آیا فیلم ابرقهرمانی «آکوامن ۲» فاجعه‌ی بزرگ بعدی شرکت دی‌سی است؟
با فیلم‌برداری دوباره‌ی بعضی از سکانس‌ها، تاخیر متوالی در اکران، جلوه‌های ویژه‌ی سوال‌برانگیز نخستین تریلر، نفرت همگانی از امبر هرد، لغو شدن دنیای توسعه‌یافته دی‌سی و عدم علاقه‌ی شرکت سازنده به تبلیغ گسترده‌ی فیلم، «آکوامن ۲» این پتانسیل را دارد که حتی از «فلش» هم افتضاح بزرگ‌تری برای برادران وارنر به بار بیاورد. آیا می‌توان به موفقیت «آکوامن و پادشاهی گم‌شده» امیدوار بود یا باید منتظر یک فاجعه‌ی دیگر باشیم؟
در حالی که مدت زمان زیادی تا اکران آکوامن ۲ باقی نمانده است اما هیچ‌چیز برای این فیلم پرسروصدا خوب پیش نمی‌رود و حواشی پیرامون آن‌هم به بهبود شرایط کمکی نکرده‌اند. امبر هرد ادعا می‌کند که به دلیل جدایی از جانی دپ، دیگر جایی در این دنباله ندارد. جیسون موموآ، بازیگر نقش آرتور کری می‌گوید از فروش ۱ میلیارد دلاری قسمت اول متعجب است و جیمز وان هم اخیرا در بیمارستان بستری شد، او این شایعه که پروسه‌ی شکنجه‌آور ساخت پادشاهی گم‌شده به او استرس شدیدی وارد کرده است را تکذیب کرد. اگرچه در مصاحبه با اینترتیمنت ویکلی گفت «همه فیلم‌ها من را به‌عنوان کارگردان می‌کشند». این دقیقا آن چیزی نبود که دی‌سی انتظار داشت از کارگردان یکی از پرخرج‌ترین پروژه‌های سال‌های اخیرش بشنود اما حداقل بهتر از این بود که او با صراحت بگوید ساخت این فیلم دمار از روزگارش درآورده است.
وان بهبود پیدا کرد اما دنباله‌ی آکوامن که ۲۰ دسامبر (۲۹ آذر) روی پرده خواهد رفت، بی‌تردید با کمبود اکسیژن روبه‌رو است و فاصله‌ی زیادی با مرگ ندارد. فارغ از فیلم‌برداری‌های دوباره، بازخوردها نسبت به نسخه‌ی اولیه‌ی کاملا منفی بوده است و حتی بعضی‌ها آن را فاجعه توصیف کرده‌اند. در ضمن هنوز مشخص نیست که آیا بن افلک یا مایکل کیتون در فیلم حضور دارند یا خیر. تریلر فیلم که مدتی قبل منتشر شد هم تاثیرگذار نبود و با جلوه‌های ویژه‌ی ضعیف، وعده‌ی روزهای بهتری را به طرفداران نداد. در واقع کاملا برعکس، این تریلر نشان می‌دهد که پادشاهی گم‌شده از نظر جلوه‌های ویژه، همان‌قدر تقلبی و بی‌کیفیت است که فلش بود. و با توجه به شکست تمام‌عیار فلش (فیلمی با بودجه‌ی ساخت ۲۲۰ میلیون دلاری و حداقل ۶۵ میلیون دلار بودجه‌ی تبلیغات که تنها ۲۶۸ میلیون دلار فروخت)، شاید چندان تعجب‌آور نباشد که آکوامن هم در نهایت به شکست مفتضحانه‌ای ختم شود.
بیشتر بدشانسی و مشکلات پیرامون فیلم آکوامن ۲ ارتباطی با جیمز وان یا تیم سازنده ندارد. نسخه‌ی اصلی، یک فیلم غافل‌گیرکننده بود که هیچکس انتظار نداشت به پدیده تبدیل شود اما با ۱.۱۴ میلیارد دلار، موفقیت‌ترین قسمت دنیای توسعه‌یافته دی‌سی بود؛ کافی است این رقم را با فروش خنده‌دار ۶۵۷ میلیون دلاری «لیگ عدالت» مقایسه کنید که همه‌ی قهرمانان اصلی دنیای سینمایی بی‌ثبات دی‌سی در آن حضور داشتند. بدیهی بود که دی‌سی بخواهد هرچه سریع‌تر از موفقیت‌های آکوامن به نفع خود استفاده کند و ساخت قسمت دوم مدتی بعد تایید شد (آن‌ها قصد ساخت یک سریال تلویزیونی با حال‌وهوای قصه‌های اچ. پی. لاوکرفت را هم داشتند که این پروژه پس از کش‌وقوس‌های فراوان لغو شد).
همه‌چیز طبق برنامه پیش رفت و مراحل فیلم‌برداری از اواسط سال ۲۰۲۱ تا اوایل سال ۲۰۲۲ ادامه پیدا کرد. با بازگشت جیمز وان در مقام کارگردان و با حضور چهره‌ی محبوبی همچون جیسون موموآ در نقش اصلی، تحلیلگران بر این باور بودند که آکوامن ۲ تحت‌تاثیر وضعیت نه‌چندان خوب دی‌سی قرار نخواهد گرفت اما مشکلات یکی پس از دیگری از راه رسیدند. شرکت وارنر مدیا با دیسکاوری ادغام شد که نتیجه‌اش جدایی تهیه‌کنندگان نسخه‌ی اصلی، توبی امریک و والتر هامادا بود. جایگزینان آن‌ها، مایکل دلوکا و پاملا عبدی از قرار معلوم، یک پروژه‌ی تکمیل‌شده را تحویل گرفتند و نباید با مشکلی روبه‌رو می‌شدند اما این پروژه‌ی تکمیل‌شده به دلایل نامشخص، از نظر کیفی فاصله‌ی معناداری با نسخه‌ی پیشین داشت.
طرفدارانی که نسخه‌ی اولیه‌ی فیلم را تماشا کردند، به آن واکنش مثبتی نشان ندادند و آکوامن ۲ را «خسته‌کننده» توصیف کردند. وارنر به‌هیچ‌وجه انتظار چنین بازخوردهایی را نداشت، هیچکس به قسمت اول چنین تهمتی نزده بود و حتی منتقدانی که فیلم را دوست نداشتند هم به سرگرم‌کننده‌بودن آن اشاره کرده بودند. پاملا عبدی باید شرایط را مدیریت می‌کرد، بنابراین جیسون موموآ به نیوزیلند فراخوانده شد تا مراحل فیلم‌برداری دوباره انجام شود. یک نسخه‌ی متفاوت از فیلم همراه با سکانس‌های جدید یا اصلاح‌شده به نمایش گذاشته شد اما واکنش‌ها نسبت به آن، حتی از نسخه‌ی آزمایشی جیمز وان هم منفی‌تر بود! حالا دیگر بودجه‌ی اثر در حال نزدیک شدن به ۲۰۵ میلیون دلار بود، حدود ۴۰ میلیون دلار بیشتر از قسمت اول و وارنر می‌دانست که قرار است ده‌ها میلیون دلار دیگر هم در مسیر تبلیغات پادشاهی گم‌شده به هدر برود.
سپس معضل بتمن به مشکلات فیلم اضافه شد. رئیس سابق بخش سینمایی دی‌سی، والتر هامادا می‌خواست که بتمنِ سالخورده‌ی مایکل کیتون نقشی کلیدی در آثار آتی دی‌سی داشته باشد. دیدگاه هامادا این بود که بتمنِ کیتون می‌تواند نسخه‌ی دی‌سیِ نیک فیوری باشد و همان نقشی را برعهده بگیرد که فیوری برای دنیای سینمایی مارول ایفا می‌کند. این بدین معنا بود که کیتون را در پروژه‌های مختلف ملاقات خواهیم کرد اما چنین اتفاقی رخ نداد. با ورود مایکل دلوکا و پاملا عبدی، برنامه‌ها تغییر پیدا کرد. حالا پادشاهی گم‌شده قرار بود که زودتر از فیلم فلش روی پرده برود و رؤسای جدید به کیتون علاقه‌ای نداشتند بلکه می‌خواستند بن افلک و بتمن او را در کانون توجه قرار دهند. یعنی در شرایطی که مایکل کیتونِ نگون‌بخت بازگشته بود تا سکانس معرفی تازه‌ای را برای پادشاهی گم‌شده ضبط کند (به دلیل زودتر اکران شدن این فیلم)، وارنر حالا ناگهان می‌خواست که افلک هم بازگردد.
در همین حین، فیلم «بت‌گرل» از سوی دی‌سی بایگانی شد. فیلمی تقریبا آماده‌ی اکران که ۹۰ میلیون دلاری برایش هزینه شده بود و کیتون هم در آن نقش مهمی داشت. با ورود جیمز گان، گل بود، به سبزه نیز آراسته شد؛ اتفاقی که تیر خلاص را به فیلم آکوامن ۲ زد و منجر به قتل پروژه‌های بزرگ دیگری همچون «بلک آدام»، «شزم! خشم خدایان» و البته فلش شد. با انتخاب گان و پیتر سفرن به‌عنوان رؤسای جدید دی‌سی، آن‌ها تصمیم گرفتند تا پرونده‌ی دنیای توسعه‌یافته دی‌سی را به‌طور کامل ببندند و فصل تازه‌ای را آغاز کنند. این بدین معنا بود که آثار اکران‌نشده‌ای همانند آکوامن که داستان آن‌ها در دنیای پیشین اتفاق می‌افتد، تاثیری بر آینده نخواهند داشت و اکثر بازیگران فعلی دنیای دی‌سی بازنشسته خواهند شد، همانند گل گدوت که در اولین قدم از نقش زن‌شگفت‌انگیز کنار رفت. گان همچنین تاریخ اکران آکوامن را عوض کرد تا احتمالا تغییرات گسترده‌ی دیگری در آن ایجاد کند. وان در آخرین مصاحبه‌اش، حضور کیتون یا افلک در فیلم را تایید یا تکذیب نکرد اما با توجه به سکانس پایانی فیلم فلش، به نظر نمی‌رسد که هیچ‌کدام آن‌ها را دوباره ملاقات کنیم.
گان همچنین فهرست فیلم‌های آتی را اعلام کرد و قرار شد که «سوپرمن» نقطه‌ی آغازین فصل جدید دی‌سی باشد، پروژه‌ای که آن را شخصا کارگردانی می‌کند و هنری کویل – بازیگر سوپرمن در «مرد فولادین» – هم در آن حضور نخواهد داشت (با اعلام این خبر، حضور کویل در فیلم بلک آدام نیز بی‌معنا شد). گان نسبت به پروژه‌های در دست توسعه‌ی دی‌سی رفتارهای دوگانه و مبهمی نشان داد، برای مثال فلش را یکی از بهترین فیلم‌های ابرقهرمانی تاریخ توصیف کرد. حقیقت اما چیز دیگری بود و فیلم به شکست بزرگی تبدیل شد و حداقل ۲۰۰ میلیون دلار به دی‌سی ضرر زد. به همین منوال، شزم ۲ دست‌کمی از افتضاح نداشت و تنها ۱۳۳ میلیون دلار فروخت تا چیزی حدود ۱۵۰ میلیون دلار به دی‌سی ضرر بزند.
«سوسک آبی» یا همان «بلو بیتل» را که فراموش نکرده‌اید؟ فیلمی که بودجه‌اش در مقایسه با آثار مشابه پایین‌تر است (۱۰۴ میلیون دلار) اما تنها ۱۲۱ میلیون دلار فروخت تا کم‌فروش‌ترین فیلم دو دهه‌ی اخیر دی‌سی لقب بگیرد. گان اگرچه برای فلش هیاهو ایجاد کرد اما نسبت به پادشاهی گم‌شده، تا اینجا مصلحت‌اندیشی را در اولویت قرار داده است. در سوی دیگر، به نظر می‌رسد که حتی تیم سازنده هم به این پروژه باور ندارند. جیسون موموآ مدتی قبل در یکی از مصاحبه‌هایش گفت که انتظار نداشت قسمت اول هم به موفقیتی برسد: «اگر صادق باشم، از موفقیت‌های آکوامن غافل‌گیر شدم. من کارهای فوق‌العاده‌ی زیادی انجام داده‌ام که هیچکس تماشا نمی‌کند یا اهمیتی به آن‌ها نمی‌دهد. شما در این صنعت نمی‌توانید چیزی را پیش‌بینی کنید».
هم‌زمان با داستان‌های آکوامن، یک قصه‌ی پرفرازونشیب دیگر هم به جریان افتاد که احتمالا از آن شنیده‌اید: محکامه‌ی افترای جانی دپ در برابر امبر هرد. دپ برای ادعاهای کذب هرد از او شکایت کرد و جلسات دادگاه به‌صورت زندگی از تلویزیون و فضای مجازی پخش شد. هرد در دادگاه گفت که جدایی او از دپ باعث شده است تا نگاه‌ها به وی منفی شود و وارنر به همین دلیل نقش او در آکوامن ۲ را کم‌رنگ کرده است: «آن‌ها به من یک فیلمنامه دادند و سپس نسخه‌های جدیدی از همان فیلمنامه را برایم فرستادند که بسیاری از سکانس‌های اکشن من از آن حذف شده بود، همانند جایی که شخصیت من با یک شخصیت دیگر در حال مبارزه هستند. آن‌ها نقش من را کم‌رنگ کردند». جیمز وان در مصاحبه با اینترتیمنت ویکلی این شایعات را تکذیب کرد. با اینکه قسمت اول تا حدودی به رابطه‌ی عاشقانه‌ی آکوامن و مِرا (هرد) پرداخته بود اما این دنباله پیرامون رابطه‌ی آرتور و برادرش، اوشن مستر (پاتریک ویلسون) اتفاق می‌افتد که شرور اصلی قسمت پیشین بود.
اگر پلک نزنید، در تریلر اخیر فیلم می‌توانید امبر هرد را هم برای لحظاتی مشاهده کنید. با این تفاصیل او قطعا در فیلم حضور دارد و کاملا حذف نشده است اما شاید همین حضور جزئی هم باعث شود تا بعضی از طرفداران و مخاطبان به فیلم حمله کنند؛ هرد در حال حاضر چهره‌ی منفوری به حساب می‌آید و نامش در کنار هر پروژه‌ای بیاید، آن پروژه را به قهقرا می‌فرستد. البته انتقادها از تریلر آکوامن ۲ به حضور کوتاه هرد ارتباطی نداشته و بیشتر درباره‌ی جلوه‌های و شوخی‌های احمقانه‌ی فیلم است که نشان می‌دهند متاسفانه دی‌سی از فیلم‌های «ثور» تایکا وایتیتی درس‌های اشتباهی را آموخته است. ناگفته نماند که ویلم دفو، بازیگر نقش ولکو (مرشد آکوامن) هم در این نسخه حضور ندارد که گفته می‌شود به دلیل شلوغی تقویم کاری‌اش بوده است اما با گستردگی فیلم‌برداری‌های دوباره، احتمالا می‌توانستند دفو را بازگردند (در عوض، نیکول کیدمن حضور پررنگ‌تری در قسمت دوم دارد).
آیا فیلم آکوامن ۲ محکوم به شکست است؟ جیمز وان اصرار دارد که کنترل پروژه از دستانش خارج نشده است. گان هم به این نکته اشاره کرده که «فیلم، فیلمِ جیمز وان» است و خبری از دخل و تصرف‌های بدون اجازه نیست. وان البته پیش از این هم از پروژه‌های سخت، موفق بیرون آمده است، همانند «اره» (۲۰۰۴) که ساخت آن سخت‌تر از چیزی بود که وان انتظار داشت اما به یک فیلم موفق و پرفروش تبدیل شد. او این سختی‌‌ها را امری عادی می‌داند یا حداقل می‌خواهد ما چنین تصوری داشته باشیم: «ساخت هر فیلمی برای من دردسرساز است. اگر کارگردانی یک فیلم شما را بیچاره نکند، حتما کارتان را درست انجام نداده‌اید». حرف‌های وان شاید درباره‌ی آکوامن ۲ شاید بیشتر صدق کند، فیلمی که نه تنها او را بیچاره کرد بلکه احتمالا برادران وارنر را هم بیچاره خواهد کرد.
منبع: The Telegraph
