۷ فیلم شبیه «بالا رو نگاه نکن» با طنز سیاسی طعنه‌آمیز درباره‌ی آخرالزمان
آدام مک‌کی با جدیدترین طنز سیاسی و پرهزینه‌اش، «بالا رو نگاه نکن»، به ساخت فیلم‌های معتبر و ارزشمند ادامه می‌دهد. این فیلم با گروهی از ستارگان مشهور مانند لئوناردو دی‌کاپریو، جنیفر لارنس، مریل استریپ، کیت بلانشت، تیموتی شالامی، جونا هیل، آریانا گرانده، راب مورگان، تایلر پری، ران پرلمن، مارک رایلنس و کید کودی، توجه بسیاری را در سراسر دنیا جلب کرده و خواهد کرد.
این اثر بر دو ستاره‌شناس سطح پایین از دانشگاه ایالتی میشیگان، پروفسور رندال میندی و دانشجویش، کیت دیبیاسکی تمرکز دارد که متوجه می‌شوند یک دنباله‌دار به اندازه کوه اورست تا شش ماه دیگر به زمین برخورد می‌کند و تمام حیات روی سیاره را از بین می‌برد. این دو در سراسر کشور سفر می‌کنند تا جهان را از عذابی قریب‌الوقوع آگاه نمایند اما متاسفانه هیچ‌کس آن‌ها را جدی نمی‌گیرد.
- چگونه جلوی فاجعه‌ی فیلم «بالا رو نگاه نکن» را در واقعیت بگیریم؟
- بالا رو نگاه نکن؛ منتقدان کمدی جدید لئوناردو دی‌کاپریو را ستایش می‌کنند
- نقد «بالا رو نگاه نکن»؛ فیلمی متوسط با پیام و ستارگان بزرگ
مک‌کی با دنیای طنز بیگانه نیست. حتی کمدی‌های او با حضور ویل فرل نیز به مسائل سیاسی می‌پردازند و چهره‌های مهم و مشهور را هدف قرار می‌دهند و او با این سبک به موفقیت‌های زیادی رسیده است. «بالا رو نگاه نکن» تلفیقی از کارهای قبلی مک‌کی و فیلمی معتبر محسوب می‌شود که از دیگر طنزهای سیاسی الهام گرفته است. بنابراین اگر از طرفداران این فیلم هستید بهتر است بدانید ۷ فیلم مشابه دیگر نیز وجود دارند که ممکن است از آن‌ها خوشتان بیاید.
۷. معاون (Vice)
- کارگردان: آدام مک‌کی
- بازیگران: کریستین بیل، سم راکول، استیو کارل
- تاریخ انتشار: ۲۰۱۸
- امتیاز راتن تومیتوز: ۶۵ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۲ از ۱۰
فیلم قبلی مک‌کی، «معاون» نیز درست مانند «بالا رو نگاه نکن»، نقدهای مختلفی دریافت کرد اما یکی از شانس‌های اصلی جوایز بود. «معاون» یک فیلم زندگی‌نامه‌ای خنده‌دار و کمدی درباره معاون رئیس‌جمهور سابق، دیک چنی (با بازی کریستین بیل در فیلم) است که در دوران دولت بوش از قدرت زیادی برخوردار بود و ایالات متحده را به نام پیشرفت آمریکا، درگیر مسائلی نامطلوب در خارج از کشور کرد. این فیلم از فرمول زندگی‌نامه‌ای سنتی پیروی نمی‌کند و مک‌کی مانند آن‌چه در «رکود بزرگ» دیده بودیم، سبک خاص خود را به نمایش می‌گذارد تا داستانی عجیب و غریب و سرگرم‌کننده و جالب از چنی بداخلاق را به تصویر بکشد.
مک‌کی مانند فیلم اخیرش از ابراز عقاید درباره مسائل مختلف در فیلم هراسی ندارد و روش داستان‌سرایی او پر سر و صدا و تهاجمی است که یا مخاطب را جذب می‌کند یا او را پس می‌زند. «معاون»، بازیگران فوق‌العاده‌ای مانند ایمی آدامز، سم راکول، استیو کارل، تایلر پری و جسی پلمونز دارد اما قوی‌ترین عنصر فیلم، بازی دگرگون‌کننده بیل در نقش چنی است که قطعا یکی از بهترین اجراهای وی در تمام دوران حرفه‌ای‌اش به حساب می‌آید.
۶. شبکه (Network)
- کارگردان: سیدنی لومت
- بازیگران: فی داناوی، پیتر فینچ، ویلیام هولدن
- تاریخ انتشار: ۱۹۷۶
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۲ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۸.۱ از ۱۰
«بالا رو نگاه نکن» علاوه بر پرداختن به موضوعات سیاسی، به سبکی خاص، معضلات رسانه‌ها را نیز بررسی می‌کند که بسیار یادآور «شبکه»، طنز برنده اسکار سیدنی لومت است. در این فیلم، هاوارد بیل (پیتر فینچ) یک گوینده خبر است که می‌فهمد دو هفته دیگر اخراج می‌شود و روی آنتن می‌رود و اعلام می‌کند که دو هفته دیگر خود را در برنامه‌ای زنده در تلویزیون خواهد کشت. این موضوع منجر به شهرت بیشتر این شبکه می‌شود و مدیران از سلامت روانی هاوارد به عنوان یک بمب رسانه‌ای سواستفاده می‌کنند تا شبکه در صدر توجهات باقی بماند. فی داناوی، ویلیام هولدن، ند بیتی، رابرت دووال و بیتریس استریت نیز از دیگر بازیگران این فیلم تحسین‌شده هستند.
«شبکه» مانند «بالا رو نگاه نکن» به طرز جالبی نسبت به مسائلی که ارائه می‌کند بدبین است و نشان می‌دهد که قدرت‌های برتر دنیای امروزی در واقع فقط به کسب درآمد و جلب توجه اهمیت می‌دهند تا جان انسان‌ها. این اثر یکی از بهترین دستاوردهای لومت در بین فیلم‌های برجسته‌اش است. فینچ برای بازی در این نقش نمادین، به اولین بازیگری در تاریخ آکادمی تبدیل شد که پس از مرگ و با شایستگی، برنده جایزه بهترین بازیگر مرد می‌شود. با تماشای سکانس حماسی دی‌کاپریو در فیلم «بالا رو نگاه نکن» می‌توان فهمید که شخصیت تیم از هاوارد بیل با بازی فینچ الهام گرفته شده است.
۵. دکتر استرنج لاو یا: چگونه یاد گرفتم دست از هراس بردارم و به بمب عشق بورزم (Dr. Strangelove or: How I Learned to Stop Worrying and Love the Bomb)
- کارگردان: استنلی کوبریک
- بازیگران: پیتر سلرز، جورج اسکات، اسلیم پیکنز
- تاریخ انتشار: ۱۹۶۴
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۸ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۸.۴ از ۱۰
«بالا‌رو نگاه نکن» مسائل حساس امروزی را بسیار شبیه به استنلی کوبریک در سال ۱۹۶۳ و در طنز سیاه و سفیدش، «دکتر استرنج لاو یا: چگونه یاد گرفتم که دست از هراس بردارم و به بمب عشق بورزم» تحلیل می‌کند. در این فیلم که در دوران جنگ سرد اتفاق می‌افتد، یک ژنرال غیرقابل پیش‌بینی آمریکایی (جورج اسکات) دستور حمله به اتحاد جماهیر شوروی را صادر می‌کند و در نتیجه مجموعه‌ای از وقایع جنون‌آمیز و وحشتناک آغاز می‌گردد که منجر به هولوکاست هسته‌ای می‌شود.
یکی از جذاب‌ترین جنبه‌های طنز طعنه‌آمیز این است که این آثار به شکل مسخره‌ای وقایع واقعی زندگی را بازسازی می‌کنند یا تصویری از آینده‌ای ممکن و وحشتناک را از دریچه طنزی سیاه ترسیم می‌نمایند. این فیلم از تبدیل سیاهی و تلخی به کمدی، ابایی ندارد و به مخاطب می‌فهماند تنها کسی که مسئول جلوگیری از وقوع چنین موقعیتی است، خود مخاطب نیست، بلکه طبقه حاکم است. تبدیل تراژدی به کمدی کار بزرگی محسوب می‌شود و کوبریک نیز ثابت کرد که توانایی خاصی در ارائه چنین آثاری دارد.
۴. جستجوی دوستی برای آخرالزمان (Seeking A Friend For The End Of The World)
- کارگردان: لورن اسکافاریا
- بازیگران: استیو کارل، کیرا نایتلی، آدام برودی
- تاریخ انتشار: ۲۰۱۲
- امتیاز راتن تومیتوز: ۵۵ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۶.۷ از ۱۰
ساختن کمدی درباره آخرالزمان به طرز شگفت‌انگیزی رایج است و فیلم‌های «پایان جهان»، «این آخرشه» و «سرزمین زامبی‌ها» نمونه‌ای از این موارد هستند. لورن اسکافاریا در «جستجوی دوستی برای آخرالزمان» بسیار مشابه «بالا رو نگاه نکن»، ترس را همراه با خنده به تصویر می‌کشد. در این فیلم، ماموریت متوقف کردن شهاب سنگ مخرب «ماتیلدا» شکست خورده است و این شهاب سنگ تا سه هفته دیگر به زمین برخورد می‌کند. با شنیدن این خبر، لیندا، همسرش، دوج (استیو کارل) را رها می‌کند. دوج که از نظر عاطفی بی‌حسی شده است، قصد دارد بقیه روزهایش را با بی‌خیالی سپری کند تا این که همسایه‌اش، پنی (کیرا نایتلی) را می‌بیند که به خاطر جدایی از نامزدش و این که آخرین فرصت خود را برای دیدن خانواده‌اش از دست داده، گریه می‌کند و ناراحت است. این دو در نهایت با هم ارتباط مناسبی برقرار می‌کنند و به یک سفر جاده‌ای می‌روند تا معشوق دوران دبیرستان دوج را پیدا کنند و شاید و فقط شاید پنی فرصتی پیدا کند تا دوباره خانواده‌اش را ببیند.
«جستجوی دوستی برای آخرالزمان»، هم‌زمان تلخ و شیرین است و بر روی افرادی تمرکز می‌کند که کنترلی بر سرنوشت بشریت ندارند و در طول زمان تماشای آن، این حس را پیدا می‌کنید که پایان، اجتناب ناپذیر است. این فیلم واقعا جذاب است و یکی از آن آثاری است که احتمالا با تمام شدن آن و پخش تیتراژ، ناراحت خواهید بود.
۳. تیم آمریکا: پلیس جهانی (Team America: World Police)
- کارگردانان: مت استون، تری پارکر
- صداپیشگان: مت استون، تری پارکر، الک بالدوین
- تاریخ انتشار: ۲۰۰۴
- امتیاز راتن تومیتوز: ۷۷ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۲ از ۱۰
مت استون و تری پارکر با ساخت سریال انیمیشنی «پارک جنوبی» که به یک پدیده فرهنگی تبدیل شد، نشان دادند که در زمینه طنز، حرفه‌ای هستند. بنابراین ساخت یک طنز طعنه‌آمیز درباره سیاست سلبریتی‌ها و امور جهانی، با استفاده از عروسک‌های خیمه‌شب‌بازی، برای آن‌ها کار ساده‌ای است. «تیم آمریکا: پلیس جهانی» تقلیدی از نمایش عروسکی «تاندربردز» در دهه ۶۰ میلادی است و داستان آن بر گری جانستون، ستاره برادوی تمرکز دارد که توسط تیمی از نخبگان آمریکایی استخدام می‌شود تا از مهارت‌های بازیگری چشم‌گیر خود در یک نقشه تروریستی مربوط به کیم جونگ ایل استفاده کند.
تیم آمریکا هوشمندانه‌‌تر از آن چیزی است که به نظر می‌رسد و بسیار مشابه «بالا رو نگاه نکن»، توجه بیش از حد و بی‌دلیل جامعه نسبت به افراد مشهور را نقد می‌کند. در سرتاسر فیلم، تیم اصلی عروسک‌ها با گروهی از بازیگران (نام آن‌ها به دلایلی در این‌جا ذکر نخواهد شد) که مخالف روش‌های نجات‌بخش آن‌ها هستند، مخالفت و مقابله می‌کنند. «تیم آمریکا» با آهنگ‌های به یاد ماندنی و خنده‌دار، شوخی‌های عروسکی و طنز منحصر به فرد استون و پارکر، همچنان یکی از بهترین طنزهای سیاسی قرن بیست و یکم است.
۲. سگ را بجنبان (Wag The Dog)
- کارگردان: بری لوینسون
- بازیگران: داستین هافمن، رابرت دنیرو، آن هک
- تاریخ انتشار: ۱۹۹۷
- امتیاز راتن تومیتوز: ۸۶ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۱ از ۱۰
بری لوینسون، به عنوان فیلم‌ساز، کارنامه‌ای جذاب دارد. او کارگردانی فیلم برنده اسکار «مرد بارانی» و آثار کلاسیک کمدی مانند «صبح بخیر ویتنام» را بر عهده داشته و در دهه گذشته نیز به ساخت فیلم‌های مستقل، فیلم‌های اختصاصی اچ‌بی‌او و مینی‌سریال‌های مختلف مشغول بوده است. «سگ را بجنبان» همچنان یکی از محبوب‌ترین‌ها و یکی از اصلی‌ترین آثار در بین طنزهای سیاسی است و از ستاره‌های بزرگی مانند داستین هافمن و رابرت دنیرو برای روایت داستان خود استفاده می‌کند و نشان می‌دهد که دولت تا چه حد می‌تواند روایت رسانه‌ها را تغییر دهد. در این فیلم، یک رسوایی جنسی، رئیس جمهور را در شرایطی بحرانی قرار می‌دهد و شانس انتخاب مجدد او به شدت کاهش می‌یابد. دکتر کنراد برین (دنیرو) برای از بین بردن توجه رسانه‌ها وارد داستان می‌شود و با تهیه‌کننده هالیوود، استنلی موتس توافق می‌کند که جنگی ساختگی خلق نماید و در اذهان عمومی، این تفکر را جا بیاندازد که فقط رئیس جمهور می‌تواند به این جنگ پایان دهد.
این فیلم دقیقا مانند «بالا رو نگاه نکن» نشان می‌دهد که دولت ایالات متحده می‌تواند حواس مردم را از مسائل واقعی و اصلی منحرف کند. «سگ را بجنبان» به خوبی این مضمون را بدون هیچ‌گونه کم و کاستی بیان می‌کند. این اثر واقعا خنده‌دار است و در عین حال، مخاطبان را آگاه می‌کند و الهام‌بخش بسیاری از طنزهایی است که پس از آن اکران شدند و می‌شوند.
۱. گرینلند (Greenland)
- کارگردان: ریک رومن واو
- بازیگران: جرارد باتلر، مورنا باکارین، اسکات گلن
- تاریخ انتشار: ۲۰۲۰
- امتیاز راتن تومیتوز: ۷۸ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۶.۴ از ۱۰
«گرینلند» برخلاف دیگر فیلم‌های این لیست، نه یک طنز طعنه‌آمیز سیاسی است و نه یک کمدی محض. این فیلم درباره یک فاجعه و بسیار عمیق‌تر از آن چیزی است که انتظار دارید. در این‌جا نیز مانند «بالا رو نگاه نکن»، علت وقوع آخرالزمان، یک سیارک است اما «گرینلند» به جای دانشمندان یا خود دولت، داستان یک خانواده معمولی آمریکایی را دنبال می‌کند که سعی دارند به یک پناهگاه امن برسند.
«گرینلند» با دارا بودن مضامین وحشت جمعی، انکار، جستجوی امنیت و اتحاد، بسیار متفاوت از باقی فیلم‌های جرارد باتلر است. این اثر فیلمی احساسی است و داستان آن به جای این که به وقایع قبل از آخرالزمان بپردازد، در میانه آن قرار دارد. «گرینلند»، وحشتناک و حتی غیرقابل پیش‌بینی است و زمانی که در دسامبر گذشته در سینماها به نمایش درآمد موجب شگفتی بسیاری از مخاطبان شد.
منبع: collider
