۱۰ فیلم برتر به تهیه‌کنندگی استیون اسپیلبرگ؛ از «نقاب زورو» تا «مردان سیاه‌پوش»
آثاری که استیون اسپیلبرگ آن‌ها را تهیه کرده، نشان می‌دهند که او به عنوان یک داستان‌گو، چقدر بخشنده است. استیون اسپیلبرگ با فیلم‌هایی که در ژانرهای مختلف کارگردانی کرده، تاریخ سینما را برای همیشه تغییر داده‌است. فیلم‌های اسپیلبرگ، از «آرواره‌ها» (Jaws) گرفته تا «مهاجمان صندوق گمشده» (Raiders of the Lost Ark) باعث متولدشدن بلاک‌باسترهای امروزی شدند و توانستند الهام‌بخش فیلم‌های کلاسیک زیادی در سرتاسر جهان باشند. اگرچه گاهی اسپیلبرگ را یک فیلمساز تبلیغاتی دانسته‌اند، او سلیقه‌ی هنری خود را، دیرتر، در نیمه‌ی دوم سال‌های کارش، وارد فیلم‌های خود نمود.
اسپیلبرگ داستان‌گویی تخصصی را با بینش تاریخی ترکیب می‌کند، تا وقایع تاریخی را بازسازی نماید. مانند فیلم‌های «آمیستاد» (Amistad)، «نجات سرباز رایان» (Saving Private Ryan)، «فهرست شیندلر» (Schindler’s List)، «پل جاسوس‌ها» (Bridge of Spies) و «پست» (The Post). در آخرین اثر سینمایی‌اش، اسپیلبرگ به زندگی خودش به عنوان بخشی از تاریخ توجه نموده و توانسته یک فیلم زندگی‌نامه‌ای، به نام «خانواده‌ی فیبلمن» (The Fabelmans)، از زندگی خودش بسازد. او در این فیلم به اشتیاق دیوانه‌وار خودش به ساخت فیلم هم پرداخته است.
فیلم‌های استیون اسپیلبرگ به عنوان کارگردان، به تنهایی برای این که از او میراثی فراموش‌نشدنی به جا بماند، کافی هستند، اما اسپیلبرگ، به همان اندازه، به عنوان یک تهیه‌کننده هم، آثار درخشانی خلق کرده‌است. کارنامه‌ی او، به عنوان یک تهیه‌کننده، به مخاطب نشان می‌دهد که او چه انسان بخشنده‌ای است، چرا که به برجسته شدن هنرمندان مختلف، کمک‌های شایانی نموده. بسیاری از کارگردان‌های کهنه‌کار، توانسته‌اند کارنامه‌ای درخشان برای خودشان خلق کنند، چرا که اسپیلبرگ کمکی که نیاز داشتند را برایشان فراهم کرده است.
هر فیلمساز بزرگی، کسی را دارد که ستایشش می‌کند؛ برای اسپیلبرگ این فرد، استاد سینمایی‌اش، جان فورد است. درست است اگر بگوییم که همکاران اسپیلبرگ به عنوان یک منبع الهام به او نگاه خواهند کرد و در همان حال، او به تهیه کردن پروژه‌های جدید هیجان‌انگیز ادامه خواهد داد. در ادامه، نگاهی می‌اندازیم به ۱۰ فیلم برتری که اسپیلبرگ تهیه‌کنندگی آن‌ها را برعهده داشته است.
۱۰. فضای درون (Innerspace)
- کارگردان: جویی دانته
- بازیگران: مارتین شورت، دنیس کوئید
- سال تولید: ۱۹۸۷
- امتیاز راتن تومیتوز: ۸۲ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۶۶ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۶.۸ از ۱۰
اسپیلبرگ هرگز به خاطر بامزه بودن ستایش نشده‌است. اگرچه فیلم‌های کمدی او، «۱۹۴۱» و «غول بزرگ مهربان» (The BFG)، از بهترین آثار او نیستند، با این‌حال اسپیلبرگ کمدی‌های خلاقانه‌ی فراوانی را تهیه کرده‌است؛ کمدی‌هایی که به ترکیب کردن ژانرها می‌پردازند. اسپیلبرگ به کارگردان، جوئی دانته، کمک کرد تا فیلم علمی-تخیلی و کمدی خود، «فضای درون» را تولید کند.
علاوه بر جلوه‌های ویژه‌ی پیش‌رو، «فضای درون» برای بازیگرانی که قرار بود بعدها ستاره‌هایی درخشان شوند، مارتین شورت، مگ رایان و دنیس کوئید، نقش‌هایی جذاب مهیا کرد. مانند اسپیلبرگ، دانته هم کارگردانی است که با یک ژانر راضی نمی‌شود. او کارنامه‌ی خود را با ساختن آثار سینمایی در ژانر وحشت آغاز کرد. «پیرانا» (Piranha) و «زوزه» (The Howling)، فیلم‌های پیشین او، ثابت می‌کنند که او می‌تواند تا چه اندازه کارگردان بامزه‌ای باشد.
۹. نقاب زورو (The Mask of Zorro)
- کارگردان: مارتین کمپبل
- بازیگران: آنتونیو باندراس، کاترین زتا-جونز
- سال تولید: ۱۹۹۸
- امتیاز راتن تومیتوز: ۸۴ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۶۳ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۶.۸ از ۱۰
شورشی نقاب‌داری که با نام زورو شناخته می‌شود، یکی از بسیار شخصیت‌های سینمایی‌ای است که به مردم تعلق دارد، مانند شاه آرتور، رابین هود، شرلوک هلمز یا سه تفنگدار. زورو مانند سایر شخصیت‌هایی که از آن‌ها نام بردیم، به هیچ شرکتی تعلق ندارد؛ در نتیجه فیلم‌های زیادی، با کیفیت‌های مختلف، درباره‌ی این شخصیت ساخته شده‌اند. فیلم اکشن-ماجراجویی مارتین کمپبل، ریشه‌ی اصلی داستان این یاغی را روایت می‌کند.
آنتونیو باندراس و آنتونی هاپکینز، در نقش دو مرد در این فیلم حضور دارند که هر دو، از شخصیت زورو استفاده می‌کنند تا در مقابل فساد سیاسی در کالیفرنیا ایستادگی کنند. فیلم‌هایی که مانند «نقاب زورو» ساخته می‌شوند، هم ارزش‌های اخلاقی فیلم‌های ابرقهرمانی را بازمی‌تابانند و هم حماسه‌ی اکشن فیلم‌های وسترن را. سربلند بیرون آمدن در هردوی این زمینه‌ها کار آسانی نیست، اما کمپبل توانسته است با استفاده از تاریخچه‌ی داستان زورو و تازه‌سازی آن، برداشتی مدرن از این شخصیت، ارائه دهد.
۸. مایسترو (Maestro)
- کارگردان: بردلی کوپر
- بازیگران: بردلی کوپر، کری مولیگان
- سال تولید: ۲۰۲۳
- امتیاز راتن تومیتوز: ۷۹ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۷۷ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۶.۸ از ۱۰
«مایسترو»، دومین فیلمی است که بردلی کوپر آن را کارگردانی می‌کند. نخستین تلاش او در این زمینه، منجر به ساخته شدن فیلم «ستاره‌ای متولد شده‌است» (A Star is Born)، سال ۲۰۱۸، شد. کوپر بی‌شک استعداد خاصی برای خلق کردن سکانس‌های موزیکال به‌یادماندنی دارد. «مایسترو»، داستان زندگی شخصی و حرفه‌ای آهنگساز افسانه‌ای، لئونارد برنستین را روایت می‌کند. کوپر در این فیلم از موزیک‌هایی که توسط خود برنستین برای آثار موزیکالش مانند «داستان وست ساید» (West Side Story) و «در شهر» (On The Town) ساخته شده‌است، استفاده می‌کند تا خط ناواضح بین زندگی شخصی و هنری برنستین را مقابل دوربین بیاورد.
کوپر باز هم با سه وظیفه در فیلم حاضر شده‌است؛ بازیگر نقش اصلی مرد، کارگردان و نویسنده. تا یک زمان خاصی، پیش از این که به عنوان تهیه‌کننده دست به کار شود، خود اسپیلبرگ قرار بود این فیلم را کارگردانی کند. او در تهیه کردن این فیلم تنها نیست، چرا که کارگردان بزرگ، مارتین اسکورسیزی هم از تهیه‌کنندگان این فیلم است.
۷. سوپر ۸ (Super 8)
- کارگردان: جی. جی. آبرامز
- بازیگران: الی فانینگ، جوئل کورتنی
- سال تولید: ۲۰۱۱
- امتیاز راتن تومیتوز: ۸۱ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۷۲ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷ از ۱۰
«سوپر ۸» تجلیلی از آثار اسپیلبرگ است که از قضا توسط خود او تهیه شده. داستان فیلم، حول محور گروهی از نوجوان‌های قهرمان می‌گردد که با یک‌دیگر همکاری می‌کنند تا جلوی ورود یک بیگانه به شهر محل زندگی خود را بگیرند. ارجاعات زیادی به فیلم‌های کلاسیک استیون اسپیلبرگ مانند «برخورد نزدیک از نوع سوم» (Close Encounters of the Third Kind) و «ئی. تی. موجود فرازمینی» (E.T. The Extra Terretrial) در این فیلم وجود دارد. «سوپر ۸»، فیلمی بسیار خاطره‌انگیز است، چرا که وقایع آن در اواخر دهه‌ی هفتاد میلادی رغم می‌خورند. ادای دین فیلم به آثار سینمای کلاسیک، باعث می‌شود این فیلم تبدیل به نخستین نمونه از آثاری مانند سریال «چیزهای عجیب‌تر» (Stranger Things) و «آن» (It) باشد.
اگرچه از کارگردان این فیلم، جی. جی. آبرامز، گاهی به عنوان اسپیلبرگ بعدی سینما یاد می‌شد، این مقایسه، نمی‌تواند مقایسه‌ی درستی باشد. آبرامز به ندرت پروز‌ه‌ی اصیلی را کارگردانی کرده‌است و در عوض تمرکز خود را روی تازه‌سازی آثاری مانند «جنگ ستارگان» (Star Wars) و سری فیلم‌های «ماموریت: غیرممکن» (Mission: Impossible) گذاشته‌است. «سوپر ۸»، تنها فیلم اصیلی است که آبرامز تا به امروز کارگردانی کرده و به طور غافلگیرکننده‌ای، بهترین فیلم او هم هست.
۶. نخستین انسان (First Man)
- کارگردان: دیمین شزل
- بازیگران: رایان گاسلینگ، کلیر فوی
- سال تولید: ۲۰۱۸
- امتیاز راتن تومیتوز: ۸۷ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۸۴ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۳ از ۱۰
«نخستین انسان»، برای کارگردان، دیمین شزل، یک تغییر مسیر بود. درحالی‌که نخستین فیلم‌های شزل، «ویپلش» (Whiplash) و «لا لا لند» (La La Land)، در دنیای موسیقی ساخته شده‌بودند، «نخستین انسان»، تجربه‌ای متفاوت بود. این فیلم به تجربه‌ی خارق‌العاده‌ی ماموریت سفر به ماه توسط آپولو ۱۱ می‌پردازد، تجربه‌ای که توسط ناسا به وقوع پیوست. فضا در فیلم‌ها، اغلب ناشناخته و مرموز است، اما «نخستین انسان»، ابایی نداشت که خطرناک بودن این سفر، در آن زمان، را نمایش دهد.
بین تکنولوژی غیرقابل اعتماد و عوامل فراوانی که برای این سفر باید بررسی می‌شدند، احتمال موفقیت سفر آپولو ۱۱، بسیار اندک بود. اگرچه وسعت ساختاری «نخستین انسان» زیاد بود، با این‌حال، فیلم یک مطالعه‌ی نزدیک در رابطه با چگونگی کنارآمدن نیل آرمسترانگ با تراژدی‌های زندگی شخصی‌اش است. پیش از انتخاب شدن به عنوان رهبر پروژه‌ی آپولو ۱۱، آرمسترانگ در حال کنار آمدن با اندوه از دست دادن فرزند کوچک خود بود. در یرداشت شزل از تاریخ، آرمسترانگی که گاسلینگ نقش‌اش را ایفا می‌کند، از سفر به سطح ماه استفاده می‌کند، تا با تنهایی خود کنار بیاید.
۵. گرملین‌ها (Gremlins)
- کارگردان: جویی دانته
- بازیگران: زاک گالیگان، فویه کیتس
- سال تولید: ۱۹۸۴
- امتیاز راتن تومیتوز: ۸۶ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۷۰ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۳ از ۱۰
نخستین فیلم‌های اسپیلبرگ به دنبال استفاده‌ی درخشان از گریم و جلوه‌های ویژه شناخته شده‌اند. این ویژگی‌ای است که او با جویی دانته به اشتراک گذاشته. دانته کسی است که بعضی از بهترین جلوه‌های عروسک‌گردانی را در فیلم ۱۹۸۴ خود، «گرمین‌ها» به کار گرفته. «گرملین‌ها»، از آن‌جایی ویژه و خاص است که به سختی می‌توان آن را به یک ژانر خاص نسبت داد. آیا «گرملین‌ها» فیلمی خانوادگی است؟ تقریبا. آیا فیلمی در ژانر وحشت است؟ از نظر تکنیکی بله. آیا یک کمدی است؟ طبق تعاریف روی کاغذ، آری. آیا می‌تواند به عنوان یک فیلم کریسمس دسته‌بندی شود؟ چرا که نه.
«گرملین‌ها»، به اندازه‌ای تاثیرگذار و متفاوت است که گویا تنها استیون اسپیلبرگ می‌توانسته آن را بسازد. حتی قسمت دوم این فیلم «گرملین‌ها ۲: گروه جدید» (Gremlins 2: The New Batch) که سال ۱۹۹۰ ساخته شد، به اندازه‌ی قسمت اول جذاب و دیدنی است.
۴. ارواح خبیثه (Poltergeist)
- کارگردان: تاب هوپر
- بازیگران: کریگ تی. نلسون، جوبث ویلیامز
- سال تولید: ۱۹۸۲
- امتیاز راتن تومیتوز: ۸۸ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۷۹ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۳ از ۱۰
فیلم‌های ترسناک استیون اسپیلبرگ را نباید فراموش کرد و او رابطه‌ی جالبی با این ژانر دارد. اگرچه او از سال ۱۹۷۵ و فیلم «آرواره‌ها» (Jaws)، به طور مستقیم، هیچ فیلمی در ژانر وحشت نساخته، تهیه‌کنندگی آثار زیادی در این ژانر را با همراهی کارگردان‌های افسانه‌ای این ژانر، برعهده داشته‌است. اگرچه داستان این فیلم کلاسیک که در ژانر وحشت ساخته شده‌است، حول محور یک خانواده می‌گردد، به هیچ وجه، نمی‌توان آن را یک فیلم خانوادگی دانست.
- ۶ فیلم ترسناک به کارگردانی استیون اسپیلبرگ
در این فیلم، یک دلقک وحشتناک وجود دارد که به راحتی در زمینه‌ی ترسناک بودن، پنی‌وایز، دلقک فیلم «آن»، را شکست می‌دهد. «ارواح خبیثه»، الهام گرفته شده از یک فیلمنامه‌ی علمی-تخیلی-وحشتناک به نام «آسمان‌های شب» (Night Skies) است که در ابتدا قرار بود اسپیلبرگ آن را کارگردانی کند. اگرچه «آسمان‌های شب» هرگز ساخته نشد، عناصر موجود در آن، هم در «ئی. تی. موجود فرازمینی» و هم در «ارواح خبیثه» دیده می‌شوند.
۳. مردان سیاه‌پوش (Men in Black)
- کارگردان: بری ساننفلد
- بازیگران: تامی لی جونز، ویل اسمیت
- سال تولید: ۱۹۹۷
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۱ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۷۱ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۳ از ۱۰
باتوجه به این‌که بعضی از قسمت‌های بعدی این مجموعه فیلم‌ها چقدر ناامیدکننده بودند، به راحتی می‌توان فراموش کرد که نخستین قسمت آن چقدر خوب بود. فیلم علمی-تخیلی بری ساننفلد سوالی را مطرح می‌کند که همه‌ی ما، هر چند وقت یک‌بار، از خودمان می‌پرسیم؛ اگر بیگانگان روی کره‌ی زمین زندگی می‌کردند، چه می‌کردند؟ اگرچه «مردان سیاه‌پوش»، بخش زیادی از کیفیت خود را مدیون گریم و جلوه های ویژه‌ی درخشان است، دلیل اصلی موفقیت فیلم، رابطه‌ی جذاب و دیدنی بین تامی لی جونز و ویل اسمیت است. «مردان سیاه‌پوش»، به بررسی اشتیاق جامعه برای پذیرفتن چیزهایی که به عنوان حقیقت درباره‌ی بیگانگان در نظر گرفته می‌شوند، پرداخته است. هنرمندان زیادی در این فیلم، در نقش‌های کوتاه، به عنوان بیگانگان، حضور یافتند، از جمله خود اسپیلبرگ.
۲. چه کسی برای راجر رابیت پاپوش دوخت؟ (Who Framed Roger Rabbit)
- کارگردان: رابرت زمکیس
- بازیگران: باب هاسکینز، کریستوفر لوید
- سال تولید: ۱۹۸۸
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۶ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۸۳ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۷ از ۱۰
«چه کسی برای راجر رابیت پاپوش دوخت؟»، نقطه‌ی عطفی در مسیر دست‌آوردهای جلوه‌های ویژه‌ی بصری بود. پیش از فیلم کلاسیک ۱۹۸۸ رابرت زمکیس، هیچ فیلمی نتوانسته بود شخصیت‌های انیمیشنی و زنده را به این خوبی با یک‌دیگر ترکیب کند. با این‌حال، این تکنولوژی نیست که «چه کسی برای راجر رابیت پاپوش دوخت؟» را تبدیل به فیلمی کلاسیک کرده‌است، بلکه شخصیت‌ها هستند.
زمکیس توانست رابطه‌ی بین باب هاسکینز و یک خرگوش انیمیشنی را حقیقی جلوه دهد. از زمان انتشار فیلم تا به امروز، همواره شایعاتی در رابطه با ساخت قسمت دوم فیلم «چه کسی برای راجر رابیت پاپوش دوخت؟» شنیده می‌شود. شاید بهتر است فیلم را به حال خودش رها کنیم، چرا که برای هر فیلمی سخت خواهد بود که با دست‌آوردهای قسمت نخست رقابت کند.
۱. بازگشت به آینده (Back to the Future)
- کارگردان: رابرت زمکیس
- بازیگران: مایکل جی. فاکس، کریستوفر لوید
- سال تولید: ۱۹۸۵
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۳ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۸۷ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۸.۵ از ۱۰
چیز زیادی برای گفتن درباره‌ی «بازگشت به آینده» وجود ندارد. این فیلم یکی از بازبینی‌شده‌ترین فیلم‌های تاریخ سینما است و هدیه‌ای برای سینمادوستان می‌باشد. درخشش دو بازیگر اصلی این فیلم، یعنی مایکل جی. فاکس در نقش مارتی مک‌فلای و کریستوفر لوید در نقش دکتر براون کم‌نظیر است. به طور جالبی، گویا فیلمی که وقایع آن در دهه‌ی ۵۰ میلادی رخ می‌دهد، بیش از هر چیز دیگری، باعث برانگیخته شدن حس نوستالژیک مردم در دهه‌ی ۸۰ میلادی می‌شده‌است.
استیون اسپیلبرگ در مسیر ساخته‌شدن هر دو ادامه‌ی این مجموعه فیلم‌ها که سال‌های ۱۹۸۹ و ۱۹۹۰ اکران شدند هم همکاری کرده‌است. با تمام احترام، مجموعه فیلم‌های «بازگشت به آینده» بهترین مجموعه فیلمی است که توانسته استانداردهای خود را در تمام فیلم‌ها ادامه دهد و به طور مداوم، داستان جذاب برای مخاطب روایت کند.
منبع: Collider
