فشن در سینما؛ ۷ فیلم به یادماندنی در عرصه‌ی مُد
در جهان فقط چند حوزه‌ی خلاقه وجود دارد که مثل فشن و فیلم با هم سازگارند. در طی سالیان در هالیوود، دست‌کم از زمانی که پدیده‌ای به نام مُد یا فشن در جهان شکل گرفته است، چه کارگردانی خواسته باشد لحظه‌ای دراماتیک را به کمک پیراهنی زیبا بر تن زن یا مردی زیبا خلق کند یا طراحان فشن چیزی به دنیای سینما اضافه کرده باشند، رابطه‌ی هم‌زیستانه‌ی مسالمت‌آمیز میان سینما و فشن بعضی از به یاد ماندنی‌ترین لحظات را بر پرده‌ی سینما خلق و ثبت کرده است.
از همین رو، اگر صرفاً می‌خواهید کنجکاوی خود را نسبت به صنعتی که تا این اندازه رازآلود است، یا می‌خواهید پشت‌پرده‌های بعضی از مهم‌ترین لحظات در تاریخ فشن را بدانید، یا که نه، صرفاً می‌خواهید دمی از هنر در خیاطی و طراحی لذت ببرید، می‌توانید تمام فیلم‌های ماندگار مرتبط با فشن را در فهرست پیش‌رو پیدا کنید.
۱. فشن در «صورت بامزه» (Funny Face)
وقتی پای فیلم‌های فشن‌محور به میان می‌آید، فیلمی نیست که به اندازه‌ی «صورت بامزه» مفرح باشد.
- سال انتشار: ۱۹۷۵
- کارگردان: استنلی دانن
- بازیگران: آدری هیپبورن، فرد آستر
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۸۸ از ۱۰۰
وقتی پای فیلم‌های فشن‌محور به میان می‌آید، فیلمی نیست که به اندازه‌ی «صورت بامزه» مفرح باشد. در این فیلم آدری هیپبورن نقش کتابفروشی خجالتی در نیویورک را بازی می‌کند که آرزوی فلسفه خواندن در پاریس را در سر دارد. او به نامحتمل‌ترین شکل ممکن، بعد از آنکه با یک عکاس فشن شناخته‌شده به نام دیک ایوری با بازی فرد آستر آشنا می‌شود، متوجه اهداف و آرزوهایش می‌شود. «صورت بامزه» که پر است از صحنه‌پردازی‌های بدیع پاریسی، ملودی‌های دلنشین جورج و آیرا گِرشوین و لباس‌های زیبایی که ادیت هِد، طراح لباس افسانه‌ای و همکار همیشگی هیپبورن، اوبر دو ژیوانشی طراحی کرده‌اند، غزلی بی‌نقص در مدح شگفتی‌ها و زیبایی‌هایی کارِ طراحان پیشگام صنعت مد است.
۲. فشن در «آماده‌ی پوشیدن» (Prêt-à-Porter)
«آماده‌ی پوشیدن» سندی است از روزهای اوج صنعت مد در دهه‌ی نود میلادی.
- سال انتشار: ۱۹۹۴
- کارگردان: رابرت آلتمن
- بازیگران: مارچلو ماستریانی، سوفیا لورن، جولیا رابرتز، تیم رابینز، کیم بیسینگر، فارست ویتاکر، لورن باکال
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۲۴ از ۱۰۰
در قصیده‌ی بی در و پیکر، پرستاره و بسیار کنایه‌آمیز رابرت آلتمن در وصف صنعت مد، هیچ چیز آ‌ن‌طور که به نظر می‌رسد نیست. در این فیلم که از سبک امضای فیلمساز یعنی مستندنما یا Mockumentary استفاده شده است، چهره‌های مشهوری همچون جولیا رابرتز، سوفیا لورن، و لورن باکال حضور دارند که همگی نقش مدگرایانی را در هفته‌ی مد پاریس پس از مرگ اولیویه دو لا فونتن، رئیس هیئت مدیره‌ی شؤرای مد شهر، بازی می‌کنند. «آماده‌ی پوشیدن» در زمان اکران هم با هجمه‌ای از انتقادات مواجه شد و هم به لحاظ تجاری با شکست مواجه شد؛ اما واکنش مبهم صنعت مد نسبت به آن در طول سال‌ها مهربانانه شد. این فیلم که حل معمای یک قتل را در خلال هفته‌ی مد پاریس و پشت‌پرده‌های آن روایت می‌کند، سندی است از روزهای اوج و هیجان‌انگیز دنیای فشن در دهه‌ی ۱۹۹۰. اگر می‌خواهید با این دنیای مد در این دهه آشنا شوید، «آماده‌ی پوشیدن» بهترین گزینه است.
۳. فشن در «شیطان پرادا می‌پوشد» (The Devil Wears Prada)
در به تصویر کشیدن دنیای منحصر به فرد و محرمانه‌ی رسانه‌های مد تنها چند فیلم به اندازه‌ی «شیطان پرادا می‌پوشد» موفق بوده‌اند.
- سال انتشار: ۲۰۰۶
- کارگردان: دیوید فرانکل
- بازیگران: مریل استریپ، آن هاتاوی، امیلی بلانت، استنلی توچی
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۷۵ از ۱۰۰
وقتی پای به تصویر کشیدن و در کانون توجه قرار دادن دنیای منحصر به فرد و محرمانه‌ی رسانه‌های مد به میان می‌آید، تنها چند فیلم به اندازه‌ی «شیطان پرادا می‌پوشد» در این راستا موفق بوده‌اند. این فیلم که بر اساس رمانی به همین نام نوشته‌ی لورن ویزبرگر ساخته شده و به لحاظ تجاری بسیار موفق بوده است، مریل استریپ در یکی از متفاوت‌ترین حضورهایش در سینما در نقش سردبیر سختگیر و بدجنس مجله‌ی رانوِی (Runway) دارد، که از جمله دلایل موفقیت و جذابیت فیلم هم به شماره می‌رود. این نقش برای او یکی از چندین نامزدی‌های اسکار را هم به همراه داشته است. فیلم قصه‌ی اندی ساکس (آن هاتاوی) را که می‌خواهد روزنامه‌نگاری مهم شود، روایت می‌کند که در همین مسیر سر از مجله‌ی مد و پوشاک رانوی درمی‌آورد. او که به روزنامه‌نگاری جدی علاقه‌مند است با دنیای فشن بیگانه است و در واقع در این حوزه یک بی‌سواد محسوب می‌شود.
با این حال به عنوان دستیار میراندا وارد این دنیای بی‌رحم می‌شود. فیلم نگاهی بسیار طنزآمیز به ماهیت وسواس‌گونه‌ی کسانی که در صنعت مد کار می‌کنند و دیالوگ‌هایش در همین راستا قابلیت زیادی برای تبدیل شدن به نقل‌قول دارد. با چند بازی مکمل درخشان از امیلی بلانت و استنلی توچی، فیلم نمایشی است مفرح و استثنایی از لباس‌ها و طراحی‌های زیبا از برندهای معروف و محبوب جهانی. سیر تحول شخصیت آن هاتاوی، از دختری ساده که به فشن و متعلقاتش می‌خندد و به قول میراندا از گنجه‌ی مادربزرگش اولین لباسی را که مناسب دیده پوشیده، به خانمی شیک‌پوش و ترکه‌ای و آگاه به مد روز بعضی از زیباترین و دیدنی‌ترین صحنه‌های فشن‌محور را در تاریخ سینما خلق کرده است. استایل و لباس‌های مریل استریپ که دیگر جای خود را دارد.
۴. کوکو قبل از شانل (Coco before Chanel)
«کوکو قبل از شانل» با نقش‌آفرینی درخشان آدری توتو در نقش کوکو شانل در سال‌های اولیه خیاطی‌اش یکی از آثار قابل استناد بخشی از تاریخ مد در سینماست.
- سال انتشار: ۲۰۰۹
- کارگردان: آن فونتن
- بازیگران: آدری توتو، بنوئیت پلورده، آلساندرو نیوولا، ماری جیلاین
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۶۴ از ۱۰۰
اگر به دنبال بخشی از تاریخ مد هستید، می‌تواند به راحتی به نقش‌آفرینی درخشان آدری توتو در نقش کوکو شانل در سال‌های اولیه خیاطی‌اش در «کوکو قبل از شانل» اعتماد کنید؛ پیش از آنکه بنیادی به نام خود را راه بیندازد و کمد لباس زنان مدرن را بازتعریف کند. با کمک فیلمبرداری و کارگردانی هنری درخشان – و شاید به یادماندنی‌ترین بخش فیلم، لحظات خیره‌کننده‌ی سبک پوشش با حسن نیت طراح لباس فرانسوی معروف کاترین لتریه، که کارش در فیلم جایزه‌ی سزار را برای او به ارمغان آورد- این فیلم بیوگرافی فشن‌محور نادری است که از سطح فراتر می‌رود و نگاهی تکان‌دهنده به دنیای درونی یکی از معروف‌ترین و مؤثرترین طراحان صنعت مد و پوشاک می‌اندازد.
۵. شیطان نئونی (The Neon Demon)
«شیطان نئونی» یکی از آن فیلم‌های پر از خون و خونریزی است که در دسته‌ی باشکوه‌ترین لذت‌های گناه‌آلود قرار خواهد گرفت.
- سال انتشار: ۲۰۱۶
- کارگردان: نیکلاس ویندینگ رفن
- بازیگران: ال فانینگ، کیانو ریوز
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۵۹ از ۱۰۰
شاید برای تحمل کردن بعضی از لحظات وحشتناک فیلم ترسناک روانشناختی نیکلاس ویندینگ رفن «شیطان نئونی» باید کمی شجاعت به خرج دهید، اما پاداشتان را با صحنه‌های فشن‌محور چشم‌نواز بی‌شماری که در فیلم وجود دارید دریافت خواهید کرد. فیلم قصه‌ی مدل جوان و زیبایی به نام جسی با بازی ال فانینگ را روایت می‌کند که حضورش در دنیای مد هم شیفتگی زیادی را به وجود می‌آورد و هم حسادت فراوان. به همین خاطر خیلی زود در اعماق تاریک صحنه‌ی درخشان فشن غرق می‌شود و نتیجه افتادن در دام تصاحب کردن‌های اهریمنی، عکاسان قاتل سریالی و یک سکانس پایانی به‌ویژه هولناک است که در آن از جن‌گیری هست تا نکروفیلیا و مقدار زیادی خون. شاید پرداختن به زوایای تاریک‌تر صنعت مد در این فیلم کمی سنگین باشد، «شیطان نئونی» یکی از آن فیلم‌های پر از خون و خونریزی است که در دسته‌ی باشکوه‌ترین لذت‌های گناه‌آلود شما قرار خواهد گرفت.
۶. رشته‌ی خیال (Phantom Thread)
معدود فیلم‌هایی هستند در تاریخ سینما که ماهیت وسواسی و دقیق طراحان مد درجه اول را به اندازه‌ی «رشته‌ی خیال» فیلم عمیقاً وهم‌انگیز پل توماس اندرسون ماهرانه به تصویر کشیده باشند.
- سال انتشار: ۲۰۱۷
- کارگردان: پل توماس اندرسون
- بازیگران: دنیل دی لوئیس، لسلی منویل، ویکی کریپس
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۱ از ۱۰۰
معدود فیلم‌هایی هستند در تاریخ سینما که ماهیت وسواسی و دقیق طراحان مد درجه اول را به اندازه‌ی فیلم کلاستروفوبیک و فوق‌العاده وهم‌انگیز پل توماس اندرسون «رشته‌ی خیال» ماهرانه به تصویر کشیده باشند. این فیلم رابطه‌ی میان رجینالد وودکاک، از طراحان رده‌بالای لندن در دهه‌ی پنحاه میلادی- که تا حدی بر اساس چارلز جیمز ساخته شده است- و زن جوان پیشخدمتی را که او در کافه‌ای کنار دریا ملاقات می‌کند و تبدیل به منبع الهامش می‌شود، روایت می‌کند. بازی دنیل دی لوئیس، که برایش نامزد جایزه‌ی اسکار شد، در کنار بیش از هم‌بازی‌هایش ویکی کریپس و لزلی منویل در نمایش تصویری زنده و قابل باور از این افسانه‌ی تاریک شگفت‌انگیز است. دریچه‌ای که «رشته‌ی خیال» به دنیای مد پس از جنگ می‌گشاید، افسانه‌ی پریانی مست‌کننده و به زیبایی ساخته‌شده است؛ که البته در نهایت به کابوس نزدیک‌تر به نظر می‌رسد.
۷. کروئلا (Cruella)
شاید در «کروئلا» لباس‌ها، البته به عمد، مستند نباشند اما روایت منیت‌ها و افراط در دنیای مد بدون شک بی‌زمان است.
- سال انتشار: ۲۰۲۱
- کارگردان: کریگ گیلسپی
- بازیگران: اما استون، اما تامپسون، جوئل فرای
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۷۴ از ۱۰۰
شاید برداشت فوق‌العاده‌ی دیزنی از دنیای مد کمی دور از ذهن باشد، اما همین هم بیشتر درست به نظر می‌آید تا غلط. این فیلم قصه‌ی شکل گرفتن کروئلا دیویل شخصیت شرور خوش‌پوس و بدنام رمان «۱۰۱ سگ خالدار» (The Hundred and One Dalmatians) نوشته‌ی دودی اسمیت، را روایت می‌کند که در اینجا در جوانی اما استون نقش‌اش را بازی می‌کند. فیلم درد در جریان جنبش پانک راک دهه‌ی ۱۹۷۰ می‌گذرد و استلا میلر امروز و کروئلا دویل آینده در مقام یک طراح مد غیرعادی، که علیه طرح‌های گل‌گلی و استایل‌های لندنی دهه‌ی ۱۹۶۰ می‌شورد و چیزی تیره‌تر و خطرناک‌تر را به جریان معرفی می‌کند، مابه‌ازاهای زیادی در میان چهره‌های واقعی دنیای مد مانند ویوین وست‌وود و جان گالیانو دارد. لباس‌ها ممکن است مستند نباشند (البته به عمد)، اما داستان منیت‌ها و افراط در مد بدون شک بی‌زمان است.
منبع: vogue
