آیا «جنگیر» فیلمی نفرین‌شده بود؟
نفرین‌شده صفتی است که به برخی از تولیدات هالیوودی نسبت داده شده است. معمولا وقتی اتفاقات غیرمعمول و فراطبیعی در پشت صحنهی یک فیلم روی می‌دهند که نمی‌توان آن‌ها را به شکل منطقی توجیه کرد چنین لقبی به فیلم تعلق می‌گیرد. البته بروز چنین اتفاقاتی در پشت صحنه مختص فیلم‌های ترسناک نیست، چنین اتفاقاتی ممکن است در هر ژانری روی دهند؛ از درگیری‌های شخصی بین بازیگران گرفته تا فجایع بزرگ، جراحات و حتی مرگ عوامل فیلم.
حتی یک فیلم خانوادگی مانند «جادوگر شهر اوز» هم می‌تواند پشت صحنهی تاریکی داشته باشد و اتفاقات شوم زیادی برای بازیگران یا دست اندرکاران پشت صحنه آن روی دهد. اما وقتی یک فیلم ترسناک به یک فیلم پرفروش تبدیل می‌شود و مورد توجه قرار می‌گیرد، قطعا فجایع رخ داده در پشت صحنه رمز و راز فیلم را بیشتر می‌کنند. در این شرایط مخاطبان متوجه می‌شوند که گاهی فرایند ساخت فیلم هم به اندازه‌ی تماشا‌کردنش وحشتناک و شیطانی است. سقوط هولناک هلیکوپتر در «منطقه گرگ و میش»، مرگ‌های مرموز و اسکلت‌های کشف شده در «ارواح خبیثه»، همه جزو وقایع وحشتناکی است که هنگام ساخت فیلم‌های نفرین‌شده رخ داده‌اند.
- جنگیر؛ تاریخ اکران، بازیگران و هر آنچه باید از بازسازی این فیلم ترسناک بدانید
- جنگیر ۲؛ ۳ اشتباه رایج که دنباله‌ی فیلم جنگیر باید از آن‌ها اجتناب کند
- ۱۵ فیلم ترسناک که فضای وحشت‌آور را به بهترین شکل ارائه می‌کنند
«جنگیر» هم یکی از این فیلم‌هاست. فیلم «جنگیر» که به کارگردانی ویلیام فریدکین در سال ۱۹۷۳ ساخته شد، توانست مضمونی تازه را در هالیوود ارائه کند و فیلم‌های ترسناک را به سطح جدیدی برساند. البته قبل از این فیلم، فیلم‌های بی‌نظیر زیادی در ژانر ترسناک ساخته شدند، اما فیلم‌های ترسناک دهه ۱۹۷۰، یعنی «طالع نحس»، «کشتار با اره برقی در تگزاس» و «جنگیر»، هنوز که هنوز است به عنوان فیلم‌هایی در نظر گرفته می‌شوند که مو را به تن مخاطبان سیخ می‌کنند. البته داستان‌های زیادی در مورد «جنگیر» وجود دارد که باعث شده این فیلم به فیلم بدنامی تبدیل شود. در واقع این داستان‌ها باعث شده‌اند که «جنگیر» در تاریخ سینمای هالیوود فیلمی منحصربه‌فرد باشد. تسخیر مک نیل جوان و بازی استادانه لیندا بلر و تلاش کشیش و خانواده برای نجات او حتی با گذشت ۴۹ سال هنوز که هنوز است به عنوان یکی از ترسناک‌ترین داستان‌های ترسناک هالیوودی در نظر گرفته می‌شود.
کارگردانی عجیب و غریب فریدکین
داستان‌های زیادی در رابطه با این فیلم وجود دارد: خانه‌ای که فیلم‌برداری در آن انجام می‌شد آتش گرفت و به جز اتاق ریگان الباقی آن با خاک یکسان شد و بعد هم دست اندرکاران فیلم مجبور شدند برای تطهیر محل فیلم‌برداری یک کشیش بیاورند. در واقع بلاهای زیادی بر سر دست اندرکاران فیلم و بازیگران آمد و شاید همین امر باعث شد فیلم از نظر مخاطبان ترسناک‌تر جلوه کند زیرا آن‌ها فکر می‌کردند که بلاهای فیلم دامن گیرشان خواهد شد.
زخمی شدن، مرگ و حتی درگذشتن اعضای خانواده تنها چند نمونه از بلاهایی بودند که بر سر عوامل فیلم آمدند و چنین اتفاقاتی سبب شد که مخاطبان آن دوره فیلم «جنگیر» را یک فیلم نفرین شده بدانند که با تماشای آن شومی و نحسی گریبان گیرشان خواهد شد. با این حال، قطعا صدمات به صورت اتفاقی روی نمی‌دهند و همه‌ی اتفاقات را هم نباید فرا طبیعی دانست. بنابراین به عنوان متخصصین تولید فیلم، این وظیفه‌ی ماست که ببینیم در پس پرده‌ی فیلم‌هایی که به عنوان فیلم‌های نفرین شده نام گرفته‌اند چه می‌گذرد
تولید فیلم «جنگیر» در سال ۱۹۷۲ آغاز شد و بعد از آن عوامل پشت صحنه و بازیگرانش انتخاب شدند. هر کسی که تنها ذره‌ای در مورد این فیلم تحقیق کند متوجه می‌شود که مقصر بیشتر اتفاقات روی داده بر سر صحنه، فریدکین بود. او کارگردانی است که به خاطر رفتار غیرمنطقی و سر به هوا بودن و روش‌های کارگردانی «عجیب» خود به شهرت رسیده است.
یکی از چیزهایی که در رابطه با او گفته می‌شود این است که او با شلیک اسلحه یا فریاد زدن، بازیگران را می‌ترساند تا بتواند صحنه‌ای واقعی را ثبت کند. او به شدت عجیب و غریب بود و برای رسیدن به نتیجه‌ی دلخواهش دست به هر کاری می‌زد. حتی یکی از کارهایی که انجام داد این بود که جعبه‌های یخ فراوانی را به لوکیشن فیلم‌برداری آورد تا صحنه را مه آلود کند. قطعا روش‌های دیگری هم برای انجام این کارها وجود داشت، اما یونیک بودن یک صحنه برای او بیشتر از سلامت و ایمنی بازیگران ارزش داشت.
همین امر باعث شد که هم بلر و هم الن برستین که نقش مادر ریگان را بازی می‌کرد، دچار آسیب دائمی ستون فقرات شوند. در حقیقت صحنه‌هایی که در فیلم شاهدش بودید دقیقا همان پلان‌هایی هستند که در آن‌ها بازیگران بنا به دلایل مختلف آسیب می‌بینند و فریدکین اصرار می‌کرد که آن‌ها علی‌رغم این آسیب‌ها به کارشان ادامه دهند.
ریگان جن‌زده با چهره‌ای وحشتناک
خب به غیر از مواردی که می‌توان به کارگردانی فریدکین نسبت داد اتفاقات دیگری هم بر سر صحنه رخ دادند. به عنوان مثال آتش سوزی به راه افتاده که باعث شد تمام لوکیشن به غیر از یک اتاق از بین برود. به‌علاوه مورد دیگری که نمی‌توان آن را به کارگردانی فریدکین نسبت داد مرگ غیرمنتظره‌ی بازیگران یا اعضای خانواده‌ی آن‌ها بود که درست قبل از اکران فیلم اتفاق افتاد. چنین چیزهایی را می‌توان جزو ویژگی‌های مهم فیلم «جنگیر» دانست و اگر فکر می‌کنید که مرگ بازیگران یا خانواده‌هایشان آن‌قدرها در روند فیلم تاثیر نداشته وقتی نگاهی به تاخیرهایی که در پروژه به وجود آمد بی‌اندازید متوجه تاثیرشان خواهید شد.
به دلیل بودجه، خراب شدن صحنه‌ها، هدر رفتن روزها و ماه‌ها، جراحات بازیگران و تیراندازی به برخی از دست اندرکاران فیلم، فیلم‌برداری دو برابر مدت زمان پیش بینی شده به طول انجامید. به‌علاوه در طول ۹ ماهی که فیلم‌برداری به طول انجامید اتفاقات دیگری هم رخ دادند. اپیدمی آنفولانزا در لندن که باعث مرگ جک مک گوران، بازیگر نقش برک جنینگز شد یکی از این اتفاقات بود. به‌علاوه واسیلیکی مالیاروس که نقش مادر دیمین کاراس را بازی می‌کرد هم در سن ۹۰ سالگی درگذشت
جنگیر باعث ایجاد اضطراب جمعی شد
وقتی فیلم بالاخره اکران شد، مردمی که فیلم را می‌دیدند به شدت مظطرب می‌شدند. گزارش‌ها نشان می‌دهد که بسیاری از مردم در سینماها غش کردند زیرا بسیاری از آن‌ها برای دیدن چنین صحنه‌هایی آماده نبودند و شوک ناگهانی شدیدی بر آن‌ها وارد شده بود. برادران وارنر به شدت از این جنجال استقبال کردند. بالاخره از منظری چنین واکنشی را می‌شد یک‌جور تبلیغ رایگان در نظر گرفت. همه از آکادمی گرفته تا کلیسای کاتولیک درباره‌ی این فیلم صحبت می‌کردند و این گفتمان باعث شد افراد بیشتری بخواهند این فیلم را تماشا کنند زیرا کنجکاو شده بودند. حالا، پس از گذشت سالیان سال، هنوز هم به خاطر دستاوردهای هنری فیلم در مورد آن صحبت نمی‌شود، بلکه به خاطر مصیبت‌های وارد شده بر بازیگران و دست اندرکارانش است که ما هم اکنون به بحث در مورد این فیلم می‌پردازیم.
به عنوان یک انسان، ما به طور ذاتی مدام به دنبال دلیل و توجیه هستیم و می‌خواهیم هر اتفاقی که در اطرافمان رخ می‌دهد را به شیوه‌ای منطقی حل کنیم. اما گهگاه بی‌دلیل مسائل را به هم ربط می‌دهیم و مثلا می‌گوییم این اتفاق به خاطر فلان اتفاق روی داده است. بازیگران و عوامل فیلم «جنگیر» هم قربانی این موضوع شدند و معتقد بودند که اتفاقات فیلم هرگز دست از سرشان برنمی‌دارد و مانند یک شبح به دنبالشان است. آن‌ها معتقد بودند که «جنگیر» فیلمی نفرین شده است وگرنه دلیلی نداشت که همه‌ی این اتفاقات با هم رخ دهند و نمی‌شود چیزهایی را که بر سر صحنه‌ای فیلم‌برداری یا قبل آن اتفاق افتادند توجیه کرد.
در کل فیلم «جنگیر» فیلمی قدرتمند، ترسناک، فوق‌العاده خوش دست و استادانه بود و باعث شد که فیلم‌های ترسناک وارد عصر جدیدی شوند و رنگ و بویی تازه به خود بگیرند. با این حال، این که بخواهیم بگوییم این فیلم نفرین شده یا شیطانی است، آن هم صرفا به خاطر تاخیرهایی که در روند تولید فیلم اتفاق افتادند و یا رفتارهای عجیب و غریب فریدکین، منطقی به نظر نمی‌رسد. با این وجود، فریدکین کشیشی را بر سر صحنهی فیلم‌برداری آورد و از او خواست تا لوکیشن را تطهیر کند. کشیش قبول نکرد و اظهار داشت که ادله‌ی کافی مبنی بر تسخیر شدگی وجود ندارد و این‌ها همه برای بال و پر دادن به داستان فیلم است، هر چند او در نهایت تمام بازیگران و دست اندرکاران فیلم را تطهیر کرد و بعد از آن دیگر هیچ اتفاقی نیفتاد.
برخی از اتفاقاتی که در طول ساخت یک فیلم روی می‌دهند قابل توضیح نیستند. اصابت صاعقه در هنگام فیلم‌برداری «طالع نحس» واقعا عجیب بود و سوالات بی‌شمار زیادی را بر جای گذاشت. فیلم‌های نفرین شده در نوع خود واقعا جالبند، چرا که باعث شده‌اند که تاریخ ژانر ترسناک به شدت غنی شود و به جایی که هم اکنون هستیم برسیم.
منبع: collider
