پیش‌درآمد فیلم «چارلی و کارخانه شکلات‌سازی»؛ چرا داستان رولد دال دهه‌ها محبوب مانده؟
حتی با وجود اینکه تقریباً ۶۰ سال از انتشار کتاب و تقریباً ۵۰ سال از اکران اولین نسخه‌ی سینمایی «چارلی و کارخانه شکلات‌سازی» گذشته است، خبر ساخت فیلم داستان پیش‌زمینه درباره‌ی شخصیت ویلی وانکا، نشان می‌دهد که داستان رولد دال تا چه اندازه در بین همه‌ی نسل‌ها محبوب است. سال ۱۹۶۴، رولد دال در داستان تخیلی خود، چارلی باکت را به دنیا معرفی کرد. داستان حول محور پسری معمولی می‌چرخد که یکی از بلیط‌های طلایی شرکت وانکا را پیدا می‌کند. این بلیط طلایی فرصتی خارق‌العاده را برای باکت مهیا می‌کند که زندگی آینده‌اش را تضمین کند و خود و خانواده‌اش را از فقر نجات دهد. «چارلی و کارخانه شکلات‌سازی» روایتی رنگارنگ و تخیلی با ته مایه‌های اخلاقی بسیار قوی است.
اولین اقتباس از این کتاب کلاسیک ادبی، با بازی جین وایلدر در نقش ویلی وانکا، در سال ۱۹۷۱ منتشر شد و استقبال خوبی هم از آن شد. در سال ۲۰۰۵، اقتباس دوم از این اثر منتشر شد، اما تفاوت قابل توجهی با نسخه‌ی اولی داشت. این فیلم جدید با کارگردانی تیم برتون فضایی تاریک‌تر از نسخه قبلی داشت که البته چندان هم جای تعجب نداشت، برتون همواره با فضای تیره‌ی فیلم‌هایش شناخته می‌شود. اما به هرحال این فیلم هم با بازی جانی دپ در نقش ویلی وانکا کاملا موفق بود.
خبر ساخت پیش درآمد داستان چارلی و کارخانه‌ی شکلات‌سازی در ژانویه ۲۰۲۱ اعلام شد. اگرچه این فیلم بر اساس اثر اصلی ساخته خواهد شد، اما داستانی متفاوت از نسخه اصلی خواهد داشت. این فیلم در واقع داستان زندگی ویلی وانکای جوان را روایت می‌کند. اما واقعاً دلایل محبوبیت ماورایی ویلی وانکا چیست؟ چرا فیلمسازان شصت سال پس از انتشار این داستان حاضرند داستانی جدید از این شخصیت‌ها روایت کنند؟ چرا «چارلی و کارخانه شکلات‌سازی» و شخصیت ویلی وانکا اینقدر جذاب هستند؟
قدرت خالق در خلق آثاری که از نظر سینمایی جذابند
دال در خلق آثاری که برای سینماگران جذاب است، مهارت دارد. «چارلی و کارخانه شکلات سازی» و مشتقات آن تنها آثاری نبوده‌اند که از آثار رولد دال اقتباس شده‌اند، از دیگر آثار اقتباس شده‌ی این نویسنده می‌توان به «ماتیلدا»، «جادوگران»، «جیمز و هلو غول پیکر» و «آقای فاکس فوق العاده» اشاره کرد . مهارت‌های داستان‌نویسی رولد دال بدون شک جادویی است. شخصیت‌های قابل لمس و فضاهای رنگی ولی بعضاً ترسناک و تلخ داستان‌هایش، پیام‌های عمیق و زیبایی که در انتها مخاطب را تکان می‌دهد و تعداد زیاد هوادارانش باعث شده که آثار او همواره برای سینماگران جذاب باشد. ماهیت تخیلی کتاب‌های او به خوبی در صفحه نمایش ترجمه می‌شود و تأثیر ماندگاری بر جای می‌گذارد.
داستانی ورای زمان و مکان
در ویلی وانکا چیزهای زیادی وجود دارد که ورای زمان و مکان، می‌توان با آنها ارتباط برقرار کرد. فرقی ندارد مخاطب این فیلم پیر باشد یا جوان، این فیلم به طور یکسان با همه صحبت می‌کند و برای همه شگفتی‌هایی دارد، بنابراین طرفداران گسترده‌تری نسبت به سایر داستان‌ها خواهد داشت. علاوه بر این، درس‌ها و پیام‌های اخلاقی و انسانی «چارلی و کارخانه شکلات‌سازی» بی‌انتها هستند. غنای کار مسائل زیادی را برای در نظر گرفتن مخاطبان فراهم می‌کند. و در نهایت، این داستان و لحن طنز آن، چیزی است که در کنار همه‌ی چیزهای دیگر، به شما احساس سرخوشی می‌دهد.
فیلم‌ها یا پروژه‌های کمی وجود دارند که بتوانند مانند چارلی و کارخانه شکلات‌سازی در آزمون زمان مقاومت کنند . به نظر می‌رسد رولد دال فرمول مخفی خلق آثاری که تمایل به اقتباس از آنها در زمان به‌طور مداوم ادامه داشه باشد را پیدا کرده است. اگر بخواهیم چیزی از دال بیاموزیم این است که بهترین آثار که از مرزهای نسلی عبور می‌کنند، آثاری هستند که پیام‌های پرطنین ارائه می‌دهند و احساس خوبی در درون مردم ایجاد می‌کنند.
شخصیت وانکا
عجیب و غریب، شاد و الهام‌بخش. مدیر کارخانه‌ای که رولد دال خلق کرده است اخلاقیاتی کاملا کودکانه دارد که به گذشته‌ی او و سخت‌گیری‌های پدر دندان‌پزشکش مربوط می‌شود. اما او توانست با روحیه‌ی جنگجویانه خود، برخلاف نظر پدرش، به چیزی که می‌خواست برسد. اگرچه او همیشه لبخندی عریض برای خوش‌آمدگویی بر لب دارد، اما از این که مهمان‌هایش را متوجه کند که او را دلخور کرده‌اند ترسی ندارد. ویلی وانکا ممکن است کمی عجیب و غریب باشد، اما همین ویژگی او در کنار اقتدار و دلرحمی همزمان دلیلی است که او را به نمونه‌ی مدیری موفق و الهام‌بخش تبدیل کرده.
متفاوت بودن این شخصیت باعث شده تا خارج از جعبه فکر کند و محصولاتی به ظاهر غیرممکن مانند بستنی‌ای که آب نمی‌شود یا پرندگان شکلاتی جیک‌جیک کن خلق کند. نگرش و اشتیاق او مسری است. او مبتکر، کاریزماتیک و جذاب است که همین به ایجاد اشتیاق و بهره‌وری در کارکنانش کمک می‌کند.
صاحب عجیب و غریب کارخانه شکلات‌سازی معروف وانکا، در کنار رفتار عجیب و غریب خود، جنبه‌های خیرخواهانه نیز دارد. کارگران مرموز کارخانه شکلات سازی او که اومپا-لومپا نامیده می‌شوند، از لومپالند می‌آیند، جایی که طعمه بی‌دفاعی برای موجودات گرسنه مانند hornswogglers، snozzwangers، و whandoodles هستند تا اینکه آقای وانکا آنها را نجات می‌دهد. او اومپا-لومپاهای مبتلا به سوءتغذیه را به کارخانه‌ی خود می‌آورد و به آنها اجازه می‌دهد در ازای کار در کارخانه، هرچقدر که می‌خواهند از غذای مورد علاقه خود، دانه‌های کاکائو، بخورند و در امنیت کامل زندگی کنند. آقای وانکا با اومپا-لومپاها مانند کودکان رفتار می‌کند و در عوض آنها او را مدیری مراقب و خیرخواه می‌دانند. در دنیای واقعی، این بدان معناست که کارکنان در محل کار احساس امنیت و قدردانی کنند.
اینکه وانکا می‌خواهد وارث خود را از بین کودکان انتخاب کند نشان می‌دهد که او همانطور که به کودک درون خود اعتماد دارد، به کودکان بیشتر از بزرگسالان برای اداره‌ی کارخانه‌ی خود اعتماد دارد. به علاوه او به دنبال کسی است که دقیقا مانند خود او کارخانه را اداره کند و اگر این فرد کودک باشد می‌تواند هرطور که می‌خواهد پرورش دهد. این هم نشانه‌ای از شیفتگی این شخصیت است. وانکا حتی حاضر نیست عیب‌های کسی را بپذیرد و هرکدام از کودکان برنده را که اشتباهی کنند بدون دلرحمی مجازات می‌کند.
همه‌ی این معایب و محسنات شخصیت ویلی وانکا باعث شده که در تمام ۶۰ سال شخصیتی کاملاً قابل لمس باشد که عده‌ی زیادی می‌توانند با او همزادپنداری کنند، از او الهام بگیرند یا دوست داشته باشند جای او باشند. حالا باید دید که آیا آخرین نسخه از شخصیت وانکا با بازی تیموتی شالامی همان جذابیت جادویی را به همراه خواهد داشت؟
منبع: MOVIEWEB
