۸ فعالیت هنری که اثر آنها در کاهش استرس ثابت شده است
بسیاری از افرادی که به یک فعالیت هنری اشتغال دارند، اذعان میکنند که انجام کارهای هنری و خلق یک اثر هنری، استرس و نگرانی‌های آنها را کاهش می‌دهد. جالب است بدانید که تأثیر کارهای هنری در کاهش استرس، ثابت شده است و این روزها از هنردرمانی برای حل بسیاری از مشکلات روانی استفاده میشود. برای اینکه از مزیت هنر در کاهش استرس بهره‌مند شوید، در ادامه با دیجی‌کالا مگ همراه باشید و این چند فعالیت هنری جذاب را امتحان کنید.
هنردرمانی و کاهش استرس
فعالیت هنری می‌تواند برای بیان احساسات دشوار، حواس‌پرتی از افکار و تجربیات استرس‌زا مفید باشد. به علاوه، با انجام این فعالیت‌ها در نهایت یک اثر هنری زیبا تولید می‌کنید که هم می‌تواند هدیه‌ای عالی برای عزیزان شما باشد و هم از آن به‌عنوان منبع درآمد استفاده کنید.
حتی کسانی که هنرمند حرفه‌ای نیستند میتوانند از انجام کارهای هنری بهره‌مند شوند. برای بهره بردن از فواید هنر، لازم نیست متخصص یک رشته‌ی هنری خاص باشید یا آثار هنری بی‌نقص خلق کنید.
مطالعات و تحقیقاتی که تأثیر هنر بر کاهش استرس و بهبود خلق‌وخو را بررسی کرده‌اند، میزان استعداد و توانایی هنرمندان مشارکت‌کننده را بررسی نکرده‌اند. حتی کیفیت آثار هنری خلق‌شده هم بررسی نشده است. فقط تأثیر هنر و احساسی که بعد از خلق اثر هنری در فرد ایجاد میشود، در تحقیق‌های انجام شده، بررسی شده است. این تأثیرات، بسیار مثبت و امیدبخش بوده‌اند.
آیا نتیجه‌ی کار مهم است؟
افرادی که هیچ استعداد و مهارتی در هنر ندارند میتوانند از مزایای هنردرمانی بهره‌مند شوند ولی افرادی که استعداد دارند، در نهایت از خلق اثری زیبا و بی‌نقص لذت می‌برند و حتی میتوانند از این اثر به شیوه‌های مختلف استفاده کنند. در نهایت، اثری که خلق می‌کنید و نتیجه‌ی نهایی کار هنری، تأثیری در مدیریت استرس ندارد.
در یک تحقیق، افراد با استرس متوسط، به دو گروه تقسیم شدند. یک دسته مهارت‌های خاص هنری داشتند و دسته‌ی دیگر هیچ مهارتی نداشتند. از هر دو گروه خواسته شد تا به خلق یک اثر هنری بپردازند. نتیجه‌ی تحقیق نشان داد که این فعالیت‌های هنری در هر دو گروه تأثیر مشابهی داشته است و گروهی که مهارت داشتند، بهره‌ی بیشتری از نتیجه‌ی هنردرمانی نبردند.
بنابراین اگر فردی هستید که از خلق هنر لذت می‌برید اما برای آن وقت نمی‌گذارید، یا فردی هستید که در توانایی هنری خود شک دارید، فکر کردن به نتیجه را کنار بگذارید. فقط چیزی خلق کنید. این اثر برای خود شما است و قرار نیست در ژورنالی چاپ شود. یک بوم یا برگه یا هر چیزی که در دست دارید بردارید و مشغول شوید.
۸ فعالیت هنری برای کاهش استرس
تحقیقات نشان داده است که هنردرمانی، رنگ‌آمیزی ماندالا و به طور کلی طراحی و نقاشی، می‌تواند اضطراب را به حداقل برساند و با خلق و خوی منفی مبارزه کند. در بسیاری از مطالعات، افراد فقط ۲۰ دقیقه نقاشی یا رنگ‌آمیزی میکنند؛ بنابراین واقعا لازم نیست که یک هنرمند بااستعداد یا حرفه‌ای باشید.
یکی از دلایلی که نقاشی و رنگ‌آمیزی می‌تواند برای استرس مفید باشد این است که ما را در زمان حال نگه می‌دارد و مانع از پرت شدن حواس ما و فکر کردن به گذشته و آینده میشود. در واقع کار هنری نوعی تمرین ذهن‌آگاهی است. ذهن شما در لحظه و روی کاری که انجام می‌دهید متمرکز میشود.
علاوه بر این، ساخت یک اثر هنری زیبا می‌تواند جذاب و انرژی بخش باشد.
راه‌های زیادی وجود دارد که با کمک آنها می‌توانید برای تسکین اعصاب آشفته‌ی خود یا برای عمق بخشیدن به آرامش درونی و ابراز وجود، به فعالیت هنری بپردازید و هر کدام از این روش‌ها بر اساس شخصیت و نیازهای شما جذابیت خاص خود را دارند.
اگر دنبال یک روش عالی و جذاب برای کاهش استرس هستید، بدون اینکه استعداد و مهارت شما در آن نقشی داشته باشد، می‌توانید تعدادی از فعالیت‌های هنری را که در ادامه معرفی می‌کنیم، امتحان کنید.
۱. طراحی ماندالا
کارل یونگ یکی از حامیان اصلی ایده‌ی خلق ماندالا به‌عنوان یک ابزار درمانی بود و گروهی از درمانگران و علاقمندان به هنر، پس از آن به توصیه‌ی این روش درمانی پیوستند. ماندالا طرح‌های دایره‌ای هستند که اغلب الگوها و نمادهای پیچیده‌ای داخل آنها رسم میشود.
یک تحقیق نشان داده است که خلق و رسم ماندالا می‌تواند علائم تروما را در افراد مبتلا به اختلال اضطراب پس از سانحه ظرف یک ماه و فقط با سه بار انجام آن، کاهش دهد. طراحی ماندالا به شما فرصتی می‌دهد تا آنچه را احساس می‌کنید، در غالب شکل‌های متقارن روی کاغذ بکشید. هر کدام از این نشانه‌ها و سمبل‌ها می‌تواند نشانه‌ای از یکی از وقایع زندگی شما باشد. می‌توانید با طراحی ماندالا چالش‌هایی را که در زندگی پشت سر گذاشته‌اید، روی کاغذ بیاورید.
به علاوه، این فعالیت هنری، شما را در لحظه نگه می‌دارد و از فکر کردن به گذشته و آینده دور میکند. حتی از فکر کردن به اینکه اثر هنری شما آیا خوب و واقعی شده یا نه، دور میکند. چون ماندالا یک طرح انتزاعی است و اثر شما لازم نیست شبیه هیچ اثر دیگری باشد.
ماندالایی که می‌کشید می‌تواند هر شکلی باشد. می‌تواند شلوغ و پر از طرح‌های متنوع یا خلوت و ساده باشد. انتخاب طرح‌ها به خود شما بستگی دارد. لازم نیست اصلا به نتیجه‌ی کار فکر کنید، فقط کافی است مداد بردارید و از فرایند طراحی ماندالا لذت ببرید.
۲. رنگ‌آمیزی ماندالا
اگر طراحی ماندالا کار سختی به نظر می‌رسد، روش راحت‌تری برای لذت بردن از خلق آن وجود دارد. این روزها کتاب‌های زیادی برای رنگ‌آمیزی ماندالا در بازار عرضه شده است. شاید یکی دو تا از این کتاب‌ها را ورق زده باشید. این کتاب‌ها شامل چندین طرح ماندالای رنگ‌نشده است. کافی است یکی از همین کتاب‌ها بخرید و شروع به رنگ‌آمیزی کنید؛ درست مثل کتاب‌های رنگ‌آمیزی دوران کودکی. تنها تفاوتی که این کتاب‌ها با کتاب‌های زمان کودکی دارد، این است که راهنمای رنگ‌آمیزی ندارد. یعنی شما باید با خلاقیت خودتان، رنگ‌ها را انتخاب کنید و ماندالا را تکمیل کنید.
به خاطر همین امکان انتخاب رنگ، رنگ‌آمیزی ماندالا علاوه بر کاهش استرس، نوعی تمرین خلاقیت است. شاید فکر کنید اگر از طرح‌های ساده شروع کنید بهتر باشد ولی تحیقیقی که روی ۵۰ دانشجوی کالج انجام شد نشان داده است که رنگ‌آمیز ماندالا نسبت به رنگ‌آمیزی طرح‌های ساده یا نقاشی‌های معمولی، تأثیر بیشتری در کاهش استرس دارد.
۳. شرکت در کلاس‌های هنری
اگر وقت کافی برای شرکت کردن در یک کلاس دارید، این گزینه هم انتخاب خوبی برای کاهش استرس است. فرقی نمی‌کند که چه هنری را انتخاب کنید. در این کلاس‌های هنری مخصوص که بیشتر آنها کلاس‌های تخصصی نیستند فقط گروهی از افراد در کنار هم تکنیک‌های ساده‌ی هنری را یاد می‌گیرند، می‌توانید با افرادی که مثل شما دچار استرس هستند، تعامل داشته باشید و حتی کارهای هنری را به صورت گروهی انجام دهید.
یکی دیگر از مزایای این کلاس‌ها این است که یک برنامه‌ریزی مشخص دارد و شما را وادار به انجام برخی کارها میکند. همین برنامه‌ریزی دقیق باعث میشود که تمرکز بیشتری روی برنامه‌ی روزانه‌ی خود داشته باشید.
مزیت دیگر کلاس‌های هنری این است که علاوه بر داشتن یک گروه حمایتی، می‌توانید از وقتی که می‌گذارید، نتیجه‌ی خوبی بگیرید. یعنی بعد از تمام شدن کلاس‌ها، چند تکنیک هنری را یاد می‌گیرید و توانایی شما در خلق آثار هنری دلخواه‌اتان، بیشتر میشود. هر چقدر آثار شما حرفه‌ای تر و زیباتر شوند، از انجام این کار بیشتر لذت می‌برید.
شاید همین کلاس‌های هنری دریچه‌ای برای پیدا کردن استعدادهای نهفته‌ی شما باشد.
۴. هنر دودلینگ
دودلینگ یا Doodle Art هنر جدیدی است که در آن هنرمندان با طرح‌های نسبتا ساده سعی میکنند افکار و ایده‌های خود را در مجموعه‌ای شلوغ و درهم‌وبرهم از نقاشی‌ها، به تصویر بکشند. اگر وقت کافی برای شرکت در کلاس‌های هنری ندارید، شاید جلسات کوتاه ۲۰ دقیقه‌ای از هنر دودلینگ بتواند جایگزین مناسبی باشد. هر زمان که وقت خالی دارید حتی ده دقیقه، می توانید با یک دفترچه یادداشت و یک ماژیک یا خودکار، هنر دودلینگ را تجربه کنید. این وسایل را همیشه همراه داشته باشید تا هر زمان که وقت داشتید، آن را امتحان کنید.
البته تحقیقات ویژه‌ای روی تأثیر دودلینگ در کاهش استرس انجام نشده است ولی تحقیقات صورت گرفته درباره‌ی هنر نشان می‌دهد که نقاشی کردن و طراحی میتوانند نقش مهمی در کاهش استرس داشته باشند. دودلینگ هم زیرمجموعه و نوعی از نقاشی است.
برای اینکه نقاشی‌های شما جهت بگیرند و برای انجام آن انگیزه داشته باشید، می‌توانید یک ژورنال برای خودتان طراحی کنید و کارهای روزمره و تجربیات هر روز خود را به شکل دودل، روی کاغذ بیاورید. تنها کاری که باید انجام دهید این است که برای آن وقت بگذارید و اجازه دهید ذهن شما با آزادی کامل، هر آنچه دوست دارد از طریق دست‌های شما به تصویر بکشد.
۵. بافتنی و قلاب‌بافی و بافت فرش
این کارهای هنری که با نخ و رنگ سر و کار دارند، حسابی شما را مشغول میکنند. در دنیای رنگارنگ نخ‌ها غرق می‌شوید و با هر گره‌ای که می‌زنید، یک قدم از افکار منفی فاصله می‌گیرید. علاوه بر این، انجام این کارهای هنری به تمرکز نیاز دارد. گاهی مجبورید تعداد دانه‌ها و گره‌ها را بشمارید و همین باعث میشود تا حواستان از افکار منفی پرت شود.
رنگ‌های متنوع و سر و کار داشتن با آنها هم باعث افزایش خلاقیت و بهبود روحیه میشود. در نهایت، اثری که خلق می‌کنید بسیار کاربردی است و می‌توانید در زندگی روزمره از آن استفاده کنید یا به عزیزان خود هدیه بدهید.
۶. نقاشی روی سنگ
یکی دیگر از فعالیت‌های هنری جذاب، نقاشی روی سنگ است. این فعالیت هنری، چندین مزیت دارد. یکی اینکه برای پیدا کردن سنگ‌های مناسب نقاشی باید از خانه بیرون بزنید، در طبیعت قدم بزنید و سنگ‌های مناسب را پیدا کنید. در طبیعت هم باید سنگ‌ها و محیط اطراف را به‌دقت زیر نظر بگیرید تا بهترین سنگ‌ها را برای این کار انتخاب کنید.
در مرحله‌ی بعد انتخاب طرح و رنگ برای نقاشی است. در این مرحله هم با رنگ‌های متنوع و طرح‌های جذابی سر و کار خواهید داشت که باعث می‌شوند تمرکز شما روی این کار بیشتر شود و کمتر به افکار منفی توجه کنید. موقع انجام این کار هم، چون تجربه‌ای جدید و متفاوت است، لذت خواهید برد. لمس کردن بافت سنگ احساس خوبی به شما می‌دهد و وقتی با دست‌های خود کاری انجام می‌دهید، اضطراب کم‌کم از شما دور میشود.
۷. تغییر لباس‌های قدیمی
سرگرمی دیگری که افکار منفی را از شما دور میکند و استرس را کاهش می‌دهد، تغییر دادن لباس‌ها و وسایل قدیمی با اضافه کردن تزیینات جدید است. مثلا می‌توانید روی لباس‌های جین قدیمی، گل‌های زیبایی ار گلدوزی کنید. برای شروع گلدوزی، نیاز به وسایل خاصی ندارید. نخ‌های مخصوص گلدوزی در همه خرازی‌ها و در دیجی‌کالا پیدا میشود. سوزن که در همه‌ی خانه‌ها وجود دارد. به یک کارگاه گلدوزی هم نیاز دارید تا دقت کار، بیشتر شود.
کافی است با یکی دو ویدیوی آموزشی ساده که در اینترنت به وفور پیدا میشود، وارد دنیای رنگارنگ گلدوزی شوید و به مرور متوجه می‌شوید که کار کردن با نخ‌های رنگی و تبدیل آنها به طرح‌های زیبا، چقدر فعالیت آرامش‌بخش و جذابی است.
۸. طراحی و ساخت کارت‌پستال
کارت‌پستال‌های دست‌ساز بهترین روش برای تشکر و قدردانی یا تبریک گفتن به دوستان و عزیزان است. کارت‌پستال‌های دست‌ساز چون هیچ مثل و مانندی ندارند، هدیه‌هایی خاص هستند که هر کسی از هدیه گرفتن آنها لذت می‌برد. یکی از مهمترین مزیت‌های ساخت کارت‌پستال دست‌ساز این است که هیچ محدودیتی ندارد. با هر وسیله‌ای که در خانه دارید با هر تکنیک هنری که با آن آشنایی دارید، می‌توانید کارت‌پستال طراحی کنید.
از نقاشی و خطاطی گرفته تا کلاژ و گلدوزی، هیچ محدودیتی در خلق کرات‌پستال وجود ندارد. از تمام این هنرها می‌توانید برای ساخت کارت‌هایی زیبا استفاده کنید؛ یک اثر هنری که هم استرس را از شما دور میکند، هم هدیه‌ای ارزشمند برای عزیزان‌تان است.
جمع‌بندی
هنر در مجموع یکی از بهترین ابزارها برای جنگ با استرس و اضطراب است. برخی فعالیت‌های هنری، برای کاهش استرس تأثیرگذاری بیشتری دارند. مثلا کلاس‌های گروهی هنری میتوانند علاوه بر آموزش یک هنر جدید، نوعی گروه حمایتی باشند. از جمله فعالیت‌های هنری که باعث کاهش استرس می‌شوند می‌توان به طراحی ماندالا، رنگ‌آمیزی ماندالا و کشیدن نقاشی‌های ساده اشاره کرد. البته هر فعالیت هنری می‌تواند تأثیر مشابهی داشته باشد. اگر اهل هنرهای سنتی هستید، می توانید از این فرصت به بهترین شکل استفاده کنید و با وقت گذاشتن وی هنر دلخواه خود، استرس‌ها و نگرانی‌ها را از خود دور کنید و زندگی شاد‌تر و آرام‌تری را تجربه کنید.
منبع: Verywellmind
با سلام
افسردگی میوه تلخ درختی است که ریشه های زیادی دارد و یکی از مهمترین آنها که افسردگی را به خوبی تغذیه میکند، استرس و نگرانی است.
از طرفی همۀ ما از یک نیروی درونی به نام توانمندیهای شخصیتی برخوردار هستیم که میتوانند به مدیریت استرس ما کمک شایان توجهی کنند و فرای کاهش استرس و افسردگی کمک کنند زندگی شاد، مولد، پویا و پربار تری داشته باشیم.
کتاب رهایی از استرس: با تکیه بر توانمندیهای شخصیتی، نوشتۀ یکی از صاحب نظران، پژوهشگران و مربیان برجستۀ جهان در زمینۀ توانمندیهای شخصیتی، یعنی رایان نیمیتس، ترجمۀ دکتر محمد فروهر، کیانا مصلحی و ذکیه نوری، یکی از کتاب های ویژه و خاص است که به شکل هنرمندانه ای علم توانمندیهای شخصیتی را به کار بسته تا بتوان استرس و نگرانی های روزمره را به شکل موثری مدیریت کرد.
این کتاب علاوه بر سادگی و بهره گیری از رویکرد خود مربی گری که سبب میشود فرد بتواند به طور خود خوان از مزایای مطالعۀ آن بهره مند شود، با وجود مثالهای متعدد، انواع تمرین و کاربرگ که به تعمیق یادگیری کمک میکنند، آزمون سه مرحله ای برای بررسی روند پیشرفت شما و همچنین آزمون توانمندیهای شخصیتی که در پیوست کتاب گنجانده شده، یک گزینه مناسب برای تمام کسانی است که میخواهند توانمندی های شخصیتی خود را بهتر بشناسند و از آن در عرصه های مختلف زندگی همچون تحصیل، شغل، سلامتی و انواع روابط (رابطه با خود، روابط دوستانه، روابط شغلی و روابط زناشویی) بهره ببرند.
با آرزوی بهروزی و کامیابی برای همۀ مردم گیتی. جهان با وجود افراد موفق و با انرژی جای بهتری برای زندگی خواهد بود.