل فریمن، رونالد لیسی، جان ریس-دیویس، دنهلم الیوت
• امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۵ از ۱۰۰
• خلاصه داستان: ایندیانا جونز یک باستان‌شناس جهانگرد است که سال ۱۹۳۶ با آلمان نازی برای به‌دست آوردن تابوت عهد که مدت‌ها پیش گم شده‌ بود رقابت می‌کند. گفته می‌شود این عتیقه‌ی باستانی ارتش را شکست‌ناپذیر می‌کند. جونز با معشوقه‌ی سابق و سرسخت خود به‌ نام ماریون ریونوود هم‌تیم می‌شود تا مانع راهنمایی باستان‌شناس رقیبش، دکتر رنه بالک به نازی‌ها برای به‌ دست آوردن تابوت و قدرت آن شود.

می‌توان خیلی راحت هر آنچه را به سه‌گانه‌ی «ایندیانا جونز» مربوط است شاخص دانست، از خط داستانی و فیلمنامه گرفته تا لباس‌ها و شخصیت‌ها. هر سه فیلم سه‌گانه به تهیه‌کنندگی جورج لوکاس و کارگردانی استیون اسپیلبرگ ساخته شده‌اند و در سرتاسر جهان، چیزی بین ۳۳۳ میلیون دلار تا ۴۷۴ میلیون دلار در گیشه فروش داشته‌اند.

این سه‌گانه یکی از شناخته‌شده‌ترین سه‌گانه‌های دهه‌ی ۱۹۸۰ است که از قسمت اول آن «مهاجمان صندوق گمشده» (Raiders of the Lost Ark) در ۱۹۸۱، تا «معبد مرگ» (The Temple of Doom) در ۱۹۸۴، و «آخرین جنگ صلیبی» (The Last Crusade) در ۱۹۸۹ هر کدام موفق شدند طرفداران دوآتشه‌ی این مجموعه را با خود همراه کنند. فیلم‌های «ایندیانا جونز» چنان رکورد حماسی‌ای از خود بر جا گذاشتند که فیلم چهارمی هم سال ۲۰۰۸ به این مجموعه اضافه شد، و فیلم پنجم هم قرار است سال ۲۰۲۳ اکران شود. طرفداران می‌توانند فیلم مستند (Indiana Jones: Making the Trilogy) را هم تماشا کنند که بر ساخت و تصویبرداری این سه‌گانه‌‌ی سینمایی برتر دهه‌ی ۱۹۸۰ متمرکز شده است.

۱. «جنگ ستارگان» (Star Wars)، سه‌گانه‌‌ی سینمایی برتر دهه‌ی ۱۹۸۰، ژانر علمی-تخیلی را متحول کرد

• سال اکران (قسمت اول): ۱۹۹۷
• کارگردان: جرج لوکاس
• بازیگران: مارک همیل، هریسون فورد، کری فیشر، پیتر کوشینگ، الک گینس
• امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۳ از ۱۰۰
• خلاصه داستان: در دنیایی خیالی که هم انسان و هم گونه‌های بیگانه‌ی گوناگون در آن زندگی می‌کنند، بسیاری از کهکشان‌های معروف تحت کنترل امپراتوری کهکشانی ستمگر قرار گرفته‌ و  فقط ائتلاف شورشی، گروهی از مبارزان آزادی، در مقابلش ایستادگی می‌کند.

سه‌گانه‌ی اورجینال «جنگ ستارگان»، که شامل «امیدی تازه» (A New Hope) در ۱۹۷۷، «امپراتوری ضربه می‌زند» (The Empire Strikes Back) در ۱۹۸۰، و «بازگشت جدای» (Return of the Jedi) در ۱۹۸۳ می‌شود، وقتی اولین بار در سینماها اکران شدند، مجموعاً حدود دو میلیارد دلار در گیشه فروش داشتند. این سه‌گانه بیست نامزدی اسکار و دوازده جایزه هم دریافت کرد.

تا به امروز سه‌گانه‌ی اصلی «جنگ ستارگان»، نسبت به دو سه‌گانه‌ی دیگر، همچنان مخاطبان را مسحور خود می‌کند و و از دو مجموعه‌ی دیگر پرطرفدارترند، و این قابلیت را دارند طرفداران را از هر سنی به خود جلب کنند. «جنگ ستارگان» به کمک فیلمنامه و ابتکارات جورج لوکاس و فناوری نور و جادوی صنعتی، ژانر علمی تخیلی را متحول کرد. «جنگ ستارگان» از زمان آغاز داستانش در یک کهکشان بسیار بسیار دور، قلمروی برای خود ساخته که در حال حاضر حدود هفتاد میلیارد دلار ارزش دارد.

منبع: cbr