یک اَبَرزمین داغ در نزدیکی منظومه‌ی خورشیدی کشف شد

۱۴ اسفند ۱۳۹۹ زمان مورد نیاز برای مطالعه: ۴ دقیقه
طرحی گرافیکی از جو و سطح سیاره‌ی فراخورشیدی گلیز 486بی

دانشمندان پروژه‌ی «کارمنس» (CARMENES) یک سیاره‌ی فراخورشیدی در نزدیکی منظومه‌ی شمسی کشف کردند که دارای جو مناسب به عنوان معیار مطالعه‌ی دیگر سیاره‌های سنگی فراخورشیدی است.

در طول ۲۵ سال گذشته منجمان به کمک ساخت ابزارهای نجومی که به طور خاص برای جست‌وجوی سیاره‌های فراخورشیدی طراحی شده‌اند، انواع مختلفی از سیاره‌های فراخورشیدی را که از سنگ، یخ و گاز تشکیل شده‌اند، کشف کرده‌اند.

همچنین با استفاده از ترکیبی از تکنیک‌های مختلف رصدی موفق شدند شمار زیادی از جرم‌ها، اندازه‌ها و در نتیجه چگالی سیاره‌ها را تعیین کنند که در نتیجه می‌توانند ترکیب داخلی آن‌ها را تخمین بزنند و تعداد سیاره‌های کشف شده در بیرون منظومه‌ی شمسی زا افزایش دهند.

اگرچه هنوز مطالعه‌ی جو سیاره‌های سنگی که امکان توصیف کامل سیاره‌های فراخورشیدی زمین‌مانند را فراهم می‌کند با ابزارهای موجود بسیار دشوار است و به همین دلیل مدل‌های جوی سیاره‌های سنگی هنوز آزمایش نشده‌اند.

اما اخیرا دانشمندان پروژه‌ی «کارمنس» (CARMENES) که کوتاه‌شده‌ی عبارت «جست‌وجوی وضوح بالای کالار آلتو برای کوتوله‌های نوع M با سیاره‌های فراخورشیدی زمین‌مانند در طیف‌های نزدیک فروسرخ و مرئی» است، نتایج مطالعه‌ای به سرپرستی «تریفون تریفونوف» (Trifon Trifonov) ستاره‌شناس مؤسسه‌ی نجوم ماکس پلانک را منتشر کرده‌اند که از کشف یک ابَرزمین داغ در مدار اطراف ستاره‌ی کوتوله‌ی سرخ «گلیز ۴۸۶» (Gliese 486) است فقط ۲۶ سال نوری از خورشید فاصله دارد.

برای این منظور دانشمندان از تکنیک‌های ترکیبی فتومتری گذر و طیف‌سنجی سرعت شعاعی، از جمله رصدهایی با استفاده از ابزار «دوربین هم‌زمان چندرنگ برای مطالعه‌ی جو سیاره‌های فراخورشیدی» (MuSCAT2) در تلسکوپ ۱٫۵۲ متری کارلوس سانچز در «رصدخانه‌ی تید» (Teide Observatory) استفاده کردند که نتایج پژوهش آن‌ها در نشریه‌ی Science منتشر شده است.

سیاره‌ی کشف شده با نام Gliese 486b جرمی ۲٫۸ برابر کره‌ی زمین دارد و اندازه‌ی آن تنها ۳۰ درصد بزرگتر است. «انریک پال» (Enric Pallé) پژوهشگر مؤسسه‌ی اخترفیزیک جزایر قناری (IAC) و یکی از نویسندگان این مقاله خاطرنشان کرد: «با محاسبه‌ی میانگین چگالی سیاره به کمک اندازه‌گیری جرم و شعاع آن، نتیجه می‌گیریم که ترکیب آن شبیه ترکیبات ناهید یا زمین است که هسته‌های فلزی درون خود دارند.»

طرحی گرافیکی از سیاره‌ی Gliese 486b

طرحی گرافیکی از سیاره‌ی Gliese 486b
Credit: RenderArea

Gliese 486b هر ۱٫۵ روز در مداری دایره‌ای و در فاصله‌ی ۲٫۵ میلیون کیلومتری به دور ستاره‌ی میزبان خود می‌چرخد. با وجود نزدیک بودن به ستاره‌ی میزبان، با توجه به اینکه ستاره‌ی Gliese 486 بسیار خنک‌تر از خورشید ماست، این سیاره احتمالا بخشی از جو اصلی خود را حفظ کرده است و بنابراین نامزد خوبی برای مشاهده‌ی جزئیات بیشتر با نسل بعدی تلسکوپ‌های فضایی و زمینی است.

تریفونوف عنوان کرد: «این واقعیت که این سیاره بسیار نزدیک به ستاره‌ی مادر است، از این جهت هیجان‌انگیز است که بررسی جزئیات بیشتر آن با استفاده از تلسکوپ‌های قدرتمند مانند تلسکوپ فضایی جیمز وب و آرایه‌ی تلسکوپ بسیار بزرگ اروپا (ELT) که در دست ساخت است، امکان‌پذیر خواهد بود.»

چرخش Gliese 486b به دور خود زمانی برابر با چرخش آن در مدارش پیرامون ستاره‌ی مادر دارد، به طوری که همیشه یک سمت آن رو به ستاره است. اگرچه ستاره‌ی Gliese 486 بسیار ضعیف‌تر و سردتر از خورشید است، اما تابش آن به اندازه‌ای شدید است که سطح سیاره حداقل تا ۷۰۰ کلوین (حدود ۴۳۰ درجه‌ی سانتی‌گراد) گرم می‌شود. به همین دلیل، سطح Gliese 486b احتمالا بیش از سطح زمین، شبیه به سطح ناهید است؛ با یک منظره‌ی خشک و گرم و رودخانه‌های گدازه‌ی سوزان. اما برخلاف سیاره‌ی زهره، ممکن است Gliese 486b جو رقیقی داشته باشد.

محاسبات انجام شده با مدل‌های موجود از جو سیاره‌ها می‌تواند با وجود سطح گرم و جو نازک در این سیاره مطابقت داشته باشد، زیرا تابش ستاره‌ای تمایل به تبخیر جو دارد و گرانش سیاره آن را نگه می‌دارد. اما از سویی تعیین میزان تعادل بین این دو نیرو در حال حاضر دشوار است.

«خوزه آنتونیو کابالیرو» (José Antonio Caballero) یکی دیگر از نویسندگان این مقاله، افزود: «کشف Gliese 486b یک شانس بود. اگر این سیاره حدود ۱۰۰ درجه گرم‌تر بود، سطح آن سرشار از گدازه بود و جو آن تبخیر می‌شد. از سویی اگر Gliese 486b حدود ۱۰۰ درجه خنک‌تر بود، برای مشاهدات بعدی مناسب نبود.»

تیم CARMENES در آینده توسط رصدهای برنامه‌ریزی شده می‌کوشند شیب مداری این سیاره را تعیین کنند. عاملی که باعث می‌شود Gliese 486b از خط دید بین ما و سطح ستاره بگذرد، بخشی از نور آن را پنهان کند و امکان سنجش آن را به کمک روش گذر فراهم نماید.

آن‌ها همچنین مشاهدات طیف‌سنجی انجام خواهند داد تا نواحی گوناگون نیمکره‌ی روشن شده از سیاره توسط ستاره را (که مانند فازهای ماه هستند) مشاهده کنند و پیش از آنکه Gliese 486b در طول مدارش پشت ستاره پنهان شود، طیف آن را بسنجند. طیفی که حاوی اطلاعاتی در مورد شرایط سطح گرم این سیاره است.

تریفونوف تأکید کرد: «ما بی‌صبرانه منتظریم تا تلسکوپ‌های جدید در دسترس قرار بگیرند. نتایجی که ممکن است با آن‌ها به‌دست آوریم به ما کمک می‌کند تا درک بهتری از جو سیارات سنگی و گسترش آن‌ها، چگالی بسیار زیاد آن‌ها، ترکیب و تأثیر آن‌ها بر توزیع انرژی در اطراف سیاره‌ها داشته باشیم.»

عکس کاور: طرحی گرافیکی از سیاره‌ی فراخورشیدی Gliese 486b

منبع: Eurek Alert

برچسب‌ها :
دیدگاه شما

۷ دیدگاه
  1. حزب‌الله امیری

    ۲۶سال نوری!آقای دیجی کالا آیا میدانید ۲۶ستل نوری چقدر زیاده یعنی با تکنولوژی امروزه هزاران سال طول می‌کشه به اون سیاره برسیم بعدش هم میگید در نزدیکی منظومه خورشیدی????????????داری از کدوم نزدیکا حرف میزنید حتما یه چیزی زدید

    1. دوست گرامی، با ابعاد انسانی نسنجید. در مقیاس کیهانی ۲۶ سال نوری بسیار نزدیک است.

  2. علی اکبر

    فیلم ها کم کم ب واقیعت تبدیل میشن

  3. رباد

    این ک بدرد نمیخوره ۴۰۰ درجه سانتیگراد آخه ????

  4. Mahan

    فکر کنم مثل فیلم های ترسناک که نگاه می کنیم باشه برای مثال مثل جهنم باشه

    1. رضا

      بابا دلتون رو خوش نکنید امریکا کجا مارو میبره.
      تا سیاره جدیدو کشف کرد خودش سریع تخلیه میکنه زمینو و به مردم دیگه اهمیت نمیده.
      مثل اینکه تا دیروز مردم کشور های دیگه رو به ترور میبینه

  5. جعفر

    جهنم فکر کنم کشف کردن

loading...
بازدیدهای اخیر
بر اساس بازدیدهای اخیر شما
تاریخچه بازدیدها
مشاهده همه