خطر پلتفرم‌های پخش آنلاین برای سینما؛ آینده هالیوود در خطر است
از زمانی که پلتفرم‌های پخش آنلاین -یا همان شبکه نمایش خانگی خودمان- رونق گرفتند، بسیاری از سینماگران مطرح جهان ابراز نگرانی کردند؛ آن‌ها همچون بسیاری دیگر بر این باورند که فیلم را باید در سالن سینما روی پرده سفید دید، نه فقط روی نمایشگری هر چند بزرگ و باکیفیت بر دیوار خانه و قطعاً نه روی صفحه نمایش کوچک گوشی‌های هوشمند. نگاه این افراد قابل دفاع است. اساساً سینما به خاطر آن تجربه جمعی که در سالنی دربسته با چراغ‌های خاموش اتفاق می‌افتد، معنا دارد. جز این دیگر سینما نیست. اما پیشرفت تکنولوژی و انسانی که روزبه‌روز بیشتر به سمت زندگی مجازی حرکت می‌کند، به یک فروشگاه مجازی فیلم و سریال و یک سینمای مجازی هم نیاز دارد. این اجتناب‌ناپذیر است، هر چند به مذاق سینماگران به‌خصوص کلاسیک خوش نیاید.
از سویی، همه‌گیری کرونا، پلتفرم‌های پخش آنلاین را به یک مرحله دیگر برد و آن‌ها به را به یک خطر جدی‌تر برای سینما تبدیل کرد. حالا دیگر به خاطر قرنطینه‌های سرتاسری اصلاً راه دیگری برای نمایش فیلم‌ها جز اکران آنلاین وجود نداشت. بنابراین، به یکباره همین پلتفرم‌ها، در صدر آن‌ها نتفلیکس، تبدیل به راه نجات بسیاری شدند. هم مخاطبانی که در خانه زندانی شده بودند، هم سینماگرانی که فیلمشان پشت اکران مانده بود. این چنین شد که بسیاری از کمپانی‌ها فیلم‌هایشان را به صورت آنلاین اکران کردند و کارگردانان هم مجبور شدند تن بدهند. امروز هم بسیاری فیلم‌ها فقط به صورت آنلاین اکران می‌شوند، یا اکران آنلاین و عمومی همزمان دارند. مخصوصاً اگر متعلق به خود کمپانی‌های پلتفرم‌های پخش آنلاین باشند؛ مثل نتفلیکس، آمازون و سایرین.
وسعت و قدرت این شبکه‌های پخش آنلاین امروز به اندازه‌ای رسیده است که بسیاری از کمپانی‌های بزرگ و قدیمی هالیوود را خریده‌اند. و این خود تهدیدی برای کارگردانان است. چرا که این صاحب حقوق فیلم است که برای پخش آن تصمیم می‌گیرد. و اگر پخش‌کننده و صاحب حقوق فیلم یکی باشد، کسی حق دخالت در نوع اکران را نخواهد داشت. این مشکلی است که در حال حاضر گریبان داگ لیمان را گرفته است. این فیلمساز مطرح هالیوود که فیلم‌هایی همچون «لبه فردا» (Edge of Tomorrow) و «هویت بورن» (The Bourne Identity) را در کارنامه‌اش دارد، با آمازون به مشکل برخورده است. مشکل از آنجا سرچشمه می‌گیرد استودیو ام‌جی‌ام که تحت مالکیت آمازون است، تصمیم گرفته فیلم جدید لیمان، «کافه کنار جاده» (Road House) را به جای اکران عمومی، مستقیماً اکران آنلاین کند. لیمان این تصمیم را خطری برای آینده سینما و هالیوود می‌داند.
لیمان در مصاحبه با سی‌بی‌اس مانی‌واچ گفته است: «من فیلم هالیوودی می‌سازم. به پایان خوش باور دارم. اما ما بدون شک در این بخش قصه هستیم، پایان پرده دوم، که به نظر می‌رسد تمام امیدهای قهرمان نقش بر آب شده است.»
لیمان در حالی برای کارگردانی فیلم «کافه کنار جاده»، که بازسازی فیلمی محصول ۱۹۸۹ با بازی پاتریک سوئیزی است، قرارداد بست که آمازون ام‌جی‌ام، استودیوی صد ساله هالیوودی را به قیمت ۵.۸ میلیارد دلار خرید. حالا فیلم لیمان با بازی جیک جلینهال و کانر مک‌گرگور قرار است بیست و یکم مارچ از پرایم ویدیوی آمازون به صورت آنلاین اکران شود؛ و بر خلاف میل لیمان، خبری از اکران عمومی نخواهد بود.
لیمان ضمن اشاره به اینکه مخالفتی با فیلم‌های پلتفرم‌های پخش آنلاین ندارد، می‌گوید: «این فیلمی است که مخاطب باید آن روی پرده بزرگ سینما ببیند.» لیمان در گذشته فیلمی ساخته که پخش آنلاین داشته است و در آینده هم این کار را خواهد کرد.
اما تصمیم آمازون به جز محروم کردن علاقه‌مندان سینما از تماشای «کافه کنار جاده» بر پرده نقره‌ای، به این معنا هم هست که فیلم و ستارگانش فرصت حضور در فصل جوایز را از دست خواهند داد، همین‌طور گیشه را. لیمان به تازگی در سرمقاله‌ای برای ددلاین نوشت: «فیلمسازان و ستارگان هیچ سهمی در امتیازات فیلمی موفق در یک پلتفرم پخش آنلاین ندارند. اما تأثیر این پلتفرم‌ها فقط به همین محدود نمی‌شود. این می‌تواند آینده صنعت سینما را تحت تأثیر قرار دهد.» این فیلمساز تصمیم گرفته است نمایش فیلم در فستیوال فیلم «جنوب از جنوب غربی» آستین تگزاس در ماه مارس را بایکوت کند.
لیمان که فیلم‌های تجاری پرفروشی مثل «آقا و خانم اسمیت» (Mr. and Mrs. Smith) را هم در کارنامه خود دارد، می‌گوید: «سالن‌های سینما اگر ما به‌شان فیلم‌های تجاری بزرگی را که مخاطبان می‌خواهند و دوست دارند، ندهیم، در آینده وجود نخواهند داشت. اما شما هر کاری بکنید، فیلم من اِلمان‌های یک فیلم تجاری خیلی موفق را دارد.»
در همین راستا، ایمی شومر کمدین گفته است آرزو دارد «کافه کنار جاده» را در سالن سینما ببیند. او در یکی از صفحه‌هایش در شبکه‌های اجتماعی نوشت: «من باید این فیلم را با دوستان دخترم تو سالن سینما ببینم.»
آلیشیا ریس، تحلیلگر یک شرکت سرمایه‌گذاری در امریکا می‌گوید: «اکران عمومی به بازاریابی بیشتری نیاز دارد، اما معمولاً به هزینه‌هایش می‌ارزد. هزینه‌ای است که تمام استودیوها باید بدهند. بیشتر فیلم‌ها برای آنکه سوددهی داشته باشند، به اکران عمومی انحصاری و بعد به دنبالش، اکرانی قوی از یک شبکه پخش آنلاین نیاز دارند. اینکه فیلم‌ها اول در سالن سینما اکران عمومی داشته باشند، نه تنها به اکران آنلاین آن‌ها آسیبی نخواهد زد، بلکه کاملاً برعکس عمل می‌کند.» ریس درباره تصمیم آمازون درباره اکران «کافه کنار جاده» به صورت آنلاین گفت: «فکر می‌کنم فقط همین یک بار باشد.»
دیوید آفنبرگ، استادیار سرمایه‌گذاری در صنعت سرگرمی از دانشگاه لویولا مریمونت در لس‌آنجلس کالیفرنیا در این باره گفت: «آمازون می‌خواهد در حال انتظار برای شروع فصل بازی‌های فوتبال در پاییز یک محتوای موفق داشته باشد. پرایم با اکران آنلاین «کافه کنار جاده» می‌خواهد جایگزین لیگ ملی فوتبال امریکا شود. اینکه آمازون تصمیم گرفته فیلم بزرگی مثل این فیلم را آنلاین اکران کند، برای این است مخاطبان را جذب کند تا احساس راحتی کنند و مشکلی با تماشای چند آگهی تبلیغاتی نداشته باشند.»
یک استاد دانشگاه دیگر معتقد است: «به عنوان یک عاشق سینما تجربه تماشای فیلم در سینما همیشه از تجربه تماشای فیلم از روی مبل خانه موفق‌تر بوده است. اما به لحاظ مدل کسب و کار، دیدگاه داگ [لیمان] کوته‌بینانه است. یک استودیوی فیلمسازی مثل دیزنی مثلاً شاید تصمیم متفاوتی بگیرد. اما مدل بیزنسی آمازون کاملاً متفاوت است. چیزی که برای آن‌ها مهم است، فروش دستمال کاغذی و مسواک است.»
آمازون هیچ واکنشی به صحبت‌های داگ لیمان نشان نداده است.
منبع: cbsnews
