گزارش تصویری از روز افتتاحیه‌ی جشنوارهی فیلم ونیز ۲۰۲۲؛ لیلا حاتمی و جولیان مور روی فرش قرمز
هفتاد و نهمین دوره‌ی جشنوارهی بین‌المللی فیلم ونیز ۲۰۲۲ امروز چهارشنبه ۳۱ آگوست برابر با نهم شهریور با حضور ستاره‌های صاحب‌نام سینما از سراسر جهان، اعضای هیئت داوران، اهالی رسانه و مطبوعات و مخاطبان جشنواره آغاز به کار کرد.
جشنوارهی فیلم ونیز قدیمی‌ترین جشنوارهی سینمایی جهان است و یکی از ۵ جشنوارهی سینمایی بزرگ دنیا در کنار کن، برلین، تورنتو و ساندنس به حساب می‌آید که هر ساله در شهر آبی برگزار می‌شود. بر خلاف جشنوارهی کن که همه‌گیری کرونا سال پیش برگزاری آن را لغو کرده بود، جشنوارهی ونیز طبق روال قبلی برگزار شد و تنها در سال ۲۰۲۰ بود که برگزاری این جشنواره با محدودیت‌هایی رو‌به‌رو شده بود. اما امسال با روند کاهشی شیوع همه‌گیری ویروس کرونا، جشنوارهی ونیز بدون هیچ محدودیتی در امر برگزاری با شکوه هر چه تمام‌تر کار خود را آغاز کرد.
اعضای هیئت داوران روی فرش قرمز
جولیان مور بازیگر توانای آمریکایی، ریاست هیئت داوران جشنوارهی امسال را بر عهده دارد. او که همواره حضوری پررنگ در این جشنواره داشته است، نخستین زن آمریکایی است که تمامی جوایز معتبر بازیگری را از سه جشنوارهی اروپایی بزرگ دریافت کرده است، از جمله جایزهی جام ولپی بهترین بازیگر زن از جشنوارهی فیلم ونیز برای بازی در فیلم «به دور از بهشت» در سال ۲۰۰۲.
همچون جشنوارهی کن، یک سینماگر ایرانی دیگر در میان داوران جشنوارهی امسال فیلم ونیز حضور دارد. لیلا حاتمی که با بازی در فیلم «جدایی نادر از سیمین» اصغر فرهادی به جهانیان معرفی شد و توانست خوش بدرخشد، برای تماشای فیلم‌ها به ونیز سفر کرده است.
جولیان مور در کنفرانس مطبوعاتی روز افتتاحیه گفت: «گزینش در جشنواره‌ها اهمیت به سزایی دارد. ونیز جایی برای جمع‌شدن افراد است و این رویداد، امر مهم گزینش را میسر می‌کند». او با اشاره به نخستین حضورش در شهر ونیز در اواخر دهه۱۹۸۰و زمانی که روی سریال تلویزیونی کار می‌کرد، گفت: «اگر روزی می‌دانستم که قرار است ریاست هیئت داوران جشنوارهی فیلم ونیز را بر عهده بگیرم، احتمالا داخل کانال آب می‌افتادم».
در کنار جولیان مور و لیلا حاتمی، نام اودری دیوان نیز به چشم می‌خورد، کسی که سال پیش برای کارگردانی فیلم «پیش‌آمد» برنده‌ی شیر طلایی شد. دیگر نام بزرگ هیئت داوران، کازوئو ایشی‌گورو، نویسنده و فیلم‌نامه‌نویس ژاپنی بریتانیایی است، کسی که جایزهی نوبل ادبیات را در کارنامه‌ی خود دارد و خالق آثاری تحسین‌شده‌ای از قبیل «بازمانده‌ی روز» و «هرگز رهایم نکن» است. لئوناردو دی کوستانزو (کارگردان ایتالیایی)، ماریانو کوئن (کارگردان آرژانتینی) و رودریگو سوروگوین (تهیه‌کننده و کارگردان اسپانیایی) دیگر اعضای هیئت داوران هستند.
ستاره‌های ونیز ۲۰۲۲
فیلم افتتاحیه‌ی جشنوارهی امسال، «برفک» به کارگردانی نوا بامبک است. ستاره‌های این فیلم از جمله آدام درایور، گرتا گرویگ و دان چیدل در مراسم فوتوکال فیلم و فرش قرمز افتتاحیه حضور داشتند. کاترین دنوو بازیگر نامدار فرانسوی دیگر چهره‌ی حاضر روی فرش قرمز بود.
نکته‌ی جالب این مراسم حضور هیلاری کلینتون وزیر امور خارجه‌ی سابق کشور آمریکا در مراسم فرش قرمز بود. هنوز معلوم نیست که او آیا تنها به دلایل تفریحی در این مراسم حضور دارد یا علت دیگری در کار است اما قرار است که او در دیگر جشنوارهی مهم امسال یعنی جشنوارهی فیلم تورنتو به عنوان سخنران مهمان حضور داشته باشد.
جشنوارهی ونیز زیر سایه‌ی سنگین جنگ و اسارت
جشنواره ونیز نیز به مانند جشنوارهی کن قصد دارد تا در اقدامی هم‌بستگی خود را با هنرمندان اوکراینی و مردم این کشور که متاثر از جنگی ناروا و تحمیل‌شده هستند، اعلام کند. در این راستا، این جشنواره روز ۸ سپتامبر (۱۷ شهریور) را به اسم «روز اوکراینی» نامگذاری کرده است و قرار است مدیر هنری جشنواره آلبرتو باربرا به همراه یاروسلاو ملنیک سفیر اوکراین در ایتالیا و تنی چند از کارگردانان و فعالان هنری اوکراینی در این روز سخنرانی کنند. محورهای سخنرانی تعاملات بین ایتالیا و اوکراین، وضعیت دشوار کنونی سینمای اوکراین، نقش هنرمندان و فیلمسازان و تنوع صنعت سمعی بصری کشور اوکراین و نیز دیگر محورهای هنری است.
از طرفی به دنبالی دستگیری جعفر پناهی کارگردان ایرانی که فیلم «خرس نیست» را در جشنوارهی امسال ونیز دارد و به این دلیل نخواهد توانست در این رویداد شرکت کند، مسئولان برگزاری جشنواره بر آن هستند تا با کارگردانان، فیلمسازان و هنرمندانی که سال گذشته در بند بوده‌اند، ابراز هم‌دردی کنند. در این راستا نیز قرار است در روز‌های ۳ و ۹ سپتامبر (۱۲ و ۱۸ شهریور) جمعی از هنرمندان و فعالان عرصه‌ی سینما با هدف آگاهی‌بخشی از وضعیت سینماگران در بند، گرد هم بیایند و سخنرانی کنند.
حضور گسترده‌ی فیلمسازان ایرانی
جشنوارهی ونیز امسال اهمیت ویژه‌ای برای ایرانی‌ها دارد. علاوه بر حضور لیلا حاتمی به عنوان یکی از داوران جشنوارهی امسال، فیلمسازان ایرانی با دست پر به این جشنواره آمده‌اند. فیلم‌های «خرس نیست» به کارگردانی جعفر پناهی و «شب، داخلی، دیوار» به کارگردانی وحید جلیل‌وند در بخش مسابقه رقابت خواهند کرد. جلیل‌وند پیش از این با فیلم «بدون تاریخ، بدون امضاء» در بخش افق‌های ونیز ۲۰۱۷ حاضر بود و دو جایزه از این جشنواره را با خود به خانه برد.
اما دو کارگردان جوان ایرانی هومن سیدی و آرین وزیر‌دفتری به ترتیب با فیلم‌های «جنگ جهانی سوم» و «بی‌رویا» در بخش افق‌های جشنوارهی امسال حضور خواهند داشت. محسن تنابنده نقش اول فیلم «جنگ جهانی سوم» را بر عهده دارد و طناز طباطبایی، صابر ابر و شادی کرم‌رودی نیز در فیلم «بی‌رویا» ایفای نقش کرده‌اند.
شیر طلایی افتخاری برای کاترین دنوو و پل شریدر
در جشنوارهی امسال ونیز، مسئولان برگزاری قرار است تا دو جایزهی شیر طلایی افتخاری را به پاس یک عمر خدمات هنری اهدا کنند. نخستین جایزه برای پل شریدر، فیلم‌نامه‌نویس، کارگردان و منتقد آمریکایی است. او که بیشتر برای نویسندگی برخی از مهم‌ترین فیلم‌های مارتین اسکورسیزی از قبیل «رانننده تاکسی» و «گاو خشمگین» در دنیای سینما شناخته می‌شود، در جشنوارهی ونیز ۲۰۲۲ با فیلم «باغبان استاد» حضور دارد. جایزهی افتخاری او در طول برگزاری جشنواره اهدا خواهد شد. او با افتخار به کسب این جایزه گفت: «ونیز شیر قلب من است»
امروز هم در مراسم افتتاحیه بازیگر نام‌آشنا و ماندگار فرانسوی کاترین دنوو که در ۷۸ سالگی خود به سر می‌برد، قرار است دیگر شیر طلایی افتخاری را دریافت کرد. او که ۶۵ سال سابقه‌ی فعالیت هنری دارد و با کارگردانان به‌نام و صاحب‌سبکی از قبیل ژاک دمی، لوئیس بونوئل، فرانسوا تروفو و رومن پولانسکی همکاری کرده است، با لذت‌بخش خواندن کسب چنین جایزهی معتبری گفت: «من به جشنوارهی ونیز عشق می‌ورزم و مدت زیادی است که آن را می‌شناسم، درست از زمانی که فیلم «زیبای روز» لوئیس بونوئل شیر طلایی را دریافت کرد. باعث افتخار است که برای چنین پاسداشتی در جشنوارهی سینمایی انتخاب شوی که با فیلم‌های بسیاری همراه من بوده است.» دنوو جایزهی بهترین بازیگر زن از جشنوارهی ونیز را در سال ۱۹۹۸ برای حضور در فیلم «میدان واندوم» نیکول گارسیا در کارنامه دارد.
جشنوارهی ونیز ۲۰۲۲ از ۳۱ آگوست تا ۱۰ سپتامبر (۹ تا ۱۹ شهریور) برگزار خواهد شد.
بازم یه جشنواره سیاسیه دیگه.