۱۰ فیلم انگلیسی‌زبان برتر که از موج نوی سینمای فرانسه تأثیر گرفته‌اند
در اینجا به ۱۰ نمونه از بهترین فیلم‌های انگلیسی‌زبان که به دلیل برداشت‌های سینمایی آوانگارد مشهور هستند و از سینمای موج نو فرانسه الهام گرفته‌اند می‌پردازیم.
بسیاری از علاقه‌مندان به سینما با کارگردانان آمریکایی بنیانگذار هالیوود جدید آشنا هستند، جنبشی متشکل از فیلمسازان جوان تازه‌وارد مدرسه فیلم که قصد داشتند از سبک سنتی فیلم‌سازی هالیوود جدا شوند. چیزی که بسیاری از آن اطلاعی ندارند موج نو فرانسه است، جنبشی دیگر که قصد انجام همان کار مشابه را داشت.
- تیزر سریال جدید گلشیفته فراهانی در اپل تی‌وی پلاس منتشر شد
- پیش‌تولید سریال پدرخوانده با افزودن ۳ بازیگر جدید ادامه دارد
- ماتریکس ۴؛ ۱۷ نکته درباره‌ی بازگشت اکشن به‌یادماندنی کیانو ریوز
موج نو فرانسه زمینه‌ساز کارگردانانی است که امروزه همه ما آن‌ها را می‌شناسیم و دوست داریم، مانند تارانتینو، کاپولا و اسکورسیزی. بنابراین ارزش دارد نگاهی به لیست فیلم‌های آن‌ها بیندازید تا ببینید دقیقا چگونه یک جنبش بر جنبش دیگر تأثیر می‌گذارد.
۱۰. داستان عامه‌پسند (Pulp Fiction)
- کارگردان: کوئنتین تارانتینو
- بازیگران: جان تراولتا، ساموئل ال جکسون، بروس ویلیس، تیم راث، هاروی کیتل
- سال انتشار: ۱۹۹۴
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۲ از ۱۰۰
بی‌اغراق نیست اگر بگوییم سینمای آمریکا پس از اولین نمایش فیلم داستان عامه‌پسند به کارگردانی کوئنتین تارانتینو در جشنواره کن ۱۹۹۴ به دو قسمت قبل و بعد از نمایش این فیلم تقسیم شد. این فیلم هیجان‌انگیز جنایی نوآر توانست نسل جدیدی از فیلمسازان را تحت‌تأثیر قرار دهد که از چشم‌انداز جدید جسورانه تارانتینو الهام گرفته‌اند.
با این حال، آنچه بسیاری از آن ناآگاه هستند، این است که داستان عامه‌پسند خودش مملو از تأثیرات مختلف است، به ویژه از موج نو فرانسه. از ساختار غیرخطی گرفته تا ضد‌قهرمانان پیچیده و چند وجهی در مرکز داستان. به همین دلیل این فیلم تارانتینو اغلب به دلیل مشتق بودن بیش از حد، مورد انتقاد قرار می‌گیرد. در حالی که یادآوری جسته و گریخته فیلم‌های گذشته زیاد اتفاق می‌افتد اما داستان عامه‌پسند هم‌چنان به‌عنوان یک شاهکار پست‌مدرن به تنهایی قد علم کرده است.
۹. زیردریایی (Submarine)
- کارگردان: ریچارد ایود
- بازیگران: کریگ رابرتس، جاسمین پیج
- سال انتشار: ۲۰۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز: ۸۸ از ۱۰۰
اولین تجربه کارگردانی ریچارد ایود، زیردریایی، درامی ساخته شده در ولز است که لبریز از اقتباس‌های فراوان از استادان موج نو فرانسه مانند گدار و تروفو می‌باشد. استفاده فیلم از موسیقی امبینت و فیلم‌برداری کالیدوسکوپی ذهن‌ها را به یاد فیلم‌های فرانسوی دهه‌ی ۶۰ میلادی می‌اندازد. قهرمان اصلی ما الیور تیت است، یک جوان برون‌گرا که آدم احساس می‌کند مستقیما از یکی از فیلم‌های تروفو خارج شده و در این فیلم قرار گرفته است. به‌خصوص در صحنه‌هایی که اضطراب اجتماعی و تعاملات او با جهان پیرامون به تقلید از صحنه‌های فیلم‌هایی مانند ۴۰۰ ضربه (The 400 Blows) نشان داده می‌شود. زیردریایی، صرف نظر از الهام‌گیری از یک سبک قدیمی، آن‌قدر قوی است که خودش می‌تواند فیلم‌های آینده را تحت‌تأثیر قرار‌دهد.
۸. شکستن امواج (Breaking the Waves)
- کارگردان: لارس فون تریر
- بازیگران: امیلی واتسون، استلان اسکاشگورد، کاترین کارتلیج
- سال انتشار: ۱۹۹۶
- امتیاز راتن تومیتوز: ۸۵ از ۱۰۰
جنبش سینمایی دگما ۹۵ اشتراکات بسیاری با موج نو فرانسه دارد، بنابراین جای تعجب نیست که فیلم شکستن امواج چیزهای زیادی از سینمای موج نو فرانسه وام بگیرد. دگما ۹۵ به واسطه‌ی گروهی از فیلمسازان دانمارکی آغاز شد که می‌خواستند فیلم‌سازی را به ساده‌ترین شکل، خلاصه نمایند و تکنیک‌های مدرن سینمایی را رد کنند که یادآور آنچه سینماگران جوان و ایدئالیست فرانسه برای فیلم‌هایشان انجام می‌دادند، است. لارس فون تریر یکی از اعضای بنیانگذار دگما ۹۵ بود و فیلم شکستن امواج به وضوح از افرادی مانند اگنس واردا و گدار الهام گرفته شد، به‌خصوص در فیلم‌برداری روی دست و خط داستانی واقع گرایانه‌اش.
۷. راننده تاکسی (Taxi Driver)
- کارگردان: مارتین اسکورسیزی
- بازیگران: رابرت دنیرو، جودی فاستر، هاروی کیتل
- سال انتشار: ۱۹۷۶
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۶ از ۱۰۰
این شاهکار نوآر دهه ۷۰ میلادی نمادی از هالیوود جدید است اما نباید این را نادیده گرفت که خود مارتین اسکورسیزی در این اثر الهام زیادی از شاهکارهای قدیمی سینما گرفت. راننده تاکسی داستان فرد آسیب دیده‌ی جنگ ویتنام، تراویس بیکل را روایت می‌کند و اشتراکات بسیاری با عناصر موضوعی قوی فیلم‌های موج نو فرانسه، به ویژه پیرامون پوچ‌گرایی، فساد و زیر‌پوسته‌ی شهرها دارد.
در این فیلم نماهای مشخصی هم وجود دارد که ادای احترام بصری به آثار ژان لوک گدار است. راننده تاکسی نگاه تلخ زیبایی به آمریکای بعد از جنگ ویتنام دارد و به‌خوبی به فیلمسازان گذشته، ادای احترام می‌کند.
۶. فارغ‌التحصیل (The Graduate)
- کارگردان: مایک نیکولز
- بازیگران: داستین هافمن، آن بنکرافت، کاترین راس
- سال انتشار: ۱۹۶۷
- امتیاز راتن تومیتوز: ۸۷ از ۱۰۰
هنگامی که فارغ‌التحصیل در سال ۱۹۶۷ به سینماها آمد ، ایالات‌متحده در اواسط انتقال بین دو نسل کاملا متفاوت قرار داشت و بنیامین بردوک که داستین هافمن نقشش را بازی می‌کند نماینده نسل بیبی بومر (متولدین پس از جنگ جهانی دوم) بوده که در کشوری رشد می‌کند که به‌سرعت در حال تغییر است. فارغ التحصیل به کارگردانی مایک نیکولز، از لحاظ مضمون شبیه فیلم‌های موج نو فرانسه است، از این جهت که هم فیلم و هم موج نو فرانسه هر دو جوانان ناراضی را نشان می‌دهند که با بزرگسالی کنار می‌آیند، اما قطعا فارغ‌التحصیل در عین این که اصالت و تازگی خود را حفظ نموده بسیاری از عناصر تصویری و فیلم‌برداری را از جنبش موج نو قرض گرفته است.
۵. مرد پرنده‌ای (Birdman)
- کارگردان: آلخاندرو گونزالز اینیاریتو
- بازیگران: مایکل کیتون، ادوارد نورتون، اما استون، نائومی واتس
- سال انتشار: ۲۰۱۴
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۱ از ۱۰۰
در نگاه اول به نظر می‌رسد مرد پرنده‌ای چیزهای زیاد مشترکی با سینمای موج نو فرانسه ندارد. اما با مشاهده‌های مکرر و تجزیه و تحلیل بیشتر، ارتباطات آن‌ها کاملا روشن می‌شود. نویسنده و کارگردان، آلخاندرو گونزالز اینیاریتو تصمیم گرفت به گونه‌ای فیلم‌برداری کند که انگار کل فیلم نتیجه یک برداشت طولانی و مداوم است، سبکی که با فیلمسازان فرانسوی مانند گدار آغاز شد. اینیاریتو و گدار هر دو در ساختن خرده داستان‌های مختلف و پراکنده مهارت دارند اما در نهایت یک داستان منسجم را شکل می‌دهند که واقعا قابل‌توجه است.
۴. درخشش ابدی یک ذهن پاک (Eternal Sunshine of the Spotless Mind)
- کارگردان: مایکل گوندری
- بازیگران: جیم کری، کیت وینسلت
- سال انتشار: ۲۰۰۴
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۳ از ۱۰۰
جیم کری در نقش جوئل در این درام علمی-تخیلی رمانتیک اولین بار بود که ریزه‌کاری‌های دراماتیک بازیگری خود را به نمایش می‌گذارد و اجرای او ستایش بسیاری از منتقدان را به خود جلب می‌کند اما خود فیلم هم شایسته تقدیر است.
جیم کری و کیت وینسلت نقش زوجی را بازی می‌کنند که پس از یک جدایی ناخوشایند تصمیم می‌گیرند یکدیگر را از خاطرات خود پاک کنند. فیلم مایکل گوندری، نشان‌دهنده‌ی بازیابی زیبای یک رابطه‌ی رویا مانند است. گوندری در داستان‌پردازی غیرخطی، از موج نو فرانسه الهام گرفت و مرز بین خیال و واقعیت را محو کرد.
۳. سگ‌های انباری (Reservoir Dogs)
- کارگردان: کوئنتین تارانتینو
- بازیگران: استیو بوشمی، تیم راث، هاروی کیتل، کوئنتین تارانتینو
- سال انتشار: ۱۹۹۲
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۲ از ۱۰۰
کوئنتین تارانتینو در اولین کارگردانی خود، اثری تاریخی را در سینما به جا گذاشت. فیلمی در ژانر سرقت و متفاوت با آنچه تماشاگران تا به حال دیده بودند. طرح فیلم واقعا بی‌نظیر است، به هر حال ساختار زیبای ظاهری آن کاملا و مستقیما تحت تأثیر فیلم‌های موج نو فرانسه قرار دارد. سگ‌های انباری به دلیل داستان‌پردازی غیرخطی، کاراکتر‌های چند‌وجهی ضد‌قهرمانانه و فیلم‌نامه پر از شوخ‌طبعی شناخته می‌شود، که همه‌ی این عناصر برگرفته از فیلم‌های ژان لوک گدار است. تارانتینو در یک ادای احترام به جا، اولین فیلم خود را به گدار تقدیم کرد.
۲. خیابان‌های پایین‌شهر (Mean Streets)
- کارگردان: مارتین اسکورسیزی
- بازیگران: رابرت دنیرو، هاروی کیتل
- سال انتشار: ۱۹۷۳
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۵ از ۱۰۰
هالیوود جدید و موج نو فرانسه به‌شدت با یکدیگر گره خورده‌اند، زیرا هر دو جنبش از احساس ناخوشی و نارضایتی مشابه در بین جوانان الهام گرفته شده‌اند. تنها چیزی که این دو را از هم متمایز می‌کند، چیدمان عناصر است. هالیوود جدید حدود یک دهه پس از موج نو فرانسه در ایالات‌متحده متولد شد.
مارتین اسکورسیزی همیشه درباره‌ی تأثیری که جنبش فیلم اروپا در فیلم‌نامه‌نویسی خودش داشت سخن گفت و فیلم خیابان‌های پایین‌شهر، در واقع، تجسم این تأثیر است. فیلم‌برداری نامنظم و مضامین وجودی فیلم در راستای فیلم‌های فرانسه پس از جنگ جهانی دوم است.
۱. گمشده در ترجمه (Lost in Translation)
- کارگردان: سوفیا کاپولا
- بازیگران: اسکارلت جانسون، بیل مورای
- سال انتشار: ۲۰۰۳
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۶ از ۱۰۰
نویسنده و کارگردان، سوفیا کوپولا، دختر فرانسیس فورد کوپولا که سایه‌ی نام بزرگ پدر بر او سنگینی می‌کرد، توانست با ساخت گمشده در ترجمه، نامی برای خود دست‌و‌پا کند. درست مانند پدرش، سوفیا کاپولا از استادان فرانسوی دهه‌های ۵۰ و ۶۰ الهام گرفت، به ویژه از لحاظ داستان و دیالوگ. اسکارلت جوهانسون و بیل موری در نقش شارلوت و باب، دو آمریکایی که به خاطر مسائل مختلف در توکیو هستند و علی‌رغم این‌که افراد کاملا متفاوتی می‌باشند، یک ارتباط غیرقابل توصیف پیدا می‌کنند. فیلم‌نامه و فضای واقع‌گرایانه‌ی فیلم به آثاری مانند از نفس‌افتاده (Breathless) و کلئو از ۵ تا ۷ (Cléo from 5 to 7) ادای احترام می‌کند.
منبع: Screenrant
