نقد «زن شگفت‌انگیز ۱۹۸۴»؛ درخشان نیست اما سرگرم می‌کند
منتقدان انگلیسی‌زبان فیلم سینمایی «زن شگفت‌انگیز ۱۹۸۴» (Wonder Woman 1984) را که قرار است به زودی اکران سینمایی و استریم از طریق شبکه HBO مکس را تجربه کند، ارزیابی و در مجموع نسبت به این اثر ابرقهرمانی ابراز رضایت کرده‌اند.
«زن شگفت‌انگیز ۱۹۸۴» یک اثر ابرقهرمانی بر اساس کمیک‌های دی‌سی و برپایه شخصیت زن شگفت‌انگیز ساخته شده؛ این فیلم دنباله «زن شگفت‌انگیز» (Wonder Woman) است که در سال ۲۰۱۷ اکران شد و نهمین فیلم در دنیای توسعه‌یافته دی‌سی به حساب می‌آید.
زن شگفت‌انگیز ۱۹۸۴ از نظر داستانی در دوران جنگ سرد و در سال ۱۹۸۴ می‌گذرد؛ فیلم ماجرای پرنسس دیانا (زن شگفت‌انگیز) و محبوب سابقش استیو ترور را در رویارویی با مکسول لرد و چیتا که از دشمنان اصلی او به حساب می‌آیند دنبال می‌کند.
پتی جنکینز کارگردان زن شگفت‌انگیز ۱۹۸۴ یک بازیگر و کارگردان آمریکایی است که ساخت فیلم‌هایی چون «هیولا» (Monster) و قسمت اول مجموعه زن شگفت‌انگیز را بر عهده داشته. جنکینز همچنین قرار است برای دیزنی قسمت جدیدی از مجموعه جنگ ستارگان تحت عنوان «جنگ ستارگان: اسکادران روگ» (Star Wars: Rogue Squadron) را کارگردانی کند؛ این اثر سینمایی سال ۲۰۲۳ اکران خواهد شد.
همان‌طور که اشاره کردیم نگاهی به نظرات منتقدان نسبت به زن شگفت‌انگیز ۱۹۸۴ نشان از رضایت کلی آنها نسبت به این اثر سینمایی دارد؛ در مجموع از ۲۷ نقدی که درباره این فیلم نوشته شده و در وب‌سایت متاکریتیک گردآوری شده است ۱۷ نقد مثبت، ۸ نقد میانه و ۲ نقد منفی بوده که در مجموع نمره ۶۷ از ۱۰۰ را برای فیلم به ثبت رسانده است. بررسی وب‌سایت راتن تومیتوز هم نشان می‌دهد از مجموع ۸۱ نقدی که توسط این سایت جمع‌آوری شده ۸۹ درصد منتقدان از فیلم راضی بوده‌اند. برای مقایسه بد نیست به این نکته اشاره کنیم که نمره متای قسمت اول مجموعه ۷۶ از ۱۰۰ بود و وب‌سایت راتن تومیتوز هم درصد رضایت ۹۳ درصدی منتقدان را درباره این اثر ساخته شده در سال ۲۰۱۷ نشان می‌داد.
در ادامه مروری خواهیم داشت بر نظرات منتقدان درباره جدیدترین ساخته پتی جنکینز.
گزیده‌ی نقدهای فیلم زن شگفت‌انگیز ۱۹۸۴
شیکاگو سان‌تایمز / ریچارد روپر
امتیاز: ۸۸ از ۱۰۰
این اثر سینمایی یک هدیه کریسمس است که شامل بخش‌هایی مساوی از عناصر هیجان‌انگیز، کمدی، رمانتیک و اکشن میشود که با لحنی یادآور فیلم‌های سوپرمن ریچارد دونر و اسپایدرمن‌های دهه ۲۰۰۰ آمیخته است.
زن شگفت‌انگیز ۱۹۸۴ مسیری به سوی یک نقطه اوج از نظر احساسی بسیار تأثیرگذار را طی می‌کند اما پیش از آنکه به آن نقطه برسیم لحن فیلم بسیار آگاهانه و همراه با شوخ طبعی است.
البته همه چیز هم در زن شگفت‌انگیز ۱۹۸۴ کامل و بی‌نقص نیست اما با این وجود هنوز هم شگفت‌انگیز است که ببینیم جنگجوی بزرگ آمازون یک‌بار دیگر دست به کار شده و قصد دارد جهان را به جای بسیار بهتر و امن‌تری برای زندگی تبدیل کند. زن شگفت‌انگیز قهرمانی متعلق به دهه ۱۹۸۰ و قهرمانی برای همه دوران‌ها است.
ایندی‌وایر / کیت اربلند
امتیاز: ۷۵ از ۱۰۰
فیلم‌سازی در قالب مجموعه‌های سینمایی باعث میشود ایده‌ها و شخصیت‌های خوب در هر قسمت نسبت به قسمت قبل کاهش یابند؛ این ساختار نه تنها سازندگان را به زمان و مکان مقید می‌کند بلکه مسأله داستان‌های پشت هر ماجرا و خصوصیات شخصی هر نقش هم به‌عنوان عناصر محدودکننده به میان می‌آید. با چنین محدودیت‌هایی چطور می‌توان اثری اصیل و متعلق به خود ساخت آن هم درباره یک قهرمان اصیل و متعلق به خود؟
در این شرایط بهتر است کار را به جنکینز بسپاریم تا راه‌حلی قانع‌کننده و رضایت‌بخش در قالب زن شگفت‌انگیز ۱۹۸۴ را پیدا کند؛ یک دنباله کمیاب در یک مجموعه ابرقهرمانی که مسیر خودش را می‌رود و نتیجه شادی‌آور، لذت‌بخش و سرگرم‌کننده را رقم می‌زند.
جنکینز و گدوت قهرمان خود را به سال ۱۹۸۴ می‌برند و قلمروی جدید باشکوهی را برای کاوش‌های پرنسس دایانا می‌یابند؛ قلمرویی که خوشبختانه خارج از محدودیت‌های دوران اخیر است.
تایم / استفانی زاخارک
امتیاز: ۶۰ از ۱۰۰
زن شگفت‌انگیز ۱۹۸۴ زمانی از راه رسیده که ما واقعا به سرگرمی نیاز داریم گرچه که فیلم می‌توانست اهمیتی بیش از این‌ها داشته باشد.
فیلم عالی نیست و افتضاح هم نیست. فیلمی است که به‌سادگی زمانی از راه رسیده که مردم جدا به یک سرگرمی که حواسشان را مشغول کند نیاز دارند آن هم درست پس از یک تابستان خالی از هرگونه بلاک‌باستر.
با این اوصاف همه می‌توانند کمی سرگرم شوند و استودیوی سازنده فیلم یعنی برادران وارنر هم این تصمیم مسؤولانه را گرفته که فیلم در آمریکا هم‌زمان با اکران سینمایی از شبکه HBO مکس هم پخش شود؛ گرچه دیدن یک اثر ابرقهرمانی در نمایشگر کوچکتر خانگی به سرگرم‌کنندگی سالن سینما نیست اما چنین گزینه‌ای ایمن‌ترین انتخاب موجود در شرایط فعلی است.
ورایتی / پیتر دبروج
امتیاز: ۶۰ از ۱۰۰
در نه ماه گذشته از وقتی که یک همه‌گیری جهانی سیاره ما را درنوردیده و باعث شده تمدن با مختصاتی که می‌شناختیم از کار بیافتد مدام با این عناوین مواجه شده‌ایم که فلان اثر سینمایی «همان فیلمی است که دقیقا همین حالا به آن نیاز داریم».
فیلم‌ها قادر نیستند مسائل جهانی حوزه سلامت را حل کنند اما می‌توانند در روزهای سخت الهام‌بخش باشند و برای مدت کوتاهی ذهنمان را از افکار معمول بازدارند. فیلم‌ها می‌توانند ما را کنار هم جمع کنند وقتی که دچار افتراق شده‌ایم و شکاف‌ها و چند‌دستگی‌هایی که تعریف‌کننده این دوران‌اند را کمی التیام بخشند.
به گمانم زن شگفت‌انگیز ۱۹۸۴ می‌تواند ما را به بعضی از این اهداف مذکور برساند اما بیشتر به خاطرمان می‌آورد که در این شرایط تا چه حد محتاج یک ابرقهرمان‌ایم؛ ابرقهرمانی که زمان را به عقب بازگرداند و ناجی وضعیت فعلی که جهان در آن گرفتار شده باشد. از این نظر فیلم زن شگفت‌انگیز ۱۹۸۴ یک هنر عامه‌پسند درخشان و یک داروی ضد افسردگی اساسی است.
اسکرین‌دیلی / فیونوالا هالیگان
امتیاز: ۵۰ از ۱۰۰
مدت‌ها پیش درست در آن دورانی که روایت فیلم از نظر تاریخی در آن جریان دارد، خبری از جهان‌های سینمایی وجود نداشت؛ در آن دوران عموما فیلم جدید یک مجموعه را فقط دنباله می‌نامیدیم و همواره معتقد بودیم که دنباله نمی‌تواند به‌خوبی فیلم اصلی باشد.
حال بدون آنکه نیت بدی داشته باشیم باید بگوییم فیلم زن شگفت‌انگیز ۱۹۸۴ دقیقا درون همین الگوی سینمایی قدیمی که شرحش را دادیم جا می‌گیرد. در واقع کل تیم اثر قبلی این بار هم برای ساخت فیلم جدید دست به دست هم داده‌اند اما نمی‌توان در نظر نگرفت که با یک دنباله طرفیم.
گرچه ریتم فیلم زن شگفت‌انگیز ۱۹۸۴ کمی کند است و فیلم‌نامه هم آن‌قدرها درخشان نیست اما سخت است از این نتیجه‌گیری اجتناب کنیم که مسائل مالی و تخصیص بودجه هم یکی از مشکلات فیلم بوده است.
برعکس قسمت اول، این قسمت چیز جدیدی برای ارائه نداشت، جلوه های ویژه و خط روایی بد به همراه بازیگران اصلی که در ارائه اصول اولیه بازیگری مشکل داشتند، صحنه ای که زن شگفت انگیز در قسمتهای انتهایی فیلم مشغول صحبت با جهانیان است اوج افتضاح بازیگری بود که حتی نمیتوانست درست گریه کند چه رسد به فن بیان ناامید کننده اش(گریه مکانهی در Interstaller را باید دیده باشید تا بفهمید هنر گریه و اکت در بازیگری چیست). در ادامه جنبشهای فمنیستی، LGBTQ و Black lives mater که به هالیود رسیده دوباره شاهدیم که یک فیلم فمنیستی با محوریت زنان قدرتمند ودانا که جهان را نجات میدهند و مردان وحشی که تنها نقشان حمله به زن قهرمان است و تنها یک مرد عاشق پیشه ضعیف از آنها مستثناست. مضحکه زمانی جالبتر میشود که سازندگان فیلم برای درو کردن جوایز اسکار جمعی از بازیگران کل دنیا را به پرده سینما آورده اند و آش شله قلمکاری ساخته اند در نهایت شوری. همانند سریال The Queens Gambit که تحریف آشکاری بود از زندگی “بابی فیشر” بزرگترین شطرنج باز آمریکا که در پیش بینی درستی گفته بود”هیچ زنی بهترین شطرنج باز نشده و نخواهد شد”، بابی فیشر را به دختری بلوند و با حرکات احمقانه تبدیل کردند که تنها فضیلش قیافه و اندام موزونش بود و مانند زن شگفت انگیز 2، در بازیگری کوچکترین حرفی برای گفتن نداشت. متاسفانه خبرهایی آمده شخصیت های سینمایی موفق مرد قرار است با زن جایگزین شوند از جک اسپاروی دزدان دریایی گرفته تا جیمز باند انگلیسی! لعنت به هرطیف و گروهی که جای خلق قهرمانانشان، روی به دزدی و تحریف دستاوردهای دیگران می آورند