۱۰ دلیل که ثابت می‌کند «شرک» دنیای انیمیشن را به کلی تغییر داد
انیمیشن «شرک» در میان نسل‌های مختلف، به یکی از محبوب‌ترین فیلم‌های تمام دوران تبدیل شده است، اما جدا از اینکه این فیلم اثر ماندگاری روی مخاطبان گذاشته، تاثیر قابل‌توجهی هم بر صنعت فیلم داشته است. «شرک» فیلمی محصول سال ۲۰۰۱ کمپانی دریم ورکس است. داستان یک غول خشمگین را دنبال می‌کند که در تلاش برای نجات باتلاق خود، عاشق یک شاهزاده خانم می‌شود و در پی آن پادشاهی را نجات می‌دهد. این انیمیشن آنقدر موفق شد که سه دنباله و یک سری اسپین‌آف به همراه داشت.
«شرک» حتی قبل از تبدیل شدن به یک فیلم در میان دیگر داستان‌های افسانه‌ای برجسته بوده است. کتاب کودکانه ویلیام استیگ با نام «شرک!» (Shrek!)، که الهام‌بخش این فیلم در سال ۲۰۰۱ شد، به دلیل رویکرد غیرمتعارفش به داستان پریان و قهرمانان معمولی، توجه بسیاری از منتقدان و انیمیشن‌سازان را به خود جلب کرد. به این ترتیب، داستان «شرک» به خاطر امتناع از پایبندی به هنجارها و انتخاب‌های سرگرم‌کننده و منحصربه‌فردش که به نوعی ساختارشکن محسوب می‌شد، بر مخاطبان تاثیر گذاشت. به همین دلیل، «شرک» رکوردهایی را در صنعت فیلم به ثبت رسانده و منجر به تغییراتی شده است که شاید تا آن زمان اتفاق نیفتاده بود.
۱۰. «شرک» ثابت کرد که انیمیشن می‌تواند از لحاظ انتقادی هم موفق باشد
در حالی که دیزنی در زمان اکران «شرک» تقریبا انحصاری عمل می‌کرد، دریم‌ورکس به موفقیتی رسید که دیزنی تا آن زمان نتوانسته بود به آن دست پیدا کند؛ یعنی از دید تماشاگران و منتقدان به یک اندازه موفق ظاهر شد. این در حالی است که رنسانس دیزنی به تازگی و در سال ۱۹۹۹ به پایان رسیده بود. فیلم‌هایی مثل «پری دریایی کوچولو» (The Little Mermaid) و «علاالدین» (Aladdin)، از نظر مخاطبان هدف خود، یعنی کودکان، خوب ظاهر شدند، اما از لحاظ انتقادی حرفی برای گفتن نداشتند.
در آن زمان، فیلم‌های انیمیشن به هیچ وجه در صنعت سینما جدی گرفته نمی‌شدند. با این حال، داستان منحصربه‌فرد «شرک» و محبوبیت در میان مخاطبان توجه را به این ژانر جلب کرد و برای اولین بار باعث شد منتقدان فیلم‌های انیمیشن را جدی بگیرند.
۹. انیمیشن «شرک» در طنز و داستانش مخاطبان بزرگسال را هم در نظر گرفت
یکی از جنبه‌های اصلی «شرک» که قبلا هرگز در فیلم‌های انیمیشن دیده نشده بود، توانایی آن در ارائه داستانی به یک اندازه مناسب کودکان و بزرگسالان بود. فیلم‌های انیمیشن معمولا تنها کودکان و خردسالان را در نظر می‌گرفتند، این در حالی است که «شرک» با ساختن فیلمی که همه سنین می‌توانستند از آن لذت ببرند، بازی را تغییر داد.
دریم‌ورکس این کار را با گنجاندن جوک‌هایی در فیلم انجام داد که هم کودکان و هم بزرگسالان را می‌خنداند. علاوه بر این، داستان آنقدر از یک افسانه معمولی فراتر بود که می‌توانست بزرگسالان و همچنین کودکان را مجذوب خود کند. «شرک» موفق شد یک داستان ساده و در عین حال جذاب را با طنزی متعادل کند که برای تمام سنین کارآمد بود و یکی از قابل‌فهم‌ترین فیلم‌های انیمیشن آن زمان را خلق کرد.
۸. انیمیشن «شرک» شروعی برای گذر از انیمیشن‌های دو بعدی بود
اواخر دهه ۱۹۹۰ و اوایل دهه ۲۰۰۰، انیمیشن به آرامی شروع به تغییر کرد و «شرک» یکی از پایه‌های این تغییر بود. اگرچه در ابتدا قرار بود این فیلم با انیمیشن دو بعدی و به سبک سنتی ساخته شود، اما در نهایت با استفاده از انیمیشن کامپیوتری ساخته شد. به طور کلی، ظاهرش بسیار متفاوت از چیزی بود که مخاطبان به آن عادت داشتند و باعث شد که از فیلم‌های معمولی دیزنی که در آن زمان اکران می‌شدند متمایز شود.
موفقیت «شرک» در استفاده از انیمیشن کامپیوتری زمینه حرکت به سمت انیمیشن‌های کامپیوتری و دور شدن از انیمیشن‌های دو بعدی سنتی را فراهم کرد که منجر به فیلم‌های انیمیشن واقعی‌تر و با جزییات بیشتر برای مخاطبان حال حاضر شد.
۷. انیمیشن «شرک» الهام‌بخش آکادمی اسکار برای تخصیص جایزه بهترین انیمیشن شد
اثر قابل توجهی که «شرک» بر صنعت فیلم گذاشت، تخصیص جایزه اسکار برای بهترین انیمیشن بلند بود. علی‌رغم مجموعه‌های طولانی‌مدت انیمیشن‌های موفق دیزنی از دهه ۱۹۳۰ تا ۱۹۹۰، آکادمی احساس کرد تعداد فیلم‌های انیمیشنی بسیار کمی ساخته شده است که قادر باشد یک دسته‌بندی کامل برای این ژانر بوجود آورد.
با این حال، با موفقیت بیشتر دریم‌ورکس، به ویژه با انتشار «شرک» در سال ۲۰۰۱، آکادمی تجدید نظر کرد. با رقابت جدید در ژانر انیمیشن، یک دسته‌بندی در سال ۲۰۰۲ و یک سال پس از اکران «شرک» شکل گرفت. به این ترتیب، شرک توجه بیشتری را به این ژانر جلب کرد و زمینه تغییراتی را در بخش‌های اصلی صنعت سینما فراهم کرد.
۶. انیمیشن «شرک» الهام‌بخش سبک جدید داستان‌های افسانه‌ای شد
تاثیر دیگر «شرک» بر دنیای انیمیشن و به طور کلی فیلم‌های کودکان، تغییر رویه در افسانه‌های سنتی بود. برخلاف افسانه‌های معمولی که شامل یک شاهزاده یا شاهزاده‌خانم به عنوان قهرمان است، «شرک» یک شخصیت اصلی را معرفی کرد که در ابتدا لزوما دوست‌داشتنی یا قابل توجه نبود. شرک نه تنها یک غول بود که ایده یک قهرمان جذاب را به چالش می‌کشید، بلکه تا حدودی خودمحور بود و به قهرمان بودن اهمیتی نمی‌داد. به این ترتیب، شرک یک ضدقهرمان و هنجارشکن واقعی شد.
نوع جدیدی از افسانه‌هایی که انیمیشن «شرک» بر اساس آن ساخته شده بود، بسیار اهمیت داشت، چون مخاطبان را شگفت‌زده کرد و الهام‌بخش موج جدیدی از داستان‌های افسانه‌ای شد که شاید تا قبل از آن کسی سراغشان نمی‌رفت. «شرک» به عنوان یک نوع کاملا جدید از انیمیشن، مخاطبانی را که عادت به تماشای فیلم‌های این ژانر داشتند، هیجان‌زده کرد و انتظارات و تصورات آن‌ها را تغییر داد. علاوه بر این، شکل روایت شگفت‌انگیز «شرک» منجر به ساخت فیلم‌هایی مانند «فریب‌خورده» (Hoodwinked!) شد.
۵. انیمیشن «شرک» بر فرهنگ عامه تکیه کرد
یکی دیگر از ویژگی‌های منحصربه‌فرد «شرک» تمرکز آن بر فرهنگ عامه بود. یک بار دیگر، «شرک» از محدوده فیلم‌های انیمیشن سنتی فراتر رفت و فرهنگ عامه را از موسیقی گرفته تا ارجاع به افراد مشهور در فیلم خود گنجاند. به طور کلی، این انتخاب به خاطر جدید بودنش موفقیت‌آمیز از آب درآمد اما همچنین به خلق جهانی کمک کرد که در آن دنیای «شرک» و واقعیت بتوانند با هم ادغام شوند. مخاطبان می‌توانستند زندگی روزمره خود را به شیوه‌ای خلاقانه و منحصربه‌فرد در دنیای فانتزی ببینند. بنابراین، تمام اشارات تبدیل به ایستراگ‌های سرگرم‌کننده‌ای شد که برای بینندگان خنده‌دار بود و همچنین نگاهی به دنیای واقعی داشت که مخاطبان در آن زندگی می‌کردند.
۴. انیمیشن «شرک» فضای سنتی را با موسیقی مدرن ترکیب کرد
در یک مفهوم بسیار مشابه، «شرک» به خاطر ترکیب فضای آشنای افسانه‌ای با موسیقی مدرن، متمایز بود. در حالی که شخصیت شرک در یک باتلاق زندگی، به قلعه حمله، و در امتداد کوه‌ها و پل‌های خطرناک سفر می‌کرد، در تمام این مدت موسیقی گروه راک اسمش‌موس (Smashmouth) باعث خنده‌دار شدن و جذابیت فضای فیلم می‌شد. این گنجاندن موسیقی مدرن به همان شیوه ارجاعات فرهنگ عامه عمل کرد و محیط فانتزی انیمیشن «شرک» را با موسیقی که مخاطبان از قبل می‌شناختند و دوست داشتند، در هم آمیخت.
علاوه بر این، قطعات موجود در موسیقی متن شرک به سادگی با فضای داستان مطابقت دارد. ریف‌های گیتار و ضرب‌های احساسی عموما منطقی‌تر از داشتن موسیقی اورجینال یا موسیقی متن مثل سایر فیلم‌های انیمیشن آن زمان به نظر می‌رسد. به علاوه، با نگاهی به گذشته، واضح است که موسیقی متن انیمیشن «شرک» تاثیر قابل توجهی بر حافظه مخاطبان و به خاطر آوردن فیلم گذاشته است. بسیاری از آهنگ‌های استفاده شده در فیلم هنوز هم انیمیشن «شرک» را به ذهن متبادر می‌کند.
۳. انیمیشن «شرک» مملو از شخصیت‌های غیرمنتظره است
همانطور که قبلا گفتیم، انیمیشن «شرک» ایده‌های اصلی یک داستان افسانه‌ای را تغییر داد، اما شخصیت اصلی تنها کسی نبود که انتظارات ما را زیر و رو کرد. خر (دانکی)، دستیار شرک و یک دوست وفادار است اما شرک را عصبانی هم می‌کند و این دو به ندرت در فیلم با هم کنار می‌آیند. فیونا، اگرچه یک شاهزاده خانم است، اما نفرین شده است و هر شب به یک غول تبدیل می‌شود و بار دیگر تصور ایده‌آل از عشق شاهزاده خانم زیبا را از بین می‌برد. در مجموع، این تغییرات در کهن‌الگوهای شخصیتی به نفع انیمیشن «شرک» تمام شد چون متفاوت است اما همچنین به این دلیل که از مضمون پذیرش ناهنجاری‌ها حمایت می‌کند.
۲. انیمیشن «شرک» الهام‌بخش فرنچایزهای انیمیشنی شد
در طول سال ۲۰۰۱، تبدیل شدن فیلم‌های انیمیشن به فرانچایز معمول نبود. اگرچه دیزنی فرنچایز «داستان اسباب‌بازی» (Toy Story) خود را در همان زمان راه‌اندازی کرده بود، این روند با آنچه امروز می‌بینیم فاصله زیادی داشت و انیمیشن «شرک» به شروع آن کمک کرد. در کنار دیزنی، دریم‌ورکس یکی از اولین فرنچایزهای انیمیشنی را با «شرک» راه‌اندازی کرد. امروز فرنچایز «شرک» چهار فیلم و دو اسپین‌آف دارد که «شرک ۵» هم ساختش تایید شده است. یک بار دیگر، «شرک» با ایجاد زمینه‌های جدید در ژانر انیمیشن، امکانات آن نوع از فیلم‌ها را گسترش و انتظارات را برای موفقیت و محبوبیت فیلم‌های انیمیشن افزایش داد.
۱. انیمیشن «شرک» دیزنی و پیکسار را به چالش کشید
مهم‌تر از همه، «شرک» با ایجاد رقابت واقعی با دیزنی و پیکسار، نشان خود را در صنعت سینما و فراتر از آن ثبت کرد. برای چندین دهه، دیزنی بر فیلم‌های انیمیشن تسلط داشت و «شرک» از دریم‌ورکس این طلسم طولانی‌مدت را شکست. در حالی که فیلم‌های دیزنی مطمئنا سرگرم‌کننده و موفق بودند، موفقیت «شرک» با افزودن صداپیشه‌ها، شخصیت‌ها و داستان‌های جدید به این ژانر تضمین شد. «شرک» به فیلم‌های انیمیشن تنوع بخشید و این امکان را برای فیلم‌هایی که در چرخه تکراری گیر افتاده بودند فراهم کرد تا مورد توجه و شهرت قرار بگیرند.
اگرچه «شرک» اغلب می‌تواند فیلمی کمدی و نه چندان جدی به نظر برسد، اما در واقع برای فیلم‌های انیمیشن و هالیوود به‌طور کلی عملکرد فوق‌العاده‌ای داشته است. این فیلم فراتر از انتظارات بود، مخاطبان زیادی را تامین کرد و ایده‌های تازه و جدیدی را روی میز آورد که الهام‌بخش فیلم‌های انیمیشنی بعدی شد. به طور کلی، «شرک» تاثیرات مهمی بر آینده انیمیشن گذاشت.
منبع: screen rant
۱۰ دلیل که شرک دنیای دوبله را تغییر داد:
گویندگی جذاب محمدرضا علیمردانی بر روی شرک
گویندگی خفن مهرداد رئیسی روی خره
گویندگی عالی حامد عزیزی و آیدین الماسیان روی گربه
دوبله بهشت کودکان شرک ۳ باعث شد دوبله گلوری شرک ۳ سال ها بعد بیاد
گویندگی جذاب امین قاضی روی بیسکوییت
سحر چوبدار=بهترین گوینده فیونا
گویندگی جذاب مجید حبیبی و اشکان صادقی در انیمیشن شرک در هالووین (دوبله کوالیما)
گویندگی معرکه اشکان صادقی و کیوان یگانه روی چارمینگ
گویندگی جذاب هومن خیاط روی شرک (شرک ۴)